Nhận diện các mô thức giới hạn quyền con người trong pháp luật Việt Nam

Bài viết nhận định, theo kinh nghiệm phổ biến trên thế giới, các quy phạm dưới hiến pháp có thể giới hạn các quyền hiến định, vì vậy chúng ta phải nhận biết mức độ bảo vệ của quyền trên cơ sở pháp luật. Tiếp đó, bài viết phân tích bốn mô thức chính của việc giới hạn quyền con người trong pháp luật Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhận diện các mô thức giới hạn quyền con người trong pháp luật Việt Nam NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT NHẬN DIỆN CÁC MÔ THỨC GIỚI HẠN QUYỀN CON NGƯỜI TRONG PHÁP LUẬT VIỆT NAM1 Bùi Tiến Đạt* * TS. Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội. Thông tin bài viết: Tóm tắt: Từ khóa: quyền hiến định; giới hạn quyền; lập Bài viết nhận định, theo kinh nghiệm phổ biến trên thế giới, pháp ủy quyền các quy phạm dưới hiến pháp có thể giới hạn các quyền hiến định, vì vậy chúng ta phải nhận biết mức độ bảo vệ của quyền Lịch sử bài viết: trên cơ sở pháp luật. Tiếp đó, bài viết phân tích bốn mô thức Nhận bài: 10/09/2017 chính của việc giới hạn quyền con người trong pháp luật Việt Biên tập: 21/09/2017 Nam. Cuối cùng, nghiên cứu này nêu ra các vấn đề cần quan Duyệt bài: 28/09/2017 tâm trong việc ủy quyền quy định về giới hạn quyền trong thực tiễn pháp luật hiện nay. Article Infomation: Abstract: Keywords: constitutional rights; limitation This article provides conclusions that, based on the popular on rights; delegated legislation practices in the world, the infra-constitutional norms may normally limit the rights under the constitutions. It Article History: is necessary to recognize the extent of rights protection Received: 10 Sep. 2017 according to the laws. Then, the article also provides the Edited: 21 Sep. 2017 analysis of four major types of the limitation on human Appproved: 28 Sep. 2017 rights in Vietnam. Finally, the article identifies a number of problems of delegated authority to prescribe limitation-on- rights norms in current law-making practice. 1. Quy phạm dưới Hiến pháp và việc giới hiện quyền này chỉ hướng tới mức độ thực hạn các quyền hiến định hiện lớn nhất có thể và được nhận thức và Một quyền hiến định được quan niệm như một nguyên tắc pháp lý, theo đó việc thực áp dụng tùy thuộc vào những hoàn cảnh 1 Bài viết là kết quả từ Đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ năm 2016 - 2017: “Quy định về hạn chế quyền con người, quyền công dân - Thực trạng và giải pháp” của Viện Nghiên cứu Lập pháp, do GS.,TS. Phan Trung Lý làm Chủ nhiệm. Số 02(354) T01/2018 3 NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT cụ thể2. Theo quan điểm này, mức độ thực tại khoản 2 Điều 29 của Tuyên ngôn toàn thế hiện một quyền hiến định thường hẹp hơn giới về Quyền con người năm 1948: “Trong phạm vi của quyền đó mà Hiến pháp nêu việc thực thi các quyền và tự do, mọi người ra. Hay nói cách khác, mức độ bảo vệ các chỉ phải chịu những giới hạn do pháp luật quyền hiến định thường bị giới hạn. Theo quy định, nhằm mục tiêu bảo đảm sự thừa cách hiểu phổ biến trên thế giới, sự hạn nhận và tôn trọng quyền, và quyền tự do của chế/giới hạn đối với một quyền con người những người khác, cũng như nhằm thỏa mãn nào đó được hiểu là việc Nhà nước không những đòi hỏi chính đáng về đạo đức, trật tự cho phép các chủ thể thụ hưởng quyền có công cộng, và nền an sinh chung trong một thể thực hiện quyền đó ở mức độ tuyệt đối3. xã hội dân chủ”5. Nếu Nhà nước không đặt ra quy phạm dưới Tòa án Nhân quyền Châu Âu đã luận hiến pháp để giới hạn phạm vi áp dụng một giải rằng, khái niệm pháp luật trong cụm từ quyền hiến định nào đó, về nguyên tắc, chủ “determined by law” không chỉ là các đạo thể thụ hưởng có thể thực hiện quyền đó một luật của nghị viện (statute law) mà còn bao cách tuyệt đối, hay nói cách khác, quyền đó gồm luật của Cộng đồng Châu Âu (European không bị hạn chế. Phần lớn các quyền hiến Community law), các quy phạm phi đạo định không mang tính tuyệt đối, tức chúng luật của cơ quan hành chính (non-statutory hàm ý hướng tới một chuẩn mực lý tưởng, regulations), giải thích luật từ các bản án nhưng trên thực tế nhà nước nào cũng phải của tòa án (common law) và các quy phạm dùng những quy phạm dưới hiến pháp để đặt khác do cơ quan nhà nước đặt ra (rules of ra một giới hạn nhất định cho việc thực hiện a national body). Tòa án Nhân quyền Châu các quyền đó. Âu nêu ra ba yêu cầu của một quy phạm Việc nhận thức các quyền hiến định được coi là pháp luật như sau: (1) sự hạn không chỉ dựa duy nhất vào lời văn hiến chế quyền phải có căn cứ từ pháp luật quốc pháp mà cần theo tư duy hai bước. Theo lý nội; (2) pháp luật đó phải có thể tiếp cận thuyết này, một quyền hiến định được nhận được; (3) pháp luật đó phải được thể hiện rõ thức dựa vào phạm vi và mức độ bảo vệ. ràng để có thể dự đoán được6. Có thể thấy Bước t ...