NGHIÊN CỨU TỪ 'NGƯỜI' TRONG MỘT SỐ NHẠC PHẨM CỦA NHẠC SĨ TRỊNH CÔNG SƠN VÀ ĐỀ XUẤT CÁCH DỊCH TƯƠNG ỨNG CỦA NÓ SANG TIẾNG PHÁP

Các nhạc phẩm của Trịnh Công Sơn được biết đến nhiều trên thế giới không chỉ vì nhạc mà còn bởi ca từ trừu tượng, mang nhiều ý nghĩa. Trong bài nghiên cứu này, chúng tôi nghiên cứu và đề xuất cách dịch từ “NGƯỜI” trong một số nhạc phẩm của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn sang
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
NGHIÊN CỨU TỪ “NGƯỜI” TRONG MỘT SỐ NHẠC PHẨM CỦA NHẠC SĨ TRỊNH CÔNG SƠN VÀ ĐỀ XUẤT CÁCH DỊCH TƯƠNG ỨNG CỦA NÓ SANG TIẾNG PHÁP Tuyển tập Báo cáo Hội nghị Sinh viên Nghiên cứu Khoa học lần thứ 7 Đại học Đà Nẵng năm 2010 NGHIÊN CỨU TỪ “NGƯỜI” TRONG MỘT SỐ NHẠC PHẨM CỦA NHẠC SĨ TRỊNH CÔNG SƠN VÀ ĐỀ XUẤT CÁCH DỊCH TƯƠNG ỨNG CỦA NÓ SANG TIẾNG PHÁP STUDY THE WORD NGƢỜI IN NUMBER OF TRỊNH CÔNG SƠN’S SONGS AND THEIR TRANSLATION’S SUGGESTIONS INTO FRENCH SVTH: Vương Quỳnh Như, Trần Hữu Thanh Mai Lớp 06CNP01, Khoa tiếng Pháp, Trường Đại học Ngoại ngữ GVHD: ThS. Võ Thị Huệ Khoa tiếng Pháp, Trường Đại học Ngoại ngữ TÓM TẮT Các nhạc phẩm của Trịnh Công Sơn được biết đến nhiều trên thế giới không chỉ vì nhạc mà còn bởi ca từ trừu tượng, mang nhiều ý nghĩa. Trong bài nghiên cứu này, chúng tôi nghiên cứu và đề xuất cách dịch từ “NGƯỜI” trong một số nhạc phẩm của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn sang tiếng Pháp. ABSTRACT Trịnh Công Sơn's songs are popular to the world not just because of the mus ic, but also the lyrics abstract. In this study, we work on the word Người in number of Trịnh Công Sơn's songs, and suggest their translations into French. 1. Đặt vấn đề 1.1. Lý do chọn đề tài Trong việc nghiên cứu ngoại ngữ, dịch thuật luôn đặt ra cho chúng ta những vấn đề khó khăn. Không chỉ là việc dịch từ, nó còn đòi hỏi ngƣời dịch cần phải có những kiến thức vững vàng về ngôn ngữ mẹ đẻ cũng nhƣ sự am hiểu về văn fạm và văn hoá của đất nƣớc đó. Trịnh Công Sơn là một trong những nhạc sĩ lớn nhất của tân nhạc Việt Nam. Trong sự nghiệp âm nhạc, ông đã sáng tác trên 600 tác phẩm. Đƣợc mệnh danh là ngƣời Việt viết tình ca hay nhất thế kỷ, các nhạc phẩm của ông rất phổ biến trong nƣớc và cả trên thế giới. Chúng đƣợc đánh giá cao nhờ phần lời đậm chất thơ, tuy bề ngoài trông mộc mạc nhƣng rất thâm trầm sâu sắc, đôi khi mang những yếu tố tƣợng trƣng, siêu thực. Chính vì thế việc dịch các nhạc phẩm của Trịnh Công Sơn để cho bạn bè các nƣớc tiếp cận và tìm hiểu không phải là điều dễ dàng, và càng khó hơn nữa là việc dịch cho đúng ngữ nghĩa để truyền tải chính xác thông điệp của tác giả. Trong các nhạc phẩm của ông, chúng tôi nhận thấy từ NGƢỜI xuất hiện rất nhiều lần và mang nhiều ý nghĩa khác nhau. Do đó, chúng tôi có ý định làm đề tài “Nghiên cứu từ NGƢỜI trong một số nhạc phẩm của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và đề xuất cách dịch tƣơng ứng của nó sang tiếng Pháp” với mục đích góp phần vào việc dịch các nhạc phẩm của ngƣời nhạc sĩ tài hoa này và đem chúng đến gần hơn với những ngƣời bạn nói tiếng Pháp. 428 Tuyển tập Báo cáo Hội nghị Sinh viên Nghiên cứu Khoa học lần thứ 7 Đại học Đà Nẵng năm 2010 1.2. Đối tượng nghiên cứu Từ NGƢỜI trong một số nhạc phẩm của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. 1.3. Phạm vi nghiên cứu 164 ngữ cảnh có chứa từ NGƢỜI trong 84 nhạc phẩm của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. 2. Giải quyết vấn đề 2.1. Cơ sở lí luận 2.1.1. Một số khái niệm a. Từ là gì ? Theo J.Dubois (1994), “từ” là một yếu tố ngôn ngữ có ý nghĩa gồm một hay nhiều âm vị. Theo Đỗ Hữu Châu (1999), “từ” của tiếng Việt là một hoặc một số âm tiết cố định, bất biến, mang những đặc điếm ngữ pháp nhất định, nằm trong những kiểu cấu tạo nhất định, tất cả ứng với một kiểu ý nghĩa nhất định, lớn nhất trong tiếng Việt và nhỏ nhất để tạo câu. b. Sắp xếp từ tiếng Việt theo cấu trúc ngữ pháp Theo Bùi Trọng Ngoãn và Trƣơng Thị Trúc Diễm (2000), từ tiếng Việt đƣợc sắp xếp theo số lƣợng hình vị (từ đơn, từ phức) và theo mối quan hệ giữa các yếu tố trong từ phức (từ ghép, từ láy, từ ngẫu kết). c. Chức năng của từ trong câu tiếng Việt Theo Nguyễn Hồng Cổn (2008), những từ trong câu tiếng Việt có thể đƣợc sắp xếp và giữ các chức năng sau: i. Thể - vị từ (có khả năng làm vị tố và đối tố): 1. Thể từ (làm đối tố): _ Danh từ: nhà, đất, con, ngƣời _ Đại từ: tao, nó, đây, đó, bây giờ 2. Vị từ (làm vị tố): _ Động từ: đi, học, ngã _ Tính từ: đẹp, dài, nhanh ii. Định – Phó từ (làm phụ tố của đối tố và vị tố): 1. Định từ (phụ cho đối tố): _ Lƣợng từ: Các, những, vài, một _ Chỉ từ: này, kia, ấy, nọ 2. Phó từ (phụ cho vị tố): _ Tiền phó từ: đã, sẽ, không, vẫn _ Hậu phó từ: xong, rồi, hết iii. Kết – Thái từ (không làm thành tố của đối tố và vị tố): 1. Kết từ (liên kết): _ Giới từ: của, với, bằng, tại 429 Tuyển tập Báo cáo Hội nghị Sinh viên Nghiên cứu Khoa học lần ...