Dự án thực hiện đầu tư khi chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường; hồ sơ khảo sát còn chưa đầy đủ, thiếu chính xác, chưa phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật và quy trình thiết kế; thiết kế kỹ thuật chưa tuân thủ thiết kế cơ sở hoặc chưa sát với thực tế dẫn đến phải điều chỉnh trong quá trình thi công tại nhiều dự án; phê duyệt dự toán còn sai sót, có trường hợp tổng giá trị dự toán được duyệt vượt tổng mức đầu tư.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhiều bất cập trong đầu tư xây dựng cơ bản và quản lý vốn
NHIỀU BẤT CẬP TRONG ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN
VÀ QUẢN LÝ VỐN
Đầu giờ chiều 215, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc đã đọc báo cáo kiểm
toán quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2016. Báo cáo cho thấy, nhiều khâu trong
công tác đầu tư xây dựng cơ bản và quản lý vốn đầu tư còn nhiều bất cập.
Cụ thể, công tác phê duyệt chủ trương đầu tư một số dự án chưa căn cứ theo kế hoạch
đầu tư công trung hạn giai đoạn 20162020 hoặc chiến lược, quy hoạch và kế hoạch phát
triển kinh tế xã hội của địa phương, chưa xác định rõ nguồn vốn và khả năng cân đối
vốn.
Còn tình trạng phê duyệt dự án đầu tư khi chủ trương đầu tư chưa được phê duyệt, chưa
đủ thủ tục, không phù hợp với quy hoạch vùng, không thuộc giai đoạn 20162020 hoặc
trùng lắp với dự án khác đã được phê duyệt, có trường hợp phê duyệt vượt định mức;
quyết định đầu tư chưa xác định rõ nguồn vốn, thời gian thực hiện dự án; xác định tổng
mức đầu tư còn sai sót, thiếu chính xác, phải điều chỉnh nhiều lần với giá trị lớn, cá biệt
có Dự án nạo vét, xây kè, bảo tồn cảnh quan sông Sào Khê, tỉnh Ninh Bình điều chỉnh tăng
36 lần (từ 72 tỷ đồng lên 2.595 tỷ đồng).
Một số dự án thực hiện đầu tư khi chưa có Báo cáo đánh giá tác động môi trường; hồ sơ
khảo sát còn chưa đầy đủ, thiếu chính xác, chưa phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật và quy
trình thiết kế; thiết kế kỹ thuật chưa tuân thủ thiết kế cơ sở hoặc chưa sát với thực tế
dẫn đến phải điều chỉnh trong quá trình thi công tại nhiều dự án; phê duyệt dự toán còn
sai sót, có trường hợp tổng giá trị dự toán được duyệt vượt tổng mức đầu tư.
Hồ sơ mời thầu (hồ sơ yêu cầu) của một số dự án chưa đầy đủ theo quy định; phê duyệt
hồ sơ mời thầu, kế hoạch đấu thầu chưa đúng quy định; hồ sơ dự thầu (hồ sơ đề xuất)
của một số nhà thầu chưa tuân thủ đầy đủ yêu cầu của hồ sơ mời thầu; quá trình chấm
thầu vẫn còn sai sót; áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu không đúng quy định; công tác
thương thảo, ký kết hợp đồng chưa bảo đảm theo quy định, một số điều khoản hợp đồng
ký kết còn thiếu chặt chẽ gây thất thoát NSNN; tổ chức thi công trước khi hợp đồng
được ký kết chưa đúng quy định; phương án bồi thường còn sai sót, chưa sát thực tế; bồi
thường, hỗ trợ không đúng quy định; xây dựng khu tái định cư tập trung vượt quy mô cần
thiết gây lãng phí .
Hồ sơ quản lý chất lượng công trình còn thiếu sót, không đầy đủ xảy ra tại hầu hết các
dự án; công tác giám sát thi công tại một số dự án không chặt chẽ theo quy định; tỷ lệ dự
án được kiểm tra, giám sát còn thấp; một số chủ đầu tư không thực hiện chế độ báo cáo
giám sát đầu tư, đặc biệt tại hạng mục công trình Cầu Ô Rô, tỉnh Cà Mau đã để xảy ra sự
cố sập cầu trong quá trình thi công; chất lượng thi công một số hạng mục chưa đảm bảo,
có hiện tượng xuống cấp, hư hỏng...
Tiến độ thực hiện tại một số dự án còn chậm so với kế hoạch ban đầu hoặc chậm được
đưa vào sử dụng làm giảm hiệu quả nguồn vốn đầu tư.
Công tác nghiệm thu, thanh toán tại hầu hết các dự án còn sai sót; còn tình trạng nghiệm
thu , thanh toán, quyết toán khối lượng chưa thi công hoặc không đúng thực tế... qua kiểm
toán 1.497 dự án, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý tài chính 10.125 tỷ đồng.
Ngoài ra, qua kết quả kiểm toán một số dự án đầu tư bằng nguồn vốn ODA, vốn của các
tập đoàn, tổng công ty nổi lên một số vấn đề như: Việc lập và giao kế hoạch vốn còn
chưa sát thực tế, có trường hợp không giao kế hoạch vốn nhưng vẫn được giải ngân;
chậm thu hồi vốn ứng trước; bố trí vốn đối ứng cho các dự án chưa kịp thời; còn tình
trạng sử dụng vốn của dự án sai mục đích, không đúng đối tượng; chưa có cơ chế kiểm
soát tỷ giá giữa đồng ngoại tệ và Việt Nam đồng để rút vốn giải ngân làm tăng số tiền
ngoại tệ vay nợ nước ngoài; một số dự án còn dư vốn không sử dụng hết nhưng chưa kịp
thời báo cáo các cơ quan có thẩm quyền xử lý gây lãng phí; lựa chọn nhà thầu còn hạn
chế do bị ràng buộc bởi quy định của nhà tài trợ; còn nợ đọng đầu tư xây dựng cơ bản ...
Đối với các dự án sử dụng nguồn vốn khác (vốn tập đoàn, tổng công ty), chủ đầu tư chưa
huy động đủ vốn theo cơ cấu vốn trong phương án tài chính được duyệt; thẩm định, phê
duyệt dự án đầu tư khi chưa có ý kiến tham gia của các cơ quan liên quan, không đúng
quy hoạch ngành; phê duyệt dự án khi chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường; một
số dự án lập tổng mức đầu tư không sát thực tế dẫn đến trong quá trình thực hiện phải
điều chỉnh nhiều lần với giá trị lớn; không thực hiện đúng cam kết với Thủ tướng Chính
phủ về tiến độ khi xin chỉ định thầu, Tập đoàn TKV áp dụng lựa chọn nhà thầu không
đúng quy định và ký kết hợp đồng vượt giá gói thầu, ký giá trị hợp đồng EPC vượt tổng
mức đầu tư; ký kết hợp đồng không đúng quy định, khi chưa có bảo lãnh của Chính phủ;
tiến độ hoàn thành dự án còn chậm so với kế hoạch, còn để xảy ra nợ đọng xây dựng cơ
bản, chậm quy ...