Danh mục

Nhã nhạc - nhạc cung đình việt nam

Số trang: 8      Loại file: pdf      Dung lượng: 170.85 KB      Lượt xem: 11      Lượt tải: 0    
Thư viện của tui

Xem trước 2 trang đầu tiên của tài liệu này:

Thông tin tài liệu:

"Âm nhạc cung đình" theo nghĩa thông thường được hiểu là các thể loại ca nhạc, kể cả các thể loại ca nhạc đi kèm với múa và kịch hát, dùng trong các lễ nghi cúng tế và triều chính, các ngày quốc lễ do triều đình tổ chức và sinh hoạt vui chơi giải trí của vua và hoàng tộc. Còn tên gọi "Nhã Nhạc" được các triều đại phong kiến Việt Nam từ thời nhà Hồ dùng với những nội hàm khác nhau: khi để chỉ âm nhạc cung đình nói chung, lễ nhạc cung đình nói riêng,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhã nhạc - nhạc cung đình việt namNhã nhạc - nhạc cung đình việt namÂm nhạc cung đình theo nghĩa thông thường được hiểu làcác thể loại ca nhạc, kể cả các thể loại ca nhạc đi kèm vớimúa và kịch hát, dùng trong các lễ nghi cúng tế và triềuchính, các ngày quốc lễ do triều đình tổ chức và sinh hoạt vuichơi giải trí của vua và hoàng tộc. Còn tên gọi Nhã Nhạcđược các triều đại phong kiến Việt Nam từ thời nhà Hồ dùngvới những nội hàm khác nhau: khi để chỉ âm nhạc cung đìnhnói chung, lễ nhạc cung đình nói riêng, khi để chỉ một tổchức âm nhạc, thậm chí một dàn nhạc cụ thể.Nền tảng ban đầu của Nhã nhạc - Âm nhạc cung đình ViệtNam đã bắt đầu manh nha từ thế kỉ 13, nhưng chỉ đạt đến độđiêu luyện tại cung đình Huế dưới triều Nguyễn (1802 –1945). Âm nhạc cung đình Huế chính thức hình thành với sựlên ngôi của triều Nguyễn vào đầu thế kỉ 19. Khoảng năm1947-1948, bà Từ Cung (mẹ vua Bảo Đại, vợ vua Khải Định)đã tập hợp một số nghệ nhân cung đình từ thời vua Bảo Đại,nhờ đó một số thể loại ca múa nhạc cung đình được duy trì.Những năm 80, âm nhạc cung đình Huế bắt đầu được sựquan tâm của Bộ Văn hoá và chính quyền địa phương. Vàonhững năm 90 âm nhạc cung đình Huế bước vào giai đoạnphục hưng. Từ đó tới nay loại hình nghệ thuật này đã đượcđưa đi giới thiệu ở nhiều nơi trên thế giới.Các thể loại âm nhạc cung đình Huế bao gồm: nhạc lễ nghithờ cúng và nhạc lễ nghi triều chính, múa cung đình, ca nhạcthính phòng và kịch hát (tuồng cung đình).Xưa kia nhạc cung đình Huế bao gồm nhiều thể loại: Giaonhạc dùng trong lễ Tế Giao; Miếu nhạc dùng trong các lễ tếmiếu; Ngũ tự nhạc dùng trong các cuộc tế lễ Thần Nông,Thành Hoàng, Xã Tắc; Đại triều nhạc dùng trong những dịplễ lớn hoặc đón tiếp sứ thần các nước; Thường triều nhạcdùng trong các lễ thường triều; Yến nhạc dùng trong cáccuộc yến tiệc lớn trong cung đình; Cung nhạc phục vụ trongnội cung.Múa cung đình Huế xưa có nhiều điệu sử dụng vào nhữngdịp khác nhau. Mười một điệu múa cung đình còn tồn tại đếnngày nay là: Bát dật dùng trong tế giao, miếu, xã tắc, lịch đạiđế vương và Khổng