Những trường hợp loại trừ trách nhiệm hình sự trong bộ Luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017)

Trong thực tế chúng ta gặp một số trường hợp, hành vi của một người xét về mặt hình thức có đủ các yếu tố cấu thành tội phạm, nhưng trong hành vi đó lại chứa đựng một số yếu tố nhất định làm mất đi tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi, Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) gọi đó là những trường hợp loại trừ trách nhiệm hình sự. Bài viết tập trung phân tích, luận giải về tính cấp thiết của việc quy định cũng như nội dung, giá trị, ý nghĩa của các quy định về loại trừ trách nhiệm hình sự trong Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những trường hợp loại trừ trách nhiệm hình sự trong bộ Luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) Tìm hiểu Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) NHỮNG TRƯỜNG HỢP LOẠI TRỪ TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ TRONG BỘ LUẬT HÌNH SỰ NĂM 2015 (SỬA ĐỔI, BỔ SUNG NĂM 2017) HOÀNG MINH ĐỨC* TÓM TẮT NỘI DUNG Trong thực tế chúng ta gặp một số trường hợp, hành vi của một người xét về mặt hình thức có đủ các yếu tố cấu thành tội phạm, nhưng trong hành vi đó lại chứa đựng một số yếu tố nhất định làm mất đi tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi, Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) gọi đó là những trường hợp loại trừ trách nhiệm hình sự. Bài viết tập trung phân tích, luận giải về tính cấp thiết của việc quy định cũng như nội dung, giá trị, ý nghĩa của các quy định về loại trừ trách nhiệm hình sự trong Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Từ khóa: Trách nhiệm hình sự; loại trừ trách nhiệm hình sự. SUMMARY In fact, there are some cases that one’s act has full form of an offence but it contains some factors that eliminate the danger to the society. This is called case of exemption of Criminal responsibility in the Criminal Code 2015 (Amended in 2017). In this article, the author presented and discussed the exigency of the legalisation as well as the content, value and meaning of the regulations of exemption of criminal responsibility in the Criminal Code 2015 (Amended in 2017). Key words: Criminal responsibility; exemption from criminal responsibility. C húng ta biết rằng, công bằng, những giá trị xã hội cao quý nhất. Điều nhân đạo, dân chủ, pháp chế là 2 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ giá trị chung của nền văn minh nghĩa Việt Nam năm 2013 nêu rõ: “Nhà nhân loại, đồng thời, được coi là giá trị nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt tự thân, là các quan điểm, tư tưởng pháp Nam là nhà nước pháp quyền xã hội lý tiến bộ trong Nhà nước pháp quyền xã chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, hội chủ nghĩa - Thể chế chính trị, luôn coi các quyền và tự do của con người là * Trường Đại học Cảnh sát nhân dân 84 SỐ 99 [01 - 2018] Tìm hiểu Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) vì Nhân dân; Nước Cộng hòa xã hội chủ chống tội phạm góp phần bảo vệ chủ nghĩa Việt Nam do Nhân dân làm chủ; quyền quốc gia, an ninh của đất nước, Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, quyền dân mà nền tảng là liên minh giữa giai con người, quyền công dân, bảo vệ cấp công nhân với giai cấp nông dân và quyền bình đẳng giữa đồng bào các dân đội ngũ trí thức…”1. Như vậy, Nhà nước tộc, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, tổ chức, pháp quyền xã hội chủ nghĩa - Nhà nước bảo vệ trật tự pháp luật, chống mọi hành mà ở đó pháp luật được tôn trọng và đề vi phạm tội; giáo dục mọi người ý thức cao, đã chính thức thừa nhận và đảm bảo tuân theo pháp luật, phòng ngừa và đấu trên thực tế mọi quyền lợi và nghĩa vụ tranh chống tội phạm. Với ý nghĩa như của con người, của công dân. Điều này vậy, việc nghiên cứu, tìm hiểu thông qua đồng nghĩa rằng, mọi hành vi xâm phạm đó làm sáng tỏ bản chất của một số chế đến quyền, lợi ích hợp pháp của con định trong Luật Hình sự góp phần nâng người, của công dân đều phải bị lên án cao khả năng nhận thức pháp luật, tư kịp thời và xử lý phù hợp nhằm tạo lập duy pháp lý và kỹ năng thực hành, đặc trật tự pháp luật, duy trì sự ổn định của biệt là những điều, việc làm mà pháp luật đời sống xã hội, tạo điều kiện thuận lợi không cấm (công dân được phép và có để cá nhân hoàn thiện và phát triển bản quyền làm trong tình huống nhất định) thân mình, được sáng tạo và cống hiến là việc làm hết sức cần thiết trong giai không hạn chế. đoạn hiện nay, nhất là trong bối cảnh Để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp Bộ luật hình sự (BLHS) năm 2015 (sửa của con người, của công dân, Nhà nước đổi, bổ sung năm 2017) vừa được Quốc pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa hội thông qua và sẽ có hiệu lực vào ngày sử dụng nhiều công cụ và bằng nhiều 01/01/2018. Trong phạm vi bài viết này, hình thức khác nhau, trong đó không tác giả tập trung nghiên cứu làm sáng tỏ thể không nhắc đến vai trò cực kỳ quan sự cần thiết, những điểm mới của BLHS trọng của Luật Hình sự với tư cách là năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) một ngành luật, một ngành khoa học, quy định về những trường hợp loại trừ một đạo luật quy định những vấn đề trách nhiệm hình sự. có liên quan đến tội phạm và hình phạt 1. Sự cần thiết của việc quy định nhằm tạo ra cơ sở pháp lý vững chắc những trường hợp loại trừ trách nhiệm cho công tác phòng ngừa và đấu tranh hình sự trong Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) Tội phạm là hiện tượng xã hội tiêu 1 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013. cực, có tính lịch sử và tính giai cấp. Việc TẠP CHÍ KHGD CSND 85 Tìm hiểu Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định một hành vi nào đó là tội phạm của Nhà nước về bảo vệ trật tự xã hội nói hay không phải là tội phạm phụ thuộc chung. Do đó, trong quy định của BLHS, vào ý chí của giai cấp thống trị xã hội, bên cạnh những quy định tội phạm là phụ thuộc vào hoàn cảnh, điều kiện kinh những quy định về loại trừ trách nhiệm tế trong từng giai đoạn n ...