Nghiên cứu ứng dụng phương pháp nuôi cấy lát mỏng tế bào trong nhân nhanh in vitro cho một số giống địa lan có giá trị

Phương pháp nuôi cấy lát mỏng tế bào đã được Trần Thanh Vân đề xuất và trở thành một trong những phương pháp nhân nhanh in vitro có hiệu quả. TRong vài năm trở lại đây, phương pháp này đượcnghiên cứu ựng dụng tại một số phòng nuôi cấy mô ở Việt Nam và đã đem lại kết quả đáng kể trong quá trình nhân nhanh một số đối tượng như : phong lan , dứa. Nhằm cải tiến và hoàn thiện quy trình nhân giống invitro cho cây địa lan bài viết trình bày kết quả của nghiên cứu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu ứng dụng phương pháp nuôi cấy lát mỏng tế bào trong nhân nhanh in vitro cho một số giống địa lan có giá trịnghiªn cøu øng dông ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy l¸t máng tÕ bµo trong nh©n nhanh in vitro cho mét sè gièng ®Þa lan cã gi¸ trÞ Study on application of thin cell layer culture for in vitro propagation of some valuable cymbidium varieties NguyÔn Quang Th¹ch, Hoµng ThÞ Nga, NguyÔn ThÞ Lý Anh, Vò ThÞ Hoµi Summary The thin cell layer method was suggeted by Tran Thanh Van K. We use this method to completemicropropagation of Cymbidium. Experiments were carried out on varieties Miss Kim, Xanh Chieu and Hong Bet originated from Chinaand Viet Nam. The tissue culture was done in artificial conditions (adjustable light, temperature,humidity). There ware 15-50 explants in each variant of experiments. In optimal medium: MS + 150mlcoconut water + 1mg kinetin + 10g sucrose + 6,5g agar per lit (for variety Miss Kim) and MS + 150mlcoconut water + 1mg BA + 10g sucrose + 6,5g agar per lit (for variety Xanh chieu), the thin layers withsize 0,3 – 0,5 mm gave best rate of protocorm formation. Number of protocorms per thin cell layer ware6,23 (Miss Kim) and 4,21 (Xanh Chieu). Above results show that, the thin cell layer culture is successful method for rapid multiplication ofCymbidium. Key words: Cymbidium, thin cell layer, protocorm1. §Æt vÊn ®Ò Ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy l¸t máng tÕ bµo ®· ®−îc TrÇn Thanh V©n ®Ò xuÊt (2000) vµ trë thµnh mét trongnh÷ng ph−¬ng ph¸p nh©n nhanh in vitro cã hiÖu qu¶. Trong vµi n¨m trë l¹i ®©y, ph−¬ng ph¸p nµy ®−îcnghiªn cøu øng dông t¹i mét sè phßng nu«i cÊy m« ë ViÖt Nam vµ ®· ®em l¹i kÕt qu¶ ®¸ng kÓ trong qu¸tr×nh nh©n nhanh mét sè ®èi t−îng nh−: phong lan (NguyÔn Quang Th¹ch, Hoµng ThÞ Nga, 2000), døa(NguyÔn Quang Th¹ch vµ CS, 2004) vµ c¸c c©y trång kh¸c (D−¬ng TÊn NhËt, 2001).Nh»m c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn quy tr×nh nh©n gièng in vitro cho c©y ®Þa lan, chóng t«i ®· tiÕn hµnh “Nghiªncøu øng dông ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy l¸t máng tÕ bµo trong nh©n nhanh in vitro cho mét sè gièng ®Þa lancã gi¸ trÞ.” .2. vËt liÖu, ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu2.1. VËt liÖu nghiªn cøu C¸c gièng ®Þa lan dïng trong nghiªn cøu lµ: “ Miss Kim” (nguån gèc tõ Trung Quèc), Xanh chiÓu, HångBÖt (2 gièng ®−îc −a chuéng vµ phæ biÕn ë §µ L¹t) .2.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu+ §iÒu kiÖn nu«i cÊy: c¸c thÝ nghiÖm nu«i cÊy in vitro ®−îc thùc hiÖn trong ®iÒu kiÖn nh©n t¹o cho phÐpchñ ®éng ®iÒu chØnh c¸c chÕ ®é ¸nh s¸ng, nhiÖt ®é, Èm ®é.+ C¸c thÝ nghiÖm ®−îc bè trÝ ngÉu nhiªn, 3 lÇn lÆp l¹i, mçi c«ng thøc theo dâi 15 - 50 c¸ thÓ.+ ThÝ nghiÖm ®−îc quan s¸t, theo dâi th−êng xuyªn 10 - 15 ngµy/lÇn+ Sè liÖu ®−îc xö lý thèng kª theo ch−¬ng tr×nh IRRISTAT.3. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn3.1. Nghiªn cøu ¶nh h−ëng cña kÝch th−íc l¸t c¾t máng ®Õn sù h×nh thµnh protocorm Víi môc ®Ých ®Ó t¨ng nhanh sè l−îng protocorm, chóng t«i ®· tiÕn hµnh c¸c nghiªn cøu nu«i cÊy l¸tmáng c¾t tõ thÓ protocorm ban ®Çu víi ®é dµy tõ 0,1mm – 1mm trªn m«i tr−êng MS +1% saccarose +1ppm kinetin (K) + 0,65% agar. §©y lµ m«i tr−êng phï hîp cho nh©n nhanh c¸c thÓ protocorm nguyªn vÑn®· ®−îc x¸c ®Þnh ®−îc trong c¸c nghiªn cøu tr−íc (NguyÔn Quang Th¹ch vµ cs, 2000; 2004). KÕt qu¶ thÝnghiÖm tr×nh bµy trong b¶ng 1. B¶ng 1. ¶nh h−ëng cña kÝch th−íc l¸t máng ®Õn kh¶ n¨ng t¹o protocorm (sau 8 tuÇn ) Gièng ®Þa lan KÝch th−íc Tû lÖ sèng (%) Protocorm/l¸t l¸t c¾t (mm) c¾t Xanh chiÓu 0,1 16,60 2,00 0,3 63,65 3,00 0,5 75,41 2,83 0,7 87,45 2,50 1,0 92,18 2,30 Hång bÖt 0,1 33,67 2,25 0,3 57,61 3,33 0,5 69,56 3,00 0,7 81,64 2,57 1,0 94,28 2,37 Nh− vËy, kÝch th−íc cña l¸t c¾t cã ¶nh h−ëng râ rÖt ®Õn tû lÖ sèng vµ sù h×nh thµnh protocorm. NÕu®é dµy cña l¸t c¾t t¨ng th× tû lÖ sèng t¨ng nh−ng tû lÖ t¹o protocorm l¹i gi¶m vµ ng−îc l¹i. ë kÝch th−íc tõ0,3 - 0,5mm kÕt qu¶ ®¹t ®−îc lµ cao nhÊt víi tû lÖ sèng lµ 63,65 - 75,41% vµ sè protocorm/l¸t c¾t lµ 3,00 –2,83 protocorm cho gièng Xanh chiÓu, cßn ®èi víi gièng Hång bÖt c¸c chØ tiªu t−¬ng tù lµ: 57,61- 69,56%vµ 3,33 - 3,00 protocorm. Nh− vËy, c¸c l¸t c¾t víi ®é dµy 0,3 - ...