Nhận xét đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh nhân suy thượng thận do glucocorticoids

Suy thượng thận do thuốc là biến chứng hay gặp do sử dụng glucocorticoids trong điều trị bệnh hiện nay. Chẩn đoán bệnh sớm dựa vào các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng rất quan trọng. Bài viết mô tả đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh nhân suy thượng thận do glucocorticoids.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhận xét đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh nhân suy thượng thận do glucocorticoids HỘI NGHỊ KHOA HỌC BỆNH VIỆN THANH NHÀN LẦN THỨ VIII NĂM 2022 NHẬN XÉT ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ CẬN LÂM SÀNG CỦA BỆNH NHÂN SUY THƯỢNG THẬN DO GLUCOCORTICOIDS Lê Thị Phương Huệ*, Nguyễn Thị Lan Hương*, Hoàng Anh Tài*, Trần Thanh Tú*TÓM TẮT 5 SUMMARY Tổng quan: Suy thượng thận do thuốc là biến ASSESSMENT CLINICAL ANDchứng hay gặp do sử dụng glucocorticoids trong LABORATORY FEATURES OFđiều trị bệnh hiện nay. Chẩn đoán bệnh sớm dựa PATIENTS WITH GLUCOCORTICOID-vào các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng rất INDUCED ADRENAL INSUFFICIENCYquan trọng. Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng AT THANH NHAN HOSPITALvà cận lâm sàng của bệnh nhân suy thượng thận Backgrounds: Glucocorticoid- induceddo glucocorticoids. Đối tượng và phương pháp adrenal insufficiency is a common complicationnghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 50 seen in current treatment. Early diagnosis basedbệnh nhân được chẩn đoán suy thượng thận do on clinical and laboratory features is veryglucocorticoids đến khám và điều trị tại bệnh important. Objectives: Describe clinical andviện Thanh Nhàn từ 8/2020 đến 8/2021. Kết laboratory features of glucocorticoid- inducedquả: Triệu chứng lâm sàng phổ biến là yếu mệt adrenal insufficiency. Methods: This cross-(100%), chán ăn (82%), nôn, buồn nôn (46%). sectional study is carried out in 50 patients whoTriệu chứng cận lâm sàng: cortisol máu trung have been diagnosed as glucorticoid- inducedbình 8h sáng giảm thấp (42,24 ± 25,08 nmol/l), adrenal insufficiency at Thanh Nhan HospitalACTH máu 8h bình thường hoặc giảm (100%), from August 2020 to August 2021. Results: Thehạ natri máu (42%), tăng kali máu (2%), hạ most common clinical features in glucocorticoid-glucose máu (4%). Kết luận: Triệu chứng lâm induced adrenal insufficiency included: fatiguesàng của suy thượng thận do glucocorticoids đa (100%), anorexia (82%), nausea and vomitingdạng, trong đó hay gặp nhất là yếu mệt, chán ăn. (46%). The laboratory features: mean bloodChẩn đoán bệnh chủ yếu dựa vào các xét nghiệm cortisol level at 8 am is 42,24 ± 25,08 nmol/l,cận lâm sàng. normal or decreased ATCH level (100%), Từ khóa: suy thượng thận, glucocorticoids hyponatremia (42%), hyperkalemia (2%), hypoglycemia (4%). Conclusion: Clinical signs and symptoms of glucocorticoid- induced adrenal insufficiency are variable. The specific diagnosis is confirmed by laboratory tests.*Bệnh viện Thanh Nhàn Key word: adrenal insufficiency,Người chịu trách nhiệm chính: Hoàng Anh Tài glucocorticoids.Email: anhtai.hmu@gmail.comĐT: 0973174001 I. ĐẶT VẤN ĐỀNgày nhận bài: 20/5/2022 Suy thượng thận là tình trạng giảm sảnNgày phản biện khoa học: 17/6/2022 xuất glucocorticoid hoặc mineralcorticoidNgày duyệt bài: 28/6/202228 TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 517 - THÁNG 8 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2022hoặc cả hai do nhiều nguyên nhân. Suy Thanh Nhàn từ 8/2020 đến 8/2021:thượng thận được chia thành: suy thượng - Có tiền sử hoặc hiện tại đang dùng GCsthận tiên phát (bệnh Addison), suy thượng - Có triệu chứng lâm sàng gợi ý suythận thứ phát và suy thượng thận tam phát. thượng thận (như yếu mệt, chán ăn, nôn,Sử dụng glucocorticoids (GCs) ngoại sinh là buồn nôn, đau bụng…)nguyên nhân gây suy thượng thận tam phát - Có nồng độ cortisol máu < 83,3 nmo/l,thường gặp nhất [1]. Suy thượng thận là kết gợi ý chẩn đoán suy thượng thận theoquả khó tránh khỏi khi điều trị GCs kéo dài Schlaghecke [4].do ức chế trục dưới đồi- tuyến yên- thượng Tiêu chuẩn loại trừ: bệnh nhân có tiền sửthận (HPA), nặng hơn là teo vỏ thượng thận sử dụng GCs không rõ ràng, bệnh nhân đã[2]. Tỷ lệ mắc suy thượng thận do thuốc được chẩn đoán suy thượng thận và đangngày càng tăng lên do tình trạng lạm dụng điều trị bằng GCs, bệnh nhân không đồng ýthuốc GCs, nhất là dạng uống. Trong năm tham gia nghiên cứu.2008, gần 1% dân số trưởng thành ở Anh 2.2 Phương pháp nghiên cứu:được kê uống loại thuốc này [3]. ...