Nhập môn cơ sở dữ liệu

Giáo trình này được soạn để phục vụ các bài giảng của môn " cơ sở dữ liệu" đối tượng của giáo trình này là những sinh viên...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhập môn cơ sở dữ liệu TR ƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI Khoa Điện Bộ môn Kỹ thuật đo và Tin học Công nghiệp Cơ sở dữ liệu ThS. Lê Văn LợiNgười soạn: Viện NC Điện tử, Tin học, Tự động hóa Bộ Công nghiệp HÀ NỘI – 2005 1Nhập mônGiáo trình này đ ược so ạn đ ể p hụ c vụ các bài giảng củ a môn “Cơ sở d ữ liệu”. Đốitượng của giáo trình này là sinh viên Khoa Điện, Bộ môn Kỹ thuật đo và Tin họ cCông nghiệp. Chúng ta cần lưu ý rằng môn họ c “Cơ sở d ữ liệu” luôn luôn là môn cơbản của sinh viên ngành Công nghệ Thông tin. Môn này thường đ ược giảng trongnhiều họ c kỳ, kết hợp với phần thực hành tại trường, thực tập tại các Viện, công tychuyên ngành cơ sở dữ liệu. Điều này chứng tỏ rằng với thời lượng 30 tiết (2 họ ctrình) giáo trình này chỉ có thể giới thiệu ở mức cơ bản, gợi mở để sinh viên tìm hiểuthêm, tự học là chính.Tuy vậy, mục tiêu củ a môn họ c vẫn đ ịnh hướng đ em lại cho sinh viên khả năng ứngdụ ng đ ược cơ sở d ữ liệu vào các vấn đ ề thực tế ngay sau khi kết thúc môn họ c. Để đ ạtđược mục tiêu này, giáo trình sẽ gắn liền với việc thực hành và vận hành hệ q uản trịcơ sở dữ liệu MySQL. Hệ q uản trị cơ sở dữ liệu MySQL đ ược phát triển b ởi công tyMySQL AB, là một công ty của Thụy Điển. Có người sẽ hỏ i “Vậy tại sao lại chọ nMySQL”? Các lý do chính là: ♦ Tác giả củ a giáo trình này hiểu rõ MySQL hơn các hệ qu ản trị cơ sở dữ liệu khác; ♦ MySQL là phần mềm mã nguồ n mở, miễn phí, có thể d ễ d àng cài đặt lên mộ t máy PC, có đ ủ cả p hần Server, Client, có thể tích hợp mộ t cách d ễ d àng với PHP, Java, VisualBasic, và các ứng dụ ng khác. MySQL có thể chạy trên một máy, trên mạng Intranet, trên mạng Internet. ♦ Qua kinh nghiệm thực tế của tác giả, sử dụ ng MySQL rất ít khi gặp lỗi, có các công cụ rất dễ sử dụ ng, giải quyết các vấn đề thực tế một cách dễ dàng.(Tham khảo MySQL tại http://www.mysql.com)Đó là về công cụ thực hành. Với mụ c tiêu là giúp sinh viên hiểu rõ hơn làm thế nào đểứng dụ ng các phép toán cơ sở d ữ liệu vào thực tế, tác giả đặt hai bài toán giả đ ịnh nhưsau: ♦ Bài toán đo lường : giả thiết là nhà máy sản xuất xi măng X có mộ t hệ SCADA có thể đo đ ược các đ ại lượng đ ầu vào là đ á, clinke, phụ gia, công suất tiêu thụ điện và số lượng xi măng xuất xưởng (xi măng rời, xi măng đ óng bao) một cách tự độ ng. Dữ liệu đ o đ ược nhập theo ca, ngày, tuần, tháng, quí và năm. Giả thiết rằng các đ ại lượng đ o sau đ ó được chuyển vào cơ sở d ữ liệu trên máy chủ của nhà máy, máy chủ có kết nố i với mạng Intranet (nội b ộ) và Internet. Sinh viên đ ược đ ặt vấn đề là hình dung, mô hình hóa, thiết kế, truy vấn cơ sở dữ liệu, lập trình từng phần ho ặc toàn b ộ sao cho: o Ban giám đố c nhà máy, với các quyền truy xuất đ ược cấp, có thể biết được tình hình nguyên vật liệu tiêu thụ , sản phẩm xuất xưởng của nhà máy dù họ ở b ất cứ đâu (tại nhà máy, đ i công tác); o Bộ phận cung ứng vật tư, với các quyền truy xuất đ ược cấp, có thể thống kê được tình hình tiêu thụ và lập kế hoạch mua sắm vật tư một cách thích hợp; 2 ♦ Bài toán điều khiển: máy chủ gia đ ình (Home Server). Kịch b ản là: trong một xã hội hiện đ ại, các gia đình đều có Home Server. Home Server là một máy tính nhỏ, tiêu thụ ít năng lượng và được gắn với các b ộ phận khác như máy điều hòa nhiệt đ ộ, qu ạt thông gió, máy pha cà phê, ghi và trả lời điện thoại, hệ thống an ninh gia đình bằng cách giám sát qua video, ghi và tự độ ng phát hiện, cảnh báo đột nhập b ất hợp pháp, ... Sinh viên được đặt vấn đề là hình dung, mô hình hóa, thiết kế, truy vấn cơ sở d ữ liệu, lập trình từng phần hoặc toàn bộ sao cho: o Trước khi về nhà, thành viên gia đình có thể bật máy đ iều hóa, bật máy pha cà phê trước 10 phút thông qua đ iện tho ại di độ ng, máy PDA ho ặc máy tính xách tay (với điều kiện phải có mã hóa bảo mật, tránh trường hợp bất cứ ai cũ ng có thể bật đ iều hóa hoặc hệ thố ng thông gió). o Từ xa, thành viên gia đ ình vẫn có thể tra danh bạ điện thoại đ ược lưu trên Home Server.Đó là các bài toán lớn của thực tế. Để đạt đ ược điều đó, sinh viên cần thực hành cácbước nhỏ hơn như: ♦ Tạo cơ sở d ữ liệu ♦ Kiến tạo và cập nhật kiến trúc các quan hệ (b ảng) ♦ Lập mố i quan hệ giữa các b ảng ♦ Truy vấn ♦ Kết nố i với mộ t ngôn ngữ lập trình, ♦ ...Tất cả các thao tác đó đều được thực tập trực tiếp trên MySQL.Vậy sinh viên cần làm gì? 1. Trước hết sinh viên cần nắm các khái niệm cơ bản thông qua các bài giảng 2. Sinh viên cần củng cố c ...