Nhanh già vì corticoid

Đối với bệnh nhân Nguyễn Thị Phượng, ngoài nhận định có thể mắc bệnh tế bào vón, còn có thể nghĩ tới một bệnh lý khác, tiềm ẩn mà bản thân chị không biết cho đến khi corticoid được đưa vào cơ thểChị Nguyễn Thị Phượng đang được bác sĩ của Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM chẩn bệnh. Ảnh: Nguyễn Thạnh Đến thời điểm này, giới y học nước ta vẫn chưa đưa ra được kết luận chính thức về trường hợp chị Nguyễn Thị Phượng (ngụ tỉnh Bến Tre) mới 26 tuổi bỗng hóa thành bàgià....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhanh già vì corticoid Nhanh già vì corticoidĐối với bệnh nhân Nguyễn Thị Phượng, ngoài nhậnđịnh có thể mắc bệnh tế bào vón, còn có thể nghĩ tới mộtbệnh lý khác, tiềm ẩn mà bản thân chị không biết chođến khi corticoid được đưa vào cơ thể Chị Nguyễn Thị Phượng đang được bác sĩ của Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM chẩn bệnh. Ảnh: Nguyễn ThạnhĐến thời điểm này, giới y học nước ta vẫn chưa đưa rađược kết luận chính thức về trường hợp chị Nguyễn ThịPhượng (ngụ tỉnh Bến Tre) mới 26 tuổi bỗng hóa thành bàgià. Tuy nhiên, ngoài nhận định đây có thể là trường hợpmắc bệnh tế bào vón thì còn một hướng nhận định nữa lànghĩ về tác dụng phụ của thuốc corticoid.Không thể hồi phục hoàn toànPGS-TS Nguyễn Văn Đoàn, Giám đốc Trung tâm Dị ứng –Miễn dịch lâm sàng của Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), chorằng để chẩn đoán bệnh tình của chị Nguyễn Thị Phượng bịlão hóa mặt do đâu thì cần phải có các chẩn đoán sinh thiếtda, di truyền, gien học, tầm soát trên toàn bộ cơ thể, cácbệnh tiềm ẩn…“Tuy nhiên, do bệnh nhân có 5 năm điều trị dị ứng và uốngthuốc nam nên chúng ta có thể nghĩ đến nguyên nhân do dịứng thuốc corticoid và nhiều thuốc khác. Các loại thuốcnày chứa những chất tiềm ẩn kích thích gây lão hóa, tổnthương da”- ông Đoàn đặt vấn đề.Cũng theo ông Đoàn, đối với bệnh nhân Phượng còn có thểnghĩ tới một bệnh lý khác, tiềm ẩn mà bản thân chị khôngbiết cho đến khi corticoid được đưa vào cơ thể. Lúc này,corticoid có thể coi như một chất kích thích cho căn bệnhđó phát triển, nhất là trên một số cơ địa dị ứng với corticoidthì trở nên nhạy cảm vô cùng. “Có người sau khi uống vàiviên thuốc hoặc sau tiêm một ống thuốc, một thời gianngắn sau tăng đến 2- 3 kg làm cho huyết áp, đường huyếttăng cao… Trên một số người rất nhạy cảm, thuốc có thểgây ra hậu quả nghiêm trọng, thậm chí phát sinh thành bệnhtế bào vón”- ông Đoàn nhấn mạnh.Về cơ chế dẫn đến bệnh tế bào vón, ông Đoàn cho rằng tếbào vón dạng tại chỗ chỉ có ở trong da, đóng vai trò quantrọng trong dị ứng, gắn vào các vùng da, niêm mạc. Bìnhthường, trong tế bào này chứa nhiều chất trung gian hóahọc, khi gặp dị nguyên mẫn cảm từ trước hoặc về sau thì cơthể sẽ sinh ra kháng thể gây dị ứng. Khi chúng phát tác sẽgiải phóng các chất trung gian, gây ngứa, dị ứng khắpngười, tác động các tổ chức dưới da hoặc toàn thân, xương,gan, lá lách… Do đó, có thể coi corticoid là tác nhân kíchthích mầm bệnh.Ông Đoàn cũng tiên lượng việc điều trị cho bệnh nhânPhượng sẽ phải trải qua quá trình rất lâu dài. Hơn nữa, ngaycả khi đã “bắt” được bệnh thì cũng không thể hồi phụckhuôn mặt trở lại như trước. Việc phẫu thuật thẩm mỹ cóthể giúp bệnh nhân kéo căng da mặt trong một thời giannhưng về lâu dài có thể làm khuôn mặt biến dạng, méo mó.Nói về khả năng làm mẹ của bệnh nhân mắc “bệnh lạ” này,ông Đoàn cho rằng nếu nội tiết của bệnh nhân vẫn bìnhthường thì vẫn có thể sinh con như bao phụ nữ khác.Đã có bệnh nhân lão hóa toàn thânCũng theo ông Đoàn, với trường hợp lão hóa khuôn mặtnhư chị Phượng thì tại Trung tâm Dị ứng – Miễn dịch lâmsàng chưa từng gặp nhưng đã tiếp nhận và điều trị chonhiều bệnh nhân nữ có dấu hiệu lão hóa nhanh, bệnh nhânmọc ria mép và lông phát triển như nam giới… do dùngcorticoid. Bệnh lý của những trường hợp này đều đượctrung tâm ghi lại bằng những hình ảnh.Thực tế trên lâm sàng, corticoid được sử dụng khá rộng rãitrong điều trị nhưng phải có chỉ định chặt chẽ của bác sĩchuyên khoa. Corticoid được coi là một loại thuốc có thể“đánh bay” mọi cơn đau, những vấn đề do viêm nhiễm,nhiễm trùng. Có lẽ vì thế mà nó dễ bị lạm dụng, không chỉngười bệnh thích dùng vì nó giảm đau rất nhanh mà cả mộtsố thầy thuốc cũng giã nhỏ trộn trong những gói thuốc nam,thuốc bắc để người bệnh ngộ nhận về kết quả điều trị. Đâylà căn nguyên của hàng loạt trường hợp phải gánh chịu hậuquả do sử dụng corticoid không đúng chỉ định. Lưu ý hiện tượng khác thường“Thực tế đã có bệnh nhân gầy yếu sau khi uống thuốc cócorticoid thì tăng cân, mỗi ngày tăng 2 – 3 kg nhưng sau đótoàn thân xuất hiện mọng nước, cơ thể xẹp như quả bóng xìhơi và lão hóa nhanh chóng”- PGS-TS Nguyễn Văn Đoàncảnh báo và cho biết tình trạng dị ứng thuốc ngày càng trởnên nghiêm trọng.Tai biến xảy ra không phụ thuộc vào liều điều trị, khôngliên quan đến đặc tính của thuốc mà liên quan đến đáp ứngmiễn dịch của người dùng thuốc. Do đó, nếu có các hiệntượng khác thường sau khi dùng thuốc như khó chịu, mệtmỏi, ngứa, ban đỏ trên da… nên đến ngay các cơ sở y tếchuyên khoa để được xử lý. ...