NHỮNG THUỐC CÓ TÁC DỤNG PHỤ GÂY DƯ CÂN VÀ BÉO PHÌ

Trong số các dược phẩm, có khá nhiều loại gây những tác dụng phụ ngoài ý muốn, làm tăng cân hoặc béo phì cho người sử dụng. Nguyên nhân vì chúng có tác dụng giữ nước trong các mô, làm tăng tỷ lệ mỡ hoặc kích thích ăn ngon miệng, thèm ăn. Theo thống kê trên 8.000 loại thuốc lưu hành ở các nước đang phát triển, có tới 3.000 loại gây tác dụng phụ lên cân, chỉ có điều may mắn là chúng không tạo hiệu quả giống nhau cho tất cả mọi người. Các dược phẩm có tác...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
NHỮNG THUỐC CÓ TÁC DỤNG PHỤ GÂY DƯ CÂN VÀ BÉO PHÌNHỮNG THUỐC CÓTÁC DỤNG PHỤ GÂYDƯ CÂN VÀ BÉO PHÌTác giả : DS. PHAN QUỐC ĐỐNGTrong số các dược phẩm, có khá nhiềuloại gây những tác dụng phụ ngoài ýmuốn, làm tăng cân hoặc béo phì chongười sử dụng. Nguyên nhân vì chúng cótác dụng giữ nước trong các mô, làm tăngtỷ lệ mỡ hoặc kích thích ăn ngon miệng, thèm ăn. Theothống kê trên 8.000 loại thuốc lưu hành ở các nước đangphát triển, có tới 3.000 loại gây tác dụng phụ lên cân, chỉcó điều may mắn là chúng không tạo hiệu quả giống nhaucho tất cả mọi người.Các dược phẩm có tác dụng phụ làm tăng cân, béo phì có thểbao gồm trong 4 nhóm sau:1. Nhóm thuốc hướng tâm thầnCác thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần đều có tác dụngphụ gây béo phì rõ rệt.Người ta đã tiến hành thử nghiệm trên một số đông bệnhnhân phải sử dụng thuốc hướng tâm thần, thì thấy có tới 1/3số bệnh nhân lên cân, tăng thể trọng từ 5-20kg. Tác dụngtăng cân xảy ra ngay từ những tuần đầu hoặc sau khi dùngthuốc một thời gian dài, bất kể liều lượng cao hay thấp.Thuốc an thần làm cho bệnh nhân ít hoạt động, lờ đờ nên tiêuhao ít năng lượng, càng dễ gây béo phì.Thuốc chống trầm cảm còn tác dụng trên các trung tâm điềuhòa cảm giác đói ở não, nên làm bệnh nhân luôn luôn thèmăn và ăn nhiều hơn nhu cầu của cơ thể.Khi cần thiết vẫn phải dùng các thuốc hướng tâm thần, nhưngcần tránh lạm dụng tác dụng phụ này với mục đích tăng cân.2. Nhóm thuốc corticoidDo có tác dụng phụ là giữ muối trong các mô, kích thích sảnxuất mỡ và làm rối loạn hấp thu các chất đường, nên bệnhnhân dùng Cortison có khuôn mặt tròn và bụng phệ to, tăngcân béo phì.Trong quá trình dùng Cortison, nếu không hạn chế chấtđường và muối trong khẩu phần ăn, sẽ càng dễ tăng cân, béophì.Tuy vậy, nhiều trường hợp cần thiết vẫn phải điều trị bằngCortison, không vì lý do sợ tăng cân, béo phì mà để bệnh tiếntriển có hại, chẳng hạn như trường hợp thấp khớp cấp thì cầnsử dụng Cortison, dù có tăng lên vài cân, mất vòng eo đẹpcòn hơn là bị biến chứng về tim do thấp khớp.3. Nhóm thuốc nội tiết tố nữNội tiết tố nữ thường được sử dụng cho các phụ nữ mãn kinhđể đề phòng những rối loạn trong thời kỳ này như chứng bốchỏa, loãng xương, nhưng có nhược điểm là làm tăng cân, béophì vì giữ nước trong các mô và làm tăng khối lượng mỡtrong cơ thể, đồng thời kích thích ăn ngon miệng và thèm ănngọt.Trong quá trình sử dụng nội tiết tố nữ, nếu thấy tăng lên 2-3kg, cần thông báo cho bác sĩ để điều chỉnh vấn đề điều trịcho thích hợp.4. Nhóm thuốc kháng viêm có steroidNhóm thuốc này thường được sử dụng trong trường hợp đauthấp khớp, cũng có tác dụng phụ là làm tăng cân, gây béo phìnhư các nhóm thuốc kể trên.Tuy có tác dụng phụ ngoài mong muốn là làm tăng cân gâybéo phì, nhưng trong trường hợp cần thiết để điều trị bệnh, tavẫn phải sử dụng, còn hơn là chịu bệnh tật hành hạ, đeo đẳngsuốt đời.Khi sử dụng các thuốc trên, cần thường xuyên theo dõi thểtrọng, đảm bảo đúng chế độ ăn kiêng đã quy định.Tuyệt đối không được lạm dụng tác dụng phụ của thuốc vớimục đích tăng cân vì sẽ gây tác hại khôn lường.