Nghiên cứu ứng dụng phân loại Visa trong chẩn đoán lâm sàng bệnh lý hốc mắt liên quan tuyến giáp

Nội dung của bài viết trình bày về các tổn thương tại mắt trong bệnh nhãn giáp theo phân loại VISA, các đặc điểm dịch tễ, tình trạng nội tiết, biểu hiện lâm sàng theo phân loại VISA của 69 bệnh nhân đã được chẩn đoán bệnh lý hốc mắt liên quan tuyến giáp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu ứng dụng phân loại Visa trong chẩn đoán lâm sàng bệnh lý hốc mắt liên quan tuyến giápNghiên cứu Y họcY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG PHÂN LOẠI VISATRONG CHẨN ĐOÁN LÂM SÀNG BỆNH LÝ HỐC MẮTLIÊN QUAN TUYẾN GIÁPHoàng Phương Chi*, Lê Minh Thông*, Nguyễn Ngọc Anh***TÓMTẮTMục đích: Khảo sát các tổn thương tại mắt trong bệnh nhãn giáp theo phân loại VISA.Đối tượng và phương pháp: Phân tích các đặc điểm dịch tễ, tình trạng nội tiết, biểu hiện lâm sàngtheo phân loại VISA của 69 bệnh nhân đã được chẩn đoán bệnh lý hốc mắt liên quan tuyến giáp từ tháng6/2012 – 6/2013 tại bệnh viện Mắt TP. HCM.Kết quả: 69 bệnh nhân bao gồm 29 nam (42,02%), 40 nữ (57,98%) với độ tuổi trung bình 43 ± 10.4tuổi, nhỏ nhất là 16 tuổi và lớn nhất là 63 tuổi. Tỷ lệ cường giáp 49,3%, bình giáp 36,2% và suy giáp là14,5%. 91,5% bệnh nhân có nồng độ TRAb cao trên mức bình thường. Theo phân loại VISA, tỷ lệ bệnhnhân có đe dọa thị lực do chèn ép thị thần kinh là 5,8%; 4,34% trường hợp có giảm thị lực do tổn thươnggiác mạc. Tỷ lệ bệnh nhân nhãn giáp ở giai đoạn hoạt tính 44,8%; giới hạn vận nhãn 41,5% ; 55,1% trườnghợp có song thị với mức độ khác nhau. Các thay đổi vẻ ngoài mắt như lồi mắt 75,3%; co trợn mi 69,6%,chảy nước mắt 57,8% và cảm giác dị vật 46,4%. Có mối liên quan giữa nồng độ TRAb với tình trạng hoạttính và độ nặng của bệnh nhãn giáp…Kết luận: Phân loại VISA có nhiều ưu điểm trong việc ghi nhận và theo dõi diễn tiến của bệnh, thuậnlợi cho việc chẩn đoán và điều trị. Đo nồng độ kháng thể TRAb trong huyết tương nên được sử dụng trongviệc chẩn đoán bệnh nhãn giáp vì có liên quan đến tình trạng hoạt tính và độ nặng của bệnh.Từ khoá: bệnh lý hốc mắt liên quan tuyến giáp, phân loại VISAABSTRACTVISA CLASSIFICATION IN DIAGNOSIS OF GRAVES ORBITOPATHYHoang Phuong Chi, Le Minh Thong, Nguyen Ngoc Anh* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 - Supplement of No 1 - 2014: 64 - 69Purpose: To evaluate the VISA classification for Graves orbitopathy (GO).Methods: 69 individuals consecutively referred to as GO were independently graded by us for the fourdisease parameters, using the VISA classification, based on the summary grades. All patients receivedclinical examination, serum TSH, FT3, FT4, TRAb test and a CT scan. Demographics, smoking status,thyroid hormonal status, thyroid autoantibody levels, and clinical presentations were assessed.Results: 69 patients including 29 males (42.02%), 40 females (57.98%) with the mean age of patientswere 43 (SD 10.4) years, range 16 to 63 years. Thyroid dysfunction was confirmed by abnormal results oflaboratory tests in 63.8% of patients. Optic nerve involvement occurs in 5.8% of patients; 4.34% of patientshave corneal involvement. 44.8% of patients are in the active phase. Thyroid extraocular derangementpresents in 41.5% and diplopia presents in 55.1% of patients. About appearance, there are 75.3% ofpatients have protopsis, 69.6% of patients have lid retraction. There is a correlation between an active andsevere course of GO with TRAb levels.* Bộ môn Mắt, ĐHYD TP.HCM.Tác giả liên lạc: BS Hoàng Phương Chi64*** Bộ môn Mắt, Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch.ĐT: 0908369271Email: hphchi@gmail.comChuyên Đề Mắt – Tai Mũi Họng – Răng Hàm MặtY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014Nghiên cứu Y họcConclusions: The VISA classification is useful as a memory aide for the four common dysfunctions ofGO and as a method of organizing and recording subjective and clinical measurements. TRAbmeasurements should be taken as a means for predicting the course of Graves disease.Keywords: Grave’s orbitopathy, VISA classification.ĐẶT VẤNĐỀĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨUBệnh nhãn giáp (BNG) là nguyên nhânphổ biến nhất gây lồi mắt ở người lớn và cầnđược nghĩ đến ở những bệnh nhân có nhìn đôikhông rõ nguyên nhân, đau và rối loạn chứcnăng thần kinh thị. Quyết định điều trị BNGdựa trên 2 đặc điểm quan trọng: độ nặng vàhoạt tính của bệnh. Trong nhiều thập kỷ vừaqua, có nhiều cách phân loại được đưa ra gồm:phân loại NOSPECS của Werner (1969) phânđộ triệu chứng và dấu hiệu khác nhau kèmtheo. Mặc dù phân loại này sử dụng những kítự giúp dễ nhớ nhưng gây khó khăn trong việclựa chọn phương pháp điều trị bệnh. Năm1989, Mourits và cộng sự giới thiệu thangđiểm hoạt tính lâm sàng để phân độ giai đoạnviêm của bệnh. Năm 2006, Peter J. Dolman vàJack Rootman đã phát triển một phân loạiBNG mới gọi là phân loại VISA gồm 4 phầndựa vào 4 nhóm biểu hiện của bệnh: thị giác(vision), viêm (inflammation), lác (strabismus)và vẻ ngoài mắt (appearance)/ hở mí(exposure). Mỗi phần ghi nhận dữ liệu chủquan và khách quan từ đó giúp đưa ra các chỉđịnh dùng các chẩn đoán hình phù hợp, từ đóđề xuất hướng điều trị cho từng nhóm biểuhiện thỏa đáng hơn so với các phân loại trướcđây. Đây là hệ thống phân loại mới và chưa cónghiên cứu nào ở nước ta đề cập đến. Vì vậy,với những ưu điểm của phân loại này, chúngtôi tiến hành đề tài “Nghiên cứu ứng dụngphân loại VISA trong chẩn đoán lâm sàngbệnh nhãn giáp” nhằm khảo sát các tổnthương lâm sàng thường gặp tại mắt của bệnhnhãn giáp, phân tích các yếu tố liên quan đếnđộ nặng và hoạt tính của bệnh nhãn giáp, gópphần chuẩn hóa hồ sơ bệnh án hỗ trợ cho côngtác chẩn đoán và điều trị bệnh nhãn giáp.Thiết kế nghiên cứuMắtNghiên cứu quan sát tiến cứu mô tả cắtngang.Đối tượngCác bệnh nhân đến khám và điều trị tạiBệnh viện Mắt Thành phố Hồ Chí Minh từ6/2012 đến 6/2013; được chẩn đoán bệnh lýhốc mắt liên quan tuyến giáp.Quy trình nghiên cứuTiếp nhận những bệnh nhân được chẩnđóan bệnh lý hốc mắt liên quan tuyến giáp từphòng khám, hỏi bệnh sử, tiền sử, triệu chứnglâm sàng xác định chẩn đoán. Đánh giá biểuhiện ở mắt theo tiêu chuẩn VISA: thị giác(vision), viêm (inflammation), lé (strabismus)và vẻ ngoài mắt (appearance)/ hở mí(exposure).Đề nghị bệnh nhân chụp CT scan,xét nghiệm TSH, FT3, FT4, TRAb.KẾT QUẢTừ tháng 6 ...