Nhận một trường hợp xoắn lách do lách lạc chỗ được điều trị ở BV Vũng Tàu

Lách lạc chỗ (wandering spleen; ectopic spleen; ptotic spleen; floating spleen; splenoptosis và aberrant spleen), là một thực thể lâm sàng không phổ biến, chỉ chiếm khoảng
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhận một trường hợp xoắn lách do lách lạc chỗ được điều trị ở BV Vũng Tàu Hội nghị Khoa học Kỹ thuật 2022 NHẬN MỘT TRƯỜNG HỢP XOẮN LÁCH DO LÁCH LẠC CHỖ ĐƯỢC ĐIỀU TRỊ Ở BV VŨNG TÀU BSCK2. Nguyễn Văn Bảy và công sựI. ĐẶT VẤN ĐỀ: Lách lạc chỗ (wandering spleen; ectopic spleen; ptotic spleen; floating spleen;splenoptosis và aberrant spleen), là một thực thể lâm sàng không phổ biến, chỉ chiếmkhoảng Hội nghị Khoa học Kỹ thuật 2022150gram đến 200gram, kích thước bình thường của lách dài 9cm - 11cm, rộng 7cm,dày 4cm. + Cuống lách gồm: có động mạch lách, tĩnh mạch lách, các nhánh thần kinh đi vàolách, cùng các mạng bạch huyết đều chạy trong hai lá phúc mạc tạo nên cuống lách. + Các phương tiện giữ lách: Lách được bao bọc toàn bộ bởi phúc mạc trừ rốn lách,lách có 8 dây chằng gồm: dây chằng vị - lách, dây chằng lách - thận, dây chằng hoành- lách, dây chằng lách - đại tràng, dây chằng tụy - lách, nếp phúc mạc trước lách, dâychằng hoành - đại tràng và tụy - đại tràng. Ba trong số dây chằng này là thứ yếu. Các dây chằng này có thể quá dài, quá ngắn, quá hẹp, quá rộng hoặc bất thường, tuycác bất thường từ bào thai này là lành tính nhưng nó cũng tạo ra các bệnh lý như láchlạc chỗ, xoắn mạch lách, sa lách. Việc di chuyển lách phụ thuộc chủ yếu vào sự lỏnglẻo của các dây chằng và chiều dài mạch lách. 2. Cơ chế bệnh sinh và biểu hiện lâm sàng lách lạc chỗ Lách lạc chỗ là một bệnh hiếm gặp, do một nguyên nhân nào đó lách không nằm ởhố lách mà nằm ở giữa bụng, hố chậu trái. * Cơ chế bệnh sinh: + Do bẩm sinh. + Do khuyết thiếu các phương tiện giữ lách như dây chằng vị - lách, dây chằngthận - lách, dây chằng hoành - lách, dây chằng đại tràng - lách, trong quá trình hình 2 Tác giả liên lạc: BSCK2 Nguyễn Văn Bảy và cộng sự Hội nghị Khoa học Kỹ thuật 2022thành hậu cung mạc nối ở thời kỳ bào thai làm cho lách có thể di động tự do trong ổbụng. + Do mắc phải hay gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ và đặc biệt ở phụ nữ đẻnhiều, do thành bụng nhão, ổ bụng rỗng và lỏng lẻo. Các dây chằng dưới tác dụng củahormone trong quá trình mang thai mềm, nhão hơn làm lách di động tự do trong ổbụng. Bệnh cảnh lâm sàng: Lách di động khi chưa có biến chứng, người bệnh không cóbiểu hiện gì, người bệnh vẫn sinh hoạt và làm việc bình thường, có chăng chỉ là cơnđau bụng thoáng qua hoặc biểu hiện của một bán tắc ruột sau đó tự hết. Khi lách diđộng có biến chứng thì có bệnh cảnh của một cái cấp cứu bụng, đau bụng từng cơn,đau mỗi lúc một tăng lên, kèm theo buồn ói do ruột bị kích thích. Tùy theo mức độxoắn của lách mà có biểu hiện mức độ đau khác nhau, trong cơn đau có thể thay đổi vềmạch và huyết áp. Điều trị lách di động: Chỉ phẫu thuật cắt lách khi lách bị xoắn gây nhồi máu, hoại tửlách hoặc lách bệnh lý. Nếu xoắn lách mà trong phẫu thuật đánh giá không nhồi máu, không hoại tử lách thìđược tháo xoắn và khâu cố định lách, quan điểm là bảo tồn lách. 3. Tình hình xoắn lách do lách lạc chỗ trên thế giới Trong Pubmed, có rất nhiều báo cáo từng ca đơn lẻ về xoắn lách do lách lạc chỗ,của nhiều tác giả trên khắp thế giới. Chúng tôi xin trình bày hai nghiên cứu có tổnghợp các trường hợp xoắn lách do lách lạc chỗ trong y văn: Năm 2018 C.Viana và cộng sự ở Bồ Đào Nha báo cáo một trường hợp cắt lách doxoắn lách lạc chỗ ở một bệnh nhân nữ 40 tuổi và qua 451 bài báo, tác giả ghi nhận: Từ năm 1903 đến năm 2016: 266 ca lách lạc chỗ được báo cáo; trong đó 204 ca lànữ; tuổi trung bình là 25,2 tuổi; 185 ca phẫu thuật cắt lách (69,5%); 78 ca cố định láchvà 3 ca điều trị bảo tồn; 209 ca (78,6%) phẫu thuật hở; 54 ca (20,3%) phẫu thuật nộisoi[10]. Năm 2022, Georgina M Bough và cộng sự ở Bệnh viện Hoàng gia London, báo cáomột trường hợp xoắn lách do lách lạc chỗ và phân tích tổng hợp các báo cáo Xoắn láchdo lách lạc chỗ từ năm 1888 đến năm 2021, với kết quả: Tổng số 409 ca, trong đó 312ca báo cáo riêng rẻ và 96 ca báo cáo trong loạt ca, 8% bệnh nhân có các dị dạng phốihợp, 28% xác định yếu tố nguy cơ xoắn lách, 82% đòi hỏi phẫu thuật cấp cứu, 82% cắtlách. Khi mở bụng 32% được báo cáo là lách bình thường hoặc xung huyết, 14% hoại 3 Tác giả liên lạc: BSCK2 Nguyễn Văn Bảy và cộng sự Hội nghị Khoa học Kỹ thuật 2022tử lách ở trung tâm hoặc một phần. Từ những năm 2020, chẩn đoán chính xác lách lạcchỗ là 80%[11] 4. Tình hình xoắn lách do lách lạc chỗ ở Việt Nam: Chúng tôi ghi nhận những báo cáo lớn nhất về số lượng bệnh nhân xoắn lách dolách lạc chỗ là 5 trường hợp ở Bệnh viện Nhi đồng 1. Ngoài ra là những trường hợpbáo cáo đơn lẻ trong một số Hội nghị khoa học và đăng tin trên c ...