Nobel Kinh tế 2015: Thay đổi cách tiếp cận trong nghiên cứu về nhu cầu, tiêu dùng và nghèo đói

Nội dung chính của bài viết là phân tích về nhu cầu, tiêu dùng và nghèo đói. Từ đó, giúp đo lường mức nghèo đói hay thống kê về chất lượng cuộc ống ở các nước nghèo để từ đó giải ngân dòng vốn hỗ trợ xóa đói giảm nghèo một cách hiệu quả nhất.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nobel Kinh tế 2015: Thay đổi cách tiếp cận trong nghiên cứu về nhu cầu, tiêu dùng và nghèo đóiTạp chí Khoa học ĐHQGHN: Kinh tế và Kinh doanh, Tập 31, Số 4 (2015) 71-76Nobel Kinh tế 2015: Thay đổi cách tiếp cận trongnghiên cứu về nhu cầu, tiêu dùng và nghèo đóiNguyễn Thị Thục An*, Đậu Kiều Ngọc AnhTrường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội,144 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Namh nhNhận ngày 6 tháng 11 năm 2015a ngày 10 tháng 11 năm 2015; ch p nhận đăng ngày 18 tháng 12 năm 2015Tóm tắt: Trong những thập kỷ gần đây, những nghiên cứu về phân phối tiêu dùng giữa các cánhân - chủ đề có ảnh hưởng lớn tới nhiều v n đề chính trị, kinh tế, xã hội quan trọng, trong đó cónghèo đói và b t bình đẳng đã đạt được nhiều tiến bộ do ự đóng góp đáng kể của các nhà kinh tế,nổi bật là Augu Deaton. Giáo ư Augu Deaton đến từ Đại học Princeton - Hoa Kỳ đã được traogiải Nobel Kinh tế năm 2015 vì những phân tích về nhu cầu, tiêu dùng và nghèo đói. Theo ViệnHàn lâm Khoa học Thụy Điển, các nghiên cứu của ông giúp đo lường mức nghèo đói hay thống kêvề ch t lượng cuộc ống ở các nước nghèo để từ đó giải ngân dòng vốn hỗ trợ xóa đói giảm nghèomột cách hiệu quả nh t.Từ khóa: Nobel Kinh tế, Angus Deaton, nhu cầu, tiêu dùng, nghèo đói.1. Ba đóng góp lớn nhất của Angus Deaton *dùng phân bổ chi tiêu vào các loại hàng hóakhác nhau; thu nhập của xã hội được phân chiathế nào giữa tiêu dùng và tiết kiệm; cuối cùng làtìm ra phương pháp tối ưu để đo lường và phântích ự giàu có - nghèo khổ [1].Ủy ban trao giải Nobel Kinh tế 2015 đánhgiá: “ ác nghiên cứu của Deaton trải trên mộtdiện rộng, giải quyết nhiều v n đề có ý nghĩathực tiễn quan trọng, với nhiều đóng góp ảnhhưởng tới các nhà hoạch định chính ách pháttriển ở các nước phát triển cũng như đang pháttriển. Thành tựu nghiên cứu của ông bao gồmtừ những lý thuyết âu ắc, cho tới những đolường chi tiết t m nh t. Tinh thần chung là ựkết nối giữa lý thuyết và đo lường, kết nối dữliệu vi mô với vĩ mô bằng những phương phápthống kê thích hợp.” Theo cơ quan này, ba đónggóp lớn nh t của ông là: Tìm ra cách người tiêuTrước tiên là cống hiến của Deaton trongviệc đưa ra phương pháp nghiên cứu định lượngvề các lựa chọn tiêu dùng của con người đối vớicác hàng hóa khác nhau, giúp cải thiện năng lựcước tính của kinh tế học về nhu cầu của ngườitiêu dùng. Mức ảnh hưởng của những biến độnggiá cả, thu nhập đối với nhu cầu tiêu dùng làv n đề được các nhà nghiên cứu hết ức quantâm. Nếu được dự đoán chính xác, nó ẽ vôcùng hữu ích đối với các nhà xây dựng chínhách liên quan tới giá cả, thu nhập, thuế... Vớibài toán cho một cá nhân hay một gia đình thì_______*Tác giả liên hệ. ĐT.: 84-4-37547506Email: anntt@vnu.edu.vn7172N.T.T. An, Đ.K.N. Anh / Tạ ch Kh a học ĐHQGHN: Kinh tế và Kinh d anh, Tậ 31, Số 4 (2015) 71-76việc xây dựng mô hình phân tích ẽ khá đơngiản, nhưng với tổng cầu của t t cả người tiêudùng thì câu chuyện trở nên phức tạp hơnnhiều. Do đó, để thuận tiện tính toán và phântích, trước Deaton, người ta thường mặc địnhrằng t t cả các cá nhân đều có khẩu vị, ở thíchtương tự nhau, theo đó bài toán về tổng cầu củat t cả người tiêu dùng thực ch t là bài toán vềnhu cầu một cá nhân “đại diện”. Các nhà kinhtế học phải dựa vào các mô hình định lượngdùng để ước tính một hệ phương trình gồmnhiều nhu cầu tiêu dùng của nhiều hàng hóakhác nhau trong xã hội [2].Tuy nhiên, đến thập niên 1970, người tanhận th y các mô hình định lượng giản lượcnày vừa không phỏng đoán chính xác nhu cầuthay đổi thế nào theo giá cả và thu nhập, vừakhông thực ự nh t quán với giả định lý thuyếtrằng người tiêu dùng là các cá nhân duy lý.Deaton đã phê phán các mô hình này là chúngbị đóng khung trong các giả định quá chặt chẽ,vì thế không phản ánh đúng ự inh động tronghành vi tiêu dùng của cá nhân. Phê phán thì dễ,nhưng phát minh ra mô hình mới tốt hơn thìkhó. Deaton và cộng ự, John Muellbauer, đãlàm được việc này với phát minh ra một môhình tính toán mới có tên Hệ thống nhu cầu hầunhư hoàn hảo (Almo t Ideal Demand Sy tem AIDS) vào năm 1980, với một hệ phương trìnhcó tính linh động cao hơn các mô hình trướcđây. Đến nay, nó đã trở thành công cụ nền tảngđể đa ố các chính phủ phân tích đánh giá tácđộng kinh tế từ các chính ách, với lợi thế cơbản là cho phép tính đến những dị biệt đa dạnggiữa các cá nhân, mặt khác vẫn đảm bảo đượctính căn bản và khái quát cao, cho phép ứngdụng rộng rãi ở các nền kinh tế khác nhau.Đóng góp quan trọng thứ hai của Deaton làcác nghiên cứu của ông về tổng tiêu dùng, xoayquanh một khái niệm mang tên ông là “nghịchlý Deaton”, đã giúp mở đường cho cuộc cáchmạng kinh tế lượng vi mô trong nghiên cứu vềtiêu dùng và tiết kiệm qua chuỗi thời gian.Trước đây, người ta cho rằng người dân quyếtđịnh tiêu dùng và tiết kiệm bao nhiêu phụ thuộcvào thu nhập hiện tại và ự biến động của thunhập tương lai. Lý thuyết này cho rằng người tamuốn “là phẳng” tiêu dùng và tiết kiệm theothời gian. V ...