Những điều chưa biết trong thơ ca chiến khu của Bác Hồ: Phần 1

Tài liệu Những điều chưa biết trong thơ ca chiến khu của Bác Hồ đề cập đến những nội dung: Hai chặng đường thơ ca chiến khu của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Tuyển thơ ca chiến khu của Hồ Chí Minh, Suy nghĩ về Việt Bắc và thơ ca chiến khu của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tài liệu gồm 2 phần. Mời bạn đọc cùng tham khảo những nội dung qua phần 1 sau đây.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những điều chưa biết trong thơ ca chiến khu của Bác Hồ: Phần 1vũ CHÂU QUÁN - NGUYỄN HUY QUÁT NHŨNG ĐỊẼU CHƯA BIẾT TRONG THƠ CA CHIẾN KHU CỦA BẠC HỒ VDX.025737 NHÀ XUẤT BẢN THANH NIÊN NHỮNG ĐIỀU CHƯA BlẾTTRONG THƠ CA CHIẾN k h u c ủ a b á c H ồreîSSf;vũ CHÂU QUÁN - NGUYỄN HUY QUÁT Những điều chưa biết CỦA BÁC Hổ NHÀ XUẤT BẢN THANH NIÊNLỜI GIỚI THIÊU MỘT CÔNG TRÌNH KHẢO c ứ u THƠ BÁC H ồ CÔNG PHU BỔ ÍCH L à người từng nghiên cứu văn thơ Nguyễn ÁiQuôc - H ồ C hí M inh m ấy chục năm nay, những sáchvở sưu tập, nghiên cứu, bin h giản g về văn thơ củaNgười, tôi đ ã đọc hầu hết. Thực tinh m à nói, tôikhôn g chờ đợi g ì nhiều kh i cầm trên tay công trinhkh ả o cứu về thơ B ác ở Việc B ắc của h ai tác g iả VũC hâu Quán và Nguyễn Huy Quát. N hưng lần g iở từng trang này đến trang khác,tập sách đ ã h ấp dẫn tôi. H ấp dẫn trước hết ở nhữngtim tòi công p h u và m ói m ẻ về tư liệu, làm cơ sởcho những lời binh thơ có căn cứ tin cậy. N hiều uănbản thơ đ ã được chỉn h lạ i cho đúng với bản gốc,như b ài L ịc h s ử nước ta chan g hạn, có bài lầnđầu được p h á t hiện và công b ố toàn vẹn, n hư bàiC ảnh khuya, có bài nay mới được giới thiệu lần thứnhất... Điều thú vị nữa là hoàn cản h cảm hứng củ anhiều b à i thơ đ ã đưỢc điều tra, xác m inh và m iêu tảcụ thể. Đ ối với thơ trữ tinh, khôn g biết được đ iều đóthi làm sao hiểu được thật thấu đáo tinh thơ, tứ thơ,tư tưởng và phon g cách của nhà thơ. Chẳng hạn khita biết bài C ả n h k h u y a được viết vào cuối năm1947, nghĩa là giữa khi g iặc P háp hùng h ổ tung rah ai gọng kim rất m ạnh địn h quặp gọn lấy chiến khuViệt B ắc hòng nghiền nát đầu não của cuộc kh án gchiến, thi ta mới hiểu được đầy đủ t h ế nào là tinhthần thép vĩ đ ại của người cầm lái cuộc kh án g chiến,vừa th ể hiện ở tư t h ế ung dung trước cảnh khuyanhư vẽ, vừa th ể hiện ở nỗi thao thức Không ngủ vì lonỗi nưốc nhà,ü.D... N hiều trường hợp kh ác lại do biếtrõ hoàn cảnh sáng tác cụ th ể của bài thơ m à hiểu rađược cái hư, cái thực rất thú vị trong thơ Người.Đồng thời cũng hiểu được t h ế nào là sự suy diễn thôthiển, tùy tiện không nên có ở một s ố người binh thơB ác lâu nay (chang hạn trường hỢp các bài B á otỉêp, T hu d a , T ă n g B ù i Công...). P hần thứ ha của công trinh lại có một sức h ấpdẫn khác. Các tác g iả đ ã tim tới những người học tròxứng đán g nhất của Bác, đồng thời là những ngườibạn chiến đấu gần gũi nhất của Người đ ể hỏi thậtcặn kẽ, tỉ m ỉ tinh ý cạ thể. Thậm ch í từng câu, từngchữ củ a một sô bài thơ của Bác. Tôi cho rằng đây lànhững tư liệu rất quý vì là những lời p h át biểu có độtin cậy cao và đầy trọng lượng về con người, về cátính củ a Chủ tịch H ồ C hí Minh, về quan điểm sángtạo, và ph on g cách nghệ thuật của thơ Người. Xin6dẫn ra đây làm ví dụ một sôý kiến mà tôi cho là rấtb ổ ích đối với những ai muốn tim hiểu thấu đ áo thơB ác Hồ: Trong mọi hoàn cảnh, con người Bác luôn toát rasự ung dung thư thái ưà bình thản - vỏ NGUYÊN GIÁP. Theo tôi, có lúc B ác làm thơ rât thanh cao, râtnên thơ. Nhưng cũng có lúc thơ Bác như diễn ca ấy. Bácđọc thơ của minh cho tôi nghe, có bài tôi thích, nhưngcủng có bài còn ép vần, tôi không ứúch lắm, song Bácbảo nó d ễ đi vào quần chúng ■võ NGUYÊN GIÁP. Bác làm thơ đ ăn g báo là đ ể nói về một vấn đ ề g iđó cho người ta d ễ nhớ, d ễ làm, nghĩa là đ ể tuyêntruyền, c ổ động phong trào cách mạng. B ác khôngmuốn làm thơ đ ể trở thành nhà thơ- PHẠM VĂN ĐồNG. Phong cách thơ B ác trong những trường hỢpthù tạc ấy là đ ể cho vui, tất nhiên củng có ý g iáo dục,song tính nghệ thu ật của những bài thơ như thế, B áckhông chú ý lắm , k h ác với loại thơ như Trăng vàocửa sổ đòi thơ - TÔ HỮU. Tư tưởng của B ác vừa là dân tộc, vừa là kh oahọc, hiện đại, nhưng về nghệ thuật, tôi thấy B ác chịuản h hưởng của thơ Đường kh á nhiều. Không ít bàithơ của B ác có p h on g vị thơ Đường (...) Thơ B ácthường có vị Đường thi và dân gian, không có mùithơ Tây - TỐ HỮU. 7 Tóm lại, tôi đán h g iá N hững đ iều ch ư a biếttrong thơ ca chiến khu của Bác Hồ là một côngtrinh rất b ổ ích, chắc chắn p h ải là kết quả của mộtquá trinh lao động miệt mài, bền bỉ, thúc đẩy bởilòng yêu kín h vị lãnh tụ vĩ đại, nhà thơ lớn H ồ ChíMinh - Người từ khi trở về nước đ ã cùng đồng bào,đồng chí, hiến Việt B ắc thàn h quê hương cách m ạngĐây suối Lê-nin kia núi Mác, đồng thời đ ể lại nơiđây những tinh cảm thắm thiết nhất gửi trongnhững vần thơ thật đẹp Tiếng suối trong như tiếnghát xa... Việc xuất bản N h ữ n g điều chưa biết trongthơ ca chiến khu của Bác Hồ nhãn dịp kỷ niệm 116 nămngày sinh của Người là một việc làm rất có ý nghĩa. Quan Hoa, ngày 05 tháng 11 năm 2005 Giáo sư NGUYỄN ĐĂNG MANH8 /n . P h ầ n th ứ ...