Nguyễn Gia Trí
Sinh
1908 Chương Mỹ, Hà Tây
Mất
20 tháng 6 năm 1993 Thành phố Hồ Chí Minh
.Quốc tịch
Việt Nam
Lĩnh vực hoạt động
Hội họa, sơn mài
Dọc mùng Tác phẩm Thiếu nữ trong vườn Vườn xuân Trung Nam Bắc
Nguyễn Gia Trí (1908 - 1993), hoạ sĩ, nhà đồ hoạ, biếm hoạ Việt Nam, là một trong những hoạ sĩ hàng đầu có những đóng góp cho những bước khởi nguyên và sự phát triển của nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam thế kỉ 20. Ông cùng với Tô Ngọc Vân, Nguyễn Tường Lân, Trần Văn Cẩn là bốn cây đại thụ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nguyễn Gia Trí
Nguyễn Gia Trí
Nguyễn Gia Trí
Họa sĩ Nguyễn Gia Trí
Nguyễn Gia Trí
Tên khai sinh
1908
Sinh
Chương Mỹ, Hà Tây
20 tháng 6 năm 1993
M ất
Thành phố Hồ Chí Minh
Việt Nam
Quốc tịch
Lĩnh vực hoạt
Hội họa, sơn mài
động
Dọc mùng
Thiếu nữ trong vườn
Tác phẩm
Vườn xuân Trung Nam
B ắc
Nguyễn Gia Trí (1908 - 1993), hoạ sĩ, nhà đồ hoạ, biếm hoạ Việt Nam, là một
trong những hoạ sĩ hàng đầu có những đóng góp cho những bước khởi nguyên và
sự phát triển của nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam thế kỉ 20. Ông cùng với Tô Ngọc
Vân, Nguyễn Tường Lân, Trần Văn Cẩn là bốn cây đại thụ của nền mỹ thuật hiện
đại của Việt Nam (nhất Trí, nhì Vân, tam Lân, tứ Cẩn).
Mục lục
1 T iể u s ử
2 Sự nghiệp
3 Câu nói
4 Đánh giá
5 Nguồn dẫn
Tiểu sử
Ông quê ở huyện Chương Mỹ, Hà Tây (từ năm 2008 thuộc về Hà Nội mở rộng).
Tốt nghiệp trường Cao Đẳng Mỹ thuật Đông Dương năm 1936.
Từ năm 1954, ông di cư vào Nam.
Danh hoạ Nguyễn Gia Trí từ trần lúc 22 giờ 30 phút ngày 20/6/1993 tại Thành phố
Hồ Chí Minh. Gia đình làm lễ khâm liệm vào ngày 21/6/1993.
Sự nghiệp
Ông là người đi đầu trong việc chuyển những bức tranh sơn mài từ trang trí thành
những tuyệt phẩm nghệ thuật và từ đó ông đã được mệnh danh là người cha đẻ
những bức tranh sơn mài tân thời của Việt Nam. Ông Nguyễn Gia Trí là một
trong những họa sĩ nổi tiếng đi đầu trong việc tạo ra một khuynh hướng nghệ thuật
mới cho Việt Nam, với những đường nét vẽ thanh lịch và những tư tưởng mới về
nghệ thuật sơn mài. Ông phối hợp lối in khắc với những phương thức sơn mài mới,
đồng thời áp dụng các nguyên tắc cấu trúc tranh vẽ phương Tây, để tạo những bức
họa hiện đại mang đầy tính chất dân tộc. Những tác phẩm của ông có thể tìm thấy
trong viện Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam và Bảo tàng Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí
Minh
Cảnh nông thôn, sơn mài, 80x56cm,1939
Những bức tranh đầu tiên mang nhiều dấu ấn của chủ nghĩa hiện thực và ấn tượng
Châu Âu:
Hoàng hôn trên sông,
Phong cảnh Móng Cái.
Vào thập niên 40 thế kỉ 20, khi chuyển sang sáng tác chuyên về chất liệu sơn mài,
đã tạo ra được một phong cách riêng. Chủ đề quen thuộc là những thiếu nữ duyên
dáng, nhàn tản trong khung cảnh thiên nhiên thơ mộng. Với chất son, sơn than,
vàng, bạc, vỏ trứng, sơn cánh gián, Nguyễn Gia Trí đã tạo cho tranh sơn mài một
vẻ đẹp lộng lẫy, một chiều sâu bí ẩn, đưa kĩ thuật sơn mài lên đỉnh cao, khẳng định
tầm quan trọng của chất liệu hội hoạ này trong nền mĩ thuật Việt Nam:
Cảnh nông thôn (1939),
Thiếu nữ bên cây phù dung (1944).
Tranh ông được nhiều người Pháp sưu tập thời đó, kể cả nhiều tranh gần như chưa
vẽ xong, hoặc những phác thảo có ký tên tác giả. Sau 1954 tới 1975, nhiều tranh
quý của ông được nhiều người sưu tập, thường nằm trong những biệt thự sang
trọng, bộ tranh sưu tập của bác sĩ Bùi Kiến Tín (chú họ nhà thơ Bùi Giáng) treo
trong hãng dầu cù là Macphsu trên đường Trương Minh Giảng là một trong những
bộ tranh quý.
Những năm 1960 ÷ 1970, nghệ thuật của ông có xu hướng thiên sang trừu tượng.
Tuy vậy, cuối đời ông lại trở về với thế giới lãng mạn đầy mộng mơ của những
năm 40
Bức tranh Thiếu nữ trong vườn được trình bày như vườn hoa muôn sắc màu, trong
đó các cô gái đang vui đùa, chạy nhảy, giá trị hiện thực toát lên từ hình khối, động
tác. Sắc vàng kim được dát trên nền trời, trên những tấm áo điểm xuyết vỏ trứng,
những vệt vàng lộng lẫy trên từng đường lượn như tôn vẻ đẹp thanh tân thiếu nữ.
Ở những tranh sơn mài có kích thước lớn, Nguyễn Gia Trí luôn mở rộng tầm nhìn
thẩm mỹ, đặt cái cổ kính bên cạnh cái tân kỳ, cái lộng lẫy sang trọng cạnh sự giản
dị mộc mạc, ý tưởng hy vọng đặt bên cạnh sự hoài niệm... Đó cũng là cách xử lý
khi thể hiện mặt bên kia của tấm bình phong mang tên Phong cảnh có cách vẽ
khoẻ khoắn, những mảng vỏ trứng, hình cây điển hình được viền bằng những
mảng mầu to rộng, nét chắc khoẻ gợi về sự gần gũi chân quê của vùng nông thôn
Bắc Bộ Việt Nam.
Tấm bình phong Phong cảnh rất nổi tiếng của Nguyễn Gia Trí thường gọi là Dọc
mùng, sơn mài, 160x400cm,1939
Nguyễn Gia Trí còn là một nhà biếm hoạ sắc sảo, bút danh Raitơ (Right) với
những tranh châm biếm chính quyền thực dân Pháp và đám quan lại phong kiến
tay sai trên báo Phong hoá, báo Ngày nay. Ông là nhà đồ hoạ nổi tiếng với những
tranh khắc gỗ màu mang đậm màu sắc dân gian:
Ai mua rươi ra mua,
Kẻ khó không lo ba ngày Tết
và những minh hoạ sách báo phóng khoáng đầy chất hiện thực.
Họa sĩ Nguyễn Gia Trí thường làm tranh không hết hợp đồng, hầu hết khách đặt
tranh là những tỷ phú Nam Phi, Nam Mỹ. Họ đến xin ông vẽ những tranh khổ lớn
và không yêu cầu về ...