NGOẠI GIAO PHONG KIẾN BẤT LỰC NGOẠI GIAO CÁCH MẠNG XUẤT HIỆN

Harmand với tư cách toàn quyền đại diện của Pháp và Trần Đình Túc, Nguyễn Trọng Hợp là chánh, phó khâm sai của triều đình Huế đã cùng ký hoà ước Việt - Pháp ngày 25 tháng 8 năm 1883 (âm lịch là 23 tháng bảy năm Quý Mùi).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
NGOẠI GIAO PHONG KIẾN BẤT LỰC NGOẠI GIAO CÁCH MẠNG XUẤT HIỆNVI. NGOẠI GIAO PHONG KIẾN BẤT LỰCNGOẠI GIAO CÁCH MẠNG XUẤT HIỆNHarmand với tư cách toàn quyền đại diện của Phápvà Trần Đình Túc, Nguyễn Trọng Hợp là chánh, phókhâm sai của triều đình Huế đã cùng ký hoà ước Việt- Pháp ngày 25 tháng 8 năm 1883 (âm lịch là 23tháng bảy năm Quý Mùi).Hoà ước gồm 27 điều. Điều quan trọng đầu tiên củahoà ước là để cho Pháp nắm quyền ngoại giao củaViệt Nam; triều đình nhà Nguyễn không được tự ýquan hệ với các nước ngoài. Với hoà ước này, ViệtNam mất cả độc lập và quyền ngoại giao. Những điềuchủ yếu khác trong hoà ước có thể tóm tắt như sau:- Tỉnh Bình Thuận sáp nhập vào Nam Kỳ để Pháptrực tiếp cai trị.- Từ tỉnh Khánh Hòa, phía trên Bình Thuận ra tớiĐèo Ngang, do triều đình Huế cai trị. Nhưng Phápđóng quân tại Đèo Ngang và tại Thuận An, bên cạnhtriều đình Huế. Một cơ quan hành chính của Pháp đặttại Huế do một viên khâm sứ Pháp đứng đầu, nắmquyền giám sát triều đình Huế và công việc hànhchính ở các tỉnh từ Khánh Hòa ra Đèo Ngang. Viênkhâm sứ Pháp được chỉ định sẵn là Champeaux cómặt ngay lúc đó và cùng ký tên vào hoà ước.- Từ Đèo Ngang ra Bắc, việc cai trị ở các tỉnh, phủ,huyện, vẫn do các quan lại Việt Nam đảm nhiệm,nhưng chỉ là chính quyền bù nhìn tay sai. Mỗi tỉnh cómột cơ quan của Pháp, gọi là tòa công sứ, do chánh,phó công sứ Pháp cầm đầu, kiểm soát và điều hànhmọi công việc trong tỉnh.Ký xong hoà ước, Harmand ra Bắc chỉ huy tiếp việcđánh chiếm miền Bắc. Triều đình Huế phải cho mấyviên thượng thư, tham tri đi theo Harmand ra để hiểudụ nhân dân và lệnh cho quan quân nhà Nguyễn ởmiền Bắc rút cả về Huế.Nhưng lệnh của triều đình Huế không đủ sức ngănchặn chiến tranh ở miền Bắc. Bấy giờ là giữa năm1883, Hiệp Hòa lên ngôi vua, truyền dụ ra Bắc: Lậptức triệt binh dõng lui, để tỏ điều tin với Đại Pháp.Còn toán quân Lưu Vĩnh Phúc và quân Tàu, khôngphải quyền mình sai khiến được, nên đã giao ước đểmặc quân Đại Pháp làm sao thì làm, không còn thuộcgì nước mình; nên đem thực tình việt thư cho quýtoàn quyền .rõ, như vậy mới hợp thời thế. Thời thếđây là thời thế của kẻ hèn nhát, chịu dể mất nước.Chỉ bốn tháng sau, Hiệp Hòa bị triều thần giết chết.Triều đình đưa người con nuôi thứ ba của Tự Đức làKiến Phúc lên làm vua. Kiến Phúc mới 15 