Tử; Lục cúng, Tam tinh, Bát tiên, Đấuchiến thắng Phật, Tứ linh, Tam quốc tây du dùng trong cácngày lễ vạn thọ, thánh thọ, tiên thọ và lễ cúng Mụ; Trìnhtường tập khánh trong các lễ tứ, ngũ tuần đại khánh chúc chodân giàu nước mạnh; Nữ tướng xuất quân trong những ngàylễ chiến thắng, hưng quốc khánh niệm, dạ yến và tiếp sứ thầnngoại quốc; Vũ phiến dành cho hoàng thái hậu, hoàng hậu,phi tần, công chúa thưởng lãm trong những yến tiệc tân hôn;Lục triệt hoa mã đăng trong lễ hưng quốc khánh niệm chocông chúng xem ở trước Phu Văn lâu.Hệ thống bài bản ca nhạc cung đình dùng cho các thể loại canhạc trên bao gồm rất nhiều bài. Tuy nhiên sau những giaiđoạn suy thoái, nhiều bản nhạc đã bị thất truyền, chỉ còn biếtlời ca. Những bản nhạc ngày nay còn bảo tồn được bao gồm:Mười bản ngự (Phẩm tuyết, Nguyên tiêu, Hồ quảng, Liênhoàn, Bình bán, Tây mai, Kim tiền, Xuân phong, Long hổ,Tẩu mã), Long đăng, Long ngâm, Phú lục, Tiểu khúc, Tamluân cửu chuyển, Đăng đàn cung, Đăng đàn đơn, Đăng đànkép, Thái bình cổ nhạc, Bông, Mã vũ, Man và một số bàikhác trong hệ bài bản của ca nhạc thính phòng như NamBình, Nam Ai...Các dàn nhạc cung đình triều Nguyễn cũng gồm nhiều loại cóbiên chế khác nhau nhằm phục vụ các nghi lễ và nhu cầu giảitrí trong cung: Nhã nhạc, Huyền nhạc, Ti trúc tế nhạc, Tiểunhạc, Đại nhạc, Cổ xuý đại nhạc, Nhạc thiều, Bát âm, Tychung, Ty khánh, Ty cổ...Âm nhạc cung đình Huế là sự kế thừa và phát triển lên mộtđỉnh cao mới những thành tựu của dòng nhạc cung đìnhThăng Long đã được xây dựng từ nhiều thế kỉ trước. Sự kếthừa và phát triển đó thể hiện ở những yếu tố như: Duy trìmột số tổ chức dàn nhạc cung đình của những triều đại trướcvà tạo những biến thể mới đa dạng trên cơ sở những tổ chứcdàn nhạc thời Lê; Tiếp tục sử dụng nhiều nhạc khí thôngdụng trong âm nhạc cung đình Thăng Long; Duy trì và biếnhoá một số điệu múa cung đình đã có từ trước và sáng tạothêm nhiều điệu múa mới; Sáng tạo một thể loại ca nhạcthính phòng mới (đờn ca Huế) và đẩy khí nhạc Việt Nam lênmột bước phát triển cao hơn cả về kĩ thuật diễn tấu, hình thứchoà tấu; Kế thừa nghệ thuật hát bội Đàng Ngoài và phát triểnnó lên độ cực thịnh đồng thời tạo ra một lưu phái tuồng mớicó phong cách riêng: tuồng Kinh (của kinh đô) với phongcách “tuồng văn”; Kế thừa có biến hoá hệ thống âm luật nămHồng Đức thời Lê, nửa cuối thế kỉ 15 và phát triển nhạc ngữ,nhạc lí; Kế tục truyền thống học hỏi, tiếp thu và Việt hoánhững yếu tố nước ngoài đã định hình trong âm nhạc Việt nóichung, âm nhạc cung đình Thăng Long nói riêng…Đặc trưng của Âm nhạc cung đình Huế là sự hội nhập, tiếpbiến văn hoá Hoa, Chăm và những ảnh hưởng của Phật, Nho.Múa cung đình có quan hệ mật thiết với nghệ thuật tuồng (hátbội). Âm nhạc cung đình Huế tổng hợp trong đó sự phongphú, đa dạng về nhiề ...

Tài liệu được xem nhiều: