Nhớ lại và suy nghĩ - Chương 13: Vẫn còn thử thách gay go

Năm 1942, do nhiều nguyên nhân, nước ta lại gặp phải những thử thách gay go. Nhưng, cũng như hồi năm 1941, trong chiến dịch bảo vệ Mát-xcơ-va, nhân dân và các lực lượng vũ trang Liên Xô dưới sự lãnh đạo của Đảng Lê-nin, đã anh dũng vượt qua khó khăn, tiêu diệt cánh quân chiến lược hết sức lớn của Đức ở vùng giữa sông Đông và sông Von-ga, mở đầu giai đoạn đuổi quân phát-xít Đức ra khỏi bờ cõi Tổ quốc ta....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhớ lại và suy nghĩ - Chương 13: Vẫn còn thử thách gay go Nhớ lại và suy nghĩ_Phần 2Chương 13: Vẫn còn thử thách gay goNăm 1942, do nhiều nguyên nhân, nước ta lại gặp phải những thử thách gay go. Nhưng,cũng như hồi năm 1941, trong chiến dịch bảo vệ Mát -xcơ-va, nhân dân và các lực lượngvũ trang Liên Xô dưới sự lãnh đạo của Đảng Lê-nin, đã anh dũng vượt qua khó khăn, tiêudiệt cánh quân chiến lược hết sức lớn của Đức ở vùng giữa sông Đông và sông Von-ga,mở đầu giai đoạn đuổi quân phát -xít Đức ra khỏi bờ cõi Tổ quốc ta.Để hiểu sâu hơn những sự kiện xảy ra ở miền Nam nước ta, cần biết sơ lược tình hìnhchính trị - quân sự hồi đầu mùa hè năm 1942.Cuối mùa xuân 1942, tình hình trong nước và vị trí quốc tế của Liên Xô có khá hơn đôichút. Mặt trận chống phát-xít tiếp tục mở rộng và củng cố. Tháng Giêng, 26 nước đã kýbản tuyên bố, cùng nhau thỏa thuận sử dụng mọi lực lượng và phương tiện chống lại cácnước xâm lược và nguyện không ký kết hòa ước riêng rẽ hay đình chiến với chúng. VớiMỹ và Anh, đã có sự thỏa thuận mở mặt trận thứ hai ở châu Âu năm 1942. Tất cả nhữngđiều ấy cùng với những tình hình khác, đặc biệt là việc tiêu diệt quân Đức ở Mát-xcơ-va,phá tan kế hoạch chiến tranh chớp nhoáng đánh Liên Xô của bọn Hít-le, đã cổ vũ mạnhmẽ các lực lượng chống phát-xít trong tất cả các nước.Trên mặt trận Xô-Đức tạm yên tiếng súng. Cả hai bên đều chuyển sang phòng ngự. Ở cáctrận địa phòng ngự, bộ đội lo đào chiến hào, xây công sự, đặt mìn trên những cửa ngõ vàotiền duyên, mắc dây thép gai và làm các công việc khác về củng cố phòng ngự. Cán bộchỉ huy và các cơ quan tham mưu của ta nghiên cứu bố trí hệ thống hỏa lực tổ chức hiệpđồng giữa các binh chủng và nhiều vấn đề khác. Đại bản doanh, Bộ Tổng tham mưu vàcác đơn vị đều lo tổng kết giai đoạn chiến tranh vừa qua, kiểm điểm ưu, khuyết điểm củabộ đội ta, tìm hiểu sâu thêm nghệ thuật quân sự của địch, các mặt mạnh, yếu của chúng.Phấn khởi trước thắng lợi to lớn của Hồng quân ở vùng Mát-xcơ-va, thắng lợi có ý nghĩamở đầu bước ngoặt cơ bản trong chiến tranh, nhân dân Liên Xô đã thực hiện có kết quảviệc chuyển nền kinh tế quốc dân thời bình thành kinh tế thời chiến. Quân đội Liên Xôđược trang bị ngày càng nhiều xe tăng, máy bay mới, pháo, vũ khí phản lực và đạn dược.Ở hậu phương, lực lượng dự bị chiến lược mới gồm đủ các binh chủng đã được xây dựng.Những thành tựu của công nghiệp xe tăng và pháo cho phép Bộ Tổng tư lệnh tối cao xâydựng các quân đoàn và tập đoàn quân xe tăng có khí tài mới nhất lúc bấy giờ.Quân đội ta được trang bị pháo chống tăng cải tiến 45 mm, pháo 76 mm mới. Các lữ đo ànvà sư đoàn chống tăng mới được thành lập để đánh các binh đo àn xe tăng lớn. Có nhiềubiện pháp tổ chức phòng không trong bộ đội nói riêng và trong cả nước nói chung. Khôngquân của chúng ta đã có khả năng để bắt tay vào thành lập những tập đoàn quân. Tháng6, chúng ta đã có 8 tập đoàn quân không quân. Các binh đoàn không quân t ầm xa và cácquân đoàn dự bị của Bộ Tổng tư lệnh được bổ sung thêm rất nhiều. Tổng quân số bộ độitại ngũ tăng lên tới 5.534.500 người, xe tăng có 4.959 chiếc, pháo và cối có 40.798 khẩu,máy bay có 2.480 chiếc. Khắp các đơn vị đều triển khai huấn luyện chiến đấu, nghiêncứu nắm vững kinh nghiệm chiến tranh và khí tài mới.Bộ chỉ huy phát-xít Đức cũng chuẩn bị chiến cục mùa hè; chúng vẫn coi mặt trận LiênXô là chủ yếu. Bọn Hít-le ngày càng điều sang mặt trận phía đông nhiều lực lượng đồngminh của chúng.Phát-xít Đức và các đồng minh của chúng trên các mặt trận từ Ba-rên-xép đến Biển Đencó 217 sư đoàn và 20 lữ đoàn trong đó có 178 sư đoàn, 8 lữ đoàn và 4 phi đoàn khôngquân là Đức thuần túy. Trên các mặt trận khác và trong các nước bị chiếm đóng, vì chưamở mặt trận thứ hai, bọn Đức chỉ giữ ở đây không quá 20% số quân của chúng.Đến tháng 5-1942, trên mặt trận Xô-Đức, kẻ thù đã có một đội quân hơn sáu triệu người(trong đó có 81 vạn quân thuộc các nước đồng minh của nó), 3.230 xe tăng và pháo tấncông, gần 57.000 khẩu pháo và cối, 3.400 máy bay chiến đấu. Về người, pháo và cối,quân Đức vẫn chiếm ưu thế như trước. Chúng ta có hơn một ít về số lượng máy bay và xetăng, nhưng về chất lượng thì phần lớn xe tăng của ta hãy còn kém xe tăng Đức.Nhìn chung, chiến lược quân sự và chính tr ị của Hít-le thời kỳ trước mắt năm 1942 lànhằm tiêu diệt quân ta ở phía nam, chiếm vùng Cáp-ca-dơ, tiến đến sông Von-ga, chiếmXta-lin-grát (nay là Von-ga-grát), A-xtơ-ra-khan và tạo điều kiện tiêu diệt Nhà nước LiênXô.Trong khi đặt kế hoạch tiến công mùa hè năm 1942, bộ chỉ huy Đức tuy vẫn có ưu thế vềlực lượng và phương tiện so với các lực lượng vũ trang Liên xô, nhưng đã không còn khảnăng cùng một lúc tiến công trên tất cả các hướng chiến lược như chúng đã làm năm1941, theo kế hoạch “Bác-ba-rốt-xơ”.Đến mùa xuân 1942, quân Đức đã bị căng ra từ Ba-rên-xép đến Biển Đen. Do đó mật độchiến dịch của chúng giảm sút rõ rệt. Nhờ thi hành một loạt chủ trương tổng hợp, bọn chỉhuy Đức đã xây dựng được cụm tập đoàn quân ...