Nghiên cứu xây dựng hệ thống định vị vệ tinh hỗ trợ phi công trên máy bay Su-22M4

Bài viết đề xuất xây dựng một hệ thống bao gồm một phần mềm hỗ trợ sỹ quan dẫn đường lập kế hoạch bay và một thiết bị hỗ trợ phi công lái máy bay SU22M4 xác định vị trí trên bản đồ. Thiết bị trên máy bay sẽ sử dụng các thông tin thu được từ hệ thống định vị GPS (Global Positioning System) được tích hợp bên trong cùng các linh kiện khác.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu xây dựng hệ thống định vị vệ tinh hỗ trợ phi công trên máy bay Su-22M4 Thông tin khoa học công nghệ NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG HỆ THỐNG ĐỊNH VỊ VỆ TINH HỖ TRỢ PHI CÔNG TRÊN MÁY BAY SU-22M4 Huỳnh Thị Lệ Quyên*, Nguyễn Quang Minh Tóm tắt: Bài báo đề xuất xây dựng một hệ thống bao gồm một phần mềm hỗ trợ sỹ quan dẫn đường lập kế hoạch bay và một thiết bị hỗ trợ phi công lái máy bay SU- 22M4 xác định vị trí trên bản đồ. Thiết bị trên máy bay sẽ sử dụng các thông tin thu được từ hệ thống định vị GPS (Global Positioning System) được tích hợp bên trong cùng các linh kiện khác. Thiết bị này có thể hoạt động độc lập hoặc lấy dữ liệu bài tập bay được thiết kế sẵn, dữ liệu thu được sau quá trình bay có thể được xem lại và so sánh với dữ liệu bài tập phục vụ cho công tác kiểm tra, đánh giá. Từ khóa: GPS, Su-22M4, Dẫn đường, Huấn luyện, Thiết bị chuyên dụng 1. MỞ ĐẦU Hiện nay trong nước đã có nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến công nghệ định vị vệ tinh phục vụ giám sát quản lý các trang thiết bị, phương tiện đường bộ, đường không. Các ứng dụng này dựa trên cơ sở các thiết bị định vị vệ tinh để đọc thông tin và xử lý [1]. Tuy nhiên, trong lĩnh vực quân sự thiết bị định vị dành riêng cho máy bay Su-22M4 vẫn chưa có giải pháp cụ thể. Đây là loại máy bay đời cũ, khi phi công bay biển xa, cách xa đài ra đa trung tâm sẽ khó liên lạc với trạm chỉ huy, khó xác định được địa tiêu như khi bay trên đất liền. Loại máy bay này sử dụng một hệ thống dẫn đường dựa vào tín hiệu radio để xác định vị trí và tốc độ của máy bay (RSBN-6S tại mặt đất, A-312 đặt trên máy bay) và một hệ thống dẫn đường quán tính. Các máy thu sóng radio (vô tuyến) đặt trên máy bay chỉ có thể làm việc với các máy phát sóng của hệ thống định vị mặt đất tại các sân bay trong bán kính nhỏ hơn 300 km. Đồng thời, các trạm phát sóng radio trên mặt đất cũng chỉ có tầm phủ sóng dưới 300 km [2,3]. Bên cạnh đó, vì đặc thù là máy bay quân sự, các vị trí trên buồng lái đều có những chức năng riêng, khi muốn đặt thêm bất cứ một thiết bị nào cũng phải được đo đạc, lắp ráp phù hợp. Do vậy, việc xây dựng một thiết bị dành riêng cho máy bay Su-22M4, có thể hỗ trợ phi công hoàn thành nhiệm vụ bay biển xa là một điều rất cần thiết. Nội dung bài báo bao gồm 04 mục, mục 1 - Mở đầu, tập trung vào việc phân tích các đặc tả và yêu cầu của bài toán. Mục 2 - Thiết kế hệ thống, đưa ra mô hình, kiến trúc hệ thống. Mục 3 - Xây dựng hệ thống và mục 4 - Kết luận, là những đánh giá cũng như hướng phát triển tiếp theo của hệ thống. 2. THIẾT KẾ HỆ THỐNG Hệ thống hỗ trợ phi công trên máy bay Su-22M4 được chỉ ra trong hình 1, bao gồm 2 phân hệ chính: - Phần mềm lập kế hoạch bay; - Thiết bị đặt trên máy bay Su-22M4. Nhiệm vụ các khối trong sơ đồ - Chip GPS: Thu nhận tín hiệu vệ tinh, trả về dữ liệu theo định dạng mặc định chuẩn NMEA 0183. Tạp chí Nghiên cứu KH&CN quân sự, Số Đặc san CNTT, 12 - 2017 295  Công ngh nghệệ thông tin - Ph Phầnần mềm hỗ trợ dẫn đ ờng: Đ đường ờng Đọcọc dữ liệu từ GPS, xử lý vvàà phân tách thành các ssố ố liệu kinh độ, vĩ độ, phphương ương vvị,ị, cự ly, độ ộ cao…, hiển thị các số liệu trtrên ên màn hình ddưưới ới dạng chữ số vvàà vị vị trí trên trên b bản ản đồ số. - Thiết Thiết bị trên trên Su 22M4: Lắp Su-22M4 22M4: ắp đặt tại vị trí cố định trtrên ên bu buồng ồng lái máy bay Su Su-- 22M4, là kh khối ối chứa các th thành ành phần phần phần cứng (máy tính, chip GPS, m mànàn hình, khối nguồn…) đđược khối ợc cài đđặt ặt phần mềm hỗ trợ dẫn đđư ường. ờng. - Ph Phầnần mềm lập kế hoạch bay bay:: có ch chức ức năng hỗ trợ sỹ quan dẫn đđư ờng lập kế ường hoạch bay dựa tr hoạch trên ên các công ththức ức hỗ trợ dẫn đđư ường, ờng, xử lý các số liệu do thiết bị tr trên ên máy bay thu nh nhận ận đđược, ợc, vẽ biểu đồ, hỗ trợ chỉ huy đánh giá bbài ài bay của của phi công. - Máy tính: tính: cài đđặt ặt phần mềm lập kế hoạch bay Hình 1. Sơ đồ đồ khối hệ thống. 2.1. H Hệệ thống phần mềm lập kế hoạch bay 2.2. H Hệệ thống đặt tr ...