NGUYÊN NHÂN BỆNH VIÊM MÀNG NÃO MỦ

Viêm màng não mủ để chỉ tình trạng khi bất kỳ một phần nào của tổ chức màng não bị tấn công bởi các vi khuẩn sinh mủ và phản ứng viêm của màng não sẽ lan tỏa đi khắp nơi biểu hiện trên lâm sàng một hội chứng nhiẽm trùng và hội chứng màng não
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
NGUYÊN NHÂN BỆNH VIÊM MÀNG NÃO MỦ BỆNH VIÊM MÀNG NÃO MỦI . ĐẠI CƯƠNG Định nghĩa: Viêm màng não mủ để chỉ tình trạng khi bất kỳ một phần nàocủa tổ chức màng não bị tấn công bởi các vi khuẩn sinh mủ và phản ứng viêm củamàng não sẽ lan tỏa đi khắp nơi biểu hiện trên lâm sàng một hội chứng nhiẽmtrùng và hội chứng màng não Tổ chức màng não bao phủ toàn bộ não, sàng não, não thất và tủy sống; bàogồm màng cứng, khoang dưới màng cứng , màng nhện , khoang dưới nhện. Do vịtrí tiếp cận của não và màng não nên đôi khi bệnh lý màng não cũng có thể cónhững biểu hiện các triệu chứng của não. Khi lâm sàng có biểu hiện của hội chúng màng não thì đó chính là một tìnhtrạng cấp cứu cần phải cho bệnh nhân nhập viện ngay để chẩn đoán nguy ên nhân.Việc điều trị trễ sẽ tăng tỷ lệ tử vong và đôi khi còn để lại di chứngII. NGUYÊN NHÂN Ở người trưởng thành S. pneumoniae là tác nhân gây viêm màng não thườnggặp nhất, kế đến là Neisseria meningitidis và Listeria monocytogene. Ở người trên60 tuổi tác nhân gây bệnh có thể tìm thấy là các trực khuẩn gram âm khác. Ở trẻ em Hemophilus influenza, Streptococcus pneumoniae, Neiseria.meningitidis là các nguyên nhân gây viêm màng não thường gặp. Trẻ sơ sinhstreptococcus nhóm B cũng như trực khuẩn gram âm, đặc biệt Echeria coli vàListeria monocytogene cũng là nguyên nhân hay gặp. Sau phẫu thuật thần kinh các tác nhân gặp tần suất cao là Staphylococcusaureus, Pseudomonas aeruginosa và trực khuẩn gram âm. Người nhiễm HIV,ngoài tác nhân gây viêm màng não thường gặp là nấm thì có nguy cơ cao nhiễmListeria monocytogene. 42III. DỊCH TỄ HỌC Bệnh xảy ra ở mùa lạnh, cao điểm là mùa xuân - mùa thu. Tại Mỹ hằng năm 5 510/10 người mắc, trong đó trẻ < 6 tuổi tỷ lệ 87/10 người. Tỷ lệ này cao hơn 3-4lần ở các nước phát triển. Bệnh khá phổ biến ở n ước ta, vì các yếu tố gây viêm vào màng não qua máutừ các ổ nhiễm tiên phát từ xa trên cơ thể. Ở nước ta, bệnh nhiễm trùng còn phổbiến do đó viêm màng não chủ yếu là do vi khuẩn, khoảng 10 % trường hợp viêmmàng não không tìm ra tác nhân gây bệnh nên rất khó điều trị.Theo báo cáo củaviện Vệ sinh dịch tể trung ương trong 10 tháng đầu năm 2002 cả nước ta có 352trường hợp viêm màng não do não mô cầu tỷ lệ tử vong khoảng 2%.1 Các yếu tố nguy cơ1.1 Ngoại cảnh - Nhiễm trùng đường hô hấp trên, viêm phổi - Các ổ nhiễm trùng cạnh màng não: Viên xoang sàng, xoang bướm , xoangtrán - Viêm tai giữa , viêm tai xương chũm. - Abces não - Viêm nội tâm mạc , huyết khối tĩnh mạch , đăt catheter tĩnh mạch - Chấn thương sọ não1.2 Nội tại - Các tình trạng bệnh lý toàn thân: Đái đường, suy dinh dưỡng, giảm miễndịch, điều trị corticoide, lao, nghiện rượu, giang mai thời kỳ 2, - Cơ địa + Nam mắc nhiều hơn nữ + Sơ sinh và trẻ nhỏ , người già yếu mắc nhiều hơn trẻ lớn và người lớn + Người bị cắt lách dễ bị viêm màng não do phế cầu , haemophilusinfluenza type B và trực khuẩn gram (-)1.3. Môi trường: Hemophilus influenza, Neiseria. meningitidis có thể gây dịchviêm màng não ở nhà trẻ, mẫu giáo . Tần suất mắc bệnh theo nhóm tuổi243 Sơ sinh < 2 > 2 th- 6 > 6 tuổi & người Độ tuổi tháng tuổi lớn Tác nhân gây 0- 2 % 40-50 % 5% bệnh 0-1 20-30 25-40 1-4 10-30 40-50 30-50 1-4 5-10 40-60 2-5 1-3 2-5 1-2 5-10 2-10 1-2 5 5-10 5-10 5-10Bảng 6: Tần suất mắc bệnh theo nhóm tuổiIV. CƠ CHẾ BỆNH SINH Tác nhân gây bệnh thường từ ổ nhiễm tiên phát từ đường hô hấp trên, phổi,nội tâm mạc, da, chỗ đặt catheter; đôi khi từ các ổ nhiễm cậ n màng não như viêmxoang, viêm tai giữa, viêm tai xương chũm ... vào máu, vượt qua hàng rào mạchnáu não rồi sống được trong dịch não tủy. Viêm màng não do vi khuẩn xãy ra khi các yếu tố độc sinh bệnh vượt qua cơchế đề kháng của cơ thể người bệnh. Các cơ chế đề kháng này bao gồm: - Tác nhân gây viêm màng não kết dính được và định khu trên bề mặt biểu mô niêm mạc người bệnh. - Xâm nhập và sống sót trong lòng mạch máu. - Vượt qua hàng rào máu não. - Sống được trong dịch não tủy. Để kết ...