Nói Lắp

Định nghĩa Theo từ điển, nói lắp là nói ngập ngừng không liên tục, hoặc kéo dài hoặc lập lại âm tiết (Từ điển American Heritage). Tất cả những ai nói lắp đều thừa nhận rằng định nghĩa này quá ngắn như thể nó chỉ mô tả phần thấy được (hoặc đúng hơn là phần nghe được) của hiện tượng nói lắp.Đối với người nói lắp, nói lắp thật sự bao hàm nhiều nghĩa hơn chỉ là sự lập lại về âm thanh. Nói lắp cũng có nghĩa là cảm giác kỳ lạ mà bạn cảm nhận được trong...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nói Lắp Nói LắpĐịnh nghĩaTheo từ điển, nói lắp là nói ngập ngừng không liên tục, hoặc kéo dài hoặc lậplại âm tiết (Từ điển American Heritage).Tất cả những ai nói lắp đều thừa nhận rằng định nghĩa này quá ngắn như thể nó chỉmô tả phần thấy được (hoặc đúng hơn là phần nghe được) của hiện tượng nói lắp.Đối với người nói lắp, nói lắp thật sự bao hàm nhiều nghĩa hơn chỉ là sự lập lại vềâm thanh.Nói lắp cũng có nghĩa là cảm giác kỳ lạ mà bạn cảm nhận được trong lòng khi bạnbiết bạn sắp sửa nói lắp.Nói lắp có nghĩa là cảm thấy thất vọng, xấu hổ, tội lỗi và lòng tự trọng bị tổnthương.Nói lắp nghĩa là bạn sẽ mua cái bánh táo thay vì mua bánh rán vì bạn cảm thấychữ “bánh táo” (apple pie) dễ nói hơn chữ “bánh rán” (doughnut). Hoặc có thể bạnsẽ mua hai cái bánh rán thay vì chỉ một vì bạn cảm thấy cụm từ “hai cái bánh rán”(two doughnut) dễ nói hơn là “một cái bánh rán” (one doughnut). Rồi bạn ra vẻngạc nhiên sao mình không đói lắm để ăn hết cả hai.Nói lắp nghĩa là bạn sẽ tìm ra đủ mọi lý do chính đáng để không yêu cầu tănglương dù rõ ràng bạn xứng đáng được điều đó.Nói lắp nghĩa là bạn để người khác hẹn hò với cô gái xinh đẹp nọ chỉ vì bạn lolắng bạn sẽ nói lắp khi mời cô ta ăn tối.Nói lắp cũng có nghĩa bạn dùng mọi kỹ thuật nói tránh nh ư sử dụng những từ đệm(à… ừm… vâng… ừ….) hoặc dùng những chữ không thích hợp lắm chỉ vì bạncảm thấy chúng dễ nói hơn.Nói lắp nghĩa là bạn phải nghe người khác đưa ra những lời khuyên ngu ngốc vàvô ích như “Bình tĩnh nào.” “Thở cái đã.” “Nói chậm thôi.”Tảng băng trôi nói lắpNói lắp giống như một tảng băng trôi (xem hình vẽ trang 11): Nó có cả phần thấyđược và phần không thấy được. Phần thấy được, phần tảng băng nổi trên mặtnước, chỉ chiếm khoảng 10% tổng khối l ượng. 90% còn lại nằm dưới