tuổi, lênngôi được hơn sáu tháng thì chết do bệnh đậu mùa.Sau Kiến Phúc là Hàm Nghi 13 tuổi lên thay. Côngviệc triều đình đều trong tay hai đại thần Nguyễn VănTường và Tôn Thất Thuyết. Việc nước, việc dân, lúcấy rối ren nghiêm trọng. Ở ngoài Bắc, chiến tranhtiếp diễn. Quân Trung Quốc của Lưu Vĩnh Phúc ởmiền tây bắc và quân chính quy của nhà Thanh ởmiền đông bắc nước ta vẫn giao chiến với quân Pháp.Lệnh rút quân của triều đình Huế không có hiệu lựcgì với họ. Lưu Vĩnh Phúc đương có toàn quyền caiquản miền Tây Bắc nước ta, không dễ gì lại bó thânvề với triều đình ở Huế. Quân chính quy Trung Quốcdo triều đình Huế mời sang cứu nguy cho mình thìcũng không dễ gì bảo họ rút về Trung Quốc, vì họcũng có ý đồ của họ. Khi Pháp đánh chiếm Hà Nội,triều đình nhà Nguyễn cho Phạm Thận Duật sangThiên Tân cầu cứu nhà Thanh. Tổng đốc hai tỉnhQuảng Đông, Quảng Tây là Trương Thụ Thanh làmmột sớ tâu vua Thanh, đại ý nói: Nước Nam vàTrung Quốc tiếp giáp nhau, thế lực của nước Nam rấtsuy yếu, không thể tự chủ được nữa. Ta nên mượntiếng sang đánh giặc, đem quân đóng giữ các tỉnhthượng du. Khi có biến, ta sẽ chiếm lấy các tỉnh ớphía bắc sông Hồng. Do đấy, quân Thanh sang đóngở các tỉnh từ Lạng Sơn tới Bắc Ninh, từ Lào Cai tớiSơn Tây. Hai kẻ thù tiến hành xâm lược miền Bắcnước ta đã đánh nhau một số trận. Quân Thanh thua.Nhưng không phải vì thế mà quân Pháp đẩy họ rakhỏi biên giới Việt Nam một cách dễ dàng, mặc dầuPháp đã đánh vào miền duyên hải Trung Quốc. Phápthay đổi chiến lược, dùng ngoại giao thay quân sự.Pháp nhờ một người Đức là Détring phụ trách thươngchính của nhà Thanh ở Quảng Đông giúp việc thươnglượng giữa hai nước Pháp và Trung Quốc. Détring cóquan hệ thân mật với tổng đốc Trực Lệ Lý HồngChương là một đại thần có thế lực lớn của triều đìnhnhà Thanh. Lý Hồng Chương chấp nhận đứng ra hòagiải. Ngày 18 tháng 4 năm Giáp Thân, trung tá hảiquân Fournier đại diện Pháp và Lý Hồng Chương đạidiện Trung Quốc ký hoà ước tại Thiên Tân.Nội dung chủ yếu của hoà ước Thiên Tân năm 1884là Trung Quốc cam kết rút hết quân Trung Quốcđóng tại Bắc Kỳ về nước, để mặc Pháp tự do hoànhhành ở Việt Nam.Sau hoà ước Thiên Tân, quân Trung Quốc vắng bóngở Bắc Kỳ; thực dân Pháp ra sức hoàn tất việc chiếmđóng của chúng, thẳng tay đàn áp nhân dân ViệtNam, ép buộc triều đình Huế ký giấy đầu hàng, camchịu mất độc lập, mất ngoại giao, cúi đầu chịu sựthống trị của chúng.Giấy đầu hàng ký tại triều đình Huế ngày 13 tháng 5năm Giáp Thân (tức ngày 6 tháng 6 năm 1884). Kýxong, triều đình Huế phải đem ấn phong vương củaTrung Quốc khi trước ra thiêu hủy trước mặt đại điệnPháp.Từ đây, triều đình Huế ch ...