Nghiên cứu và đánh giá hoạt độ phóng xạ tự nhiên (238U, 232Th và 226Ra) trong các mẫu nước biển, trầm tích và hải sản tại Quảng Ninh, Hải Phòng và Hà Tĩnh của Việt Nam

Nghiên cứu và đánh giá hoạt độ phóng xạ tự nhiên (238U, 232Th và 226Ra) trong các mẫu nước biển, trầm tích và hải sản tại Quảng Ninh, Hải Phòng và Hà Tĩnh của Việt Nam tiến hành tính toán phóng xạ môi trường trong môi trường biển tại một số khu vực trọng điểm của Việt Nam như Quảng Ninh, Hải Phòng và Trà Cổ theo các khoảng thời gian khác nhau.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu và đánh giá hoạt độ phóng xạ tự nhiên (238U, 232Th và 226Ra) trong các mẫu nước biển, trầm tích và hải sản tại Quảng Ninh, Hải Phòng và Hà Tĩnh của Việt NamTiểu ban C: Ghi đo bức xạ, An toàn bức xạ và Quan trắc môi trườngSection C: Radiation measurement, Radiation safety and Environmental NGHIÊN CỨU VÀ ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘ PHÓNG XẠ TỰ NHIÊN (238U, 232Th và 226Ra) TRONG CÁC MẪU NƯỚC BIỂN, TRẦM TÍCH VÀ HẢI SẢN TẠI QUẢNG NINH, HẢI PHÒNG VÀ HÀ TĨNH CỦA VIỆT NAM INVESTIGATION AND RADIOLOGICAL RISK ASSESSMENT (238U, 232Th AND 226Ra) IN VIETNAM’S NORTH COASTAL SEAWATERS, SEDIMENTS AND SEAFOODS AT QUẢNG NINH, HẢI PHÒNG AND HÀ TĨNH SELECTED AREAS VÕ THỊ MỘNG THẮM*, NGUYỄN TRỌNG NGỌ, TRẦN QUANG THIỆN, LÊ XUÂN THẮNG, NGUYỄN VĂN PHÚC, NGUYỄN MINH ĐẠO, LÊ NHƯ SIÊU, PHAN QUANG TRUNG, NGUYỄN THỊ HƯƠNG LAN, NGUYỄN HỮU NGHĨA Viện Nghiên cứu hạt nhân 01 Nguyên Tử Lực, Đà Lạt, Lâm Đồng, Việt Nam Email: vothimongtham@gmail,comTóm tắt: Ứng dụng các kỹ thuật phân tích đồng vị phóng xạ trong môi trường nói chung và trong môi trường nước biểnnói riêng đang rất được quan tâm. Nghiên cứu tính toán hoạt độ phóng xạ để đưa ra các giá trị cảnh báo quan trắc phóng xạ,phân tích các giá trị tương quan trong từng loại mẫu khác nhau, và từ đó tính toán được liều sinh học thuộc khu vực có vịtrí địa lý kinh tế xã hội hết sức sôi động. Trong nghiên cứu này, chúng tôi đã tiến hành thu góp và đo lường hoạt độ phóngxạ của các đồng vị tự nhiên 226Ra, 232Th và 238U trong mẫu nước biển, trầm tích và các mẫu hải sản tại Hải Phòng, QuảngNinh và Hà Tĩnh trong giai đoạn từ tháng 12 năm 2018 đến tháng 10 năm 2019. Kết quả, cho thấy được sự thay đổi hoạt độphóng xạ, hệ số tích lũy sinh học theo các khu vực chẳng hạn như đối với đồng vị 238U, hệ số tích lũy trong cá tại khu vựcHải Phòng lớn gấp 3 lần so với 2 khu vực còn lại. Đây là những dữ liệu đầu vào làm các tính toán, đánh giá sơ bộ được liềusinh thái tại 3 khu vực bằng phần mềm Erica và giới hạn liều cho phép của người sống ở khu vực trong mức cho phép theoUnscear.Từ khóa: 238U, 232Th, 226Ra, hàm lượng phóng xạ, hệ số tích lũy sinh học, phần mềm Erica, liều.Abstract: This paper reports on the distribution of three natural radionuclides 238U, 232Th and 226Ra in marine sediments,seawaters and seafood along the Gulf of Vietnam to establish baseline data for future environmental monitoring. Thesamples were collected from three potential sites selected for protecting environment as well as heavy industrydevelopment. The concentration of uranium, thorium and radium were determined using a low background gammaspectrum as well as activity of 238U series (226Ra), 232Th series (228Ac) and 226Ra. Variation in concentration of naturalradionuclides at different sampling areas could be attributed to organic matter content, sample types and sample particlesize from December 2018 to October 2019. The results, there are different accumulation coefficients following other areasvariations and species, for example, the accumulation coefficient of 238U isotope in fish samples at Hai Phong is 3 times thetwo other areas. Moreover, this input data is used to calculate and estimate the ecological dose at Hai Phong, Quang Ninhand Ha Tinh areas by Erica software. The radiological health hazards to the people living nearby sampling areas are withinlimits recommended by UNSCEAR.Keywords: 238U, 232Th and 226Ra, radioactivity concentrations, accumulation coefficients, Erica software, dose.1. MỞ ĐẦU Trong môi trường biển, các chất ô nhiễm và phóng xạ vận chuyển, khuếch tán và pha loãng trongmôi trường theo các quy luật tự nhiên. Chúng có thể được chuyển trong môi trường biển theo những cáchsau: hòa tan trong nước biển, gắn với sinh vật phù du lơ lửng trong nước biển và gắn với trầm tích trên đáybiển và ô nhiễm sinh vật biển, bao gồm cá, cá có vỏ, v.v.. (Carvalho et. al, 2011). Để đánh giá sự phát tán,vận chuyển và thời gian tồn tại (thường được gọi là thời gian lưu) của một chất ô nhiễm trong một vùngbiển, người ta thường sử dụng các mô hình chu trình chung của đại dương kết hợp với mô hình khuếch tánvới các số liệu đầu vào là nguồn phát, hướng gió, tốc độ gió, các dòng chảy trong vùng, thủy triều, địahình, v.v.. (Beek.p.van et al., 2008; Rapaglia et al.,2010) [1-3]. Việc nghiên cứu phóng xạ trong môi trường biển trong những năm qua rất được quan tâm vì đây làmôi trường linh động, lan truyền không biên giới cho nên đã được quan tâm nhiều, sâu sắc ở tầm quốc gia,khu vực và thế giới. Mức độ và hàm lượng của các đồng vị phóng xạ này phụ thuộc vào khu vực địa lý chonên quốc gia nào cũng cần tiến hành việc đánh giá để tính toán được liều phóng xạ của chúng lên cơ thểsống, thủy hải sản và từ đó ảnh hưởn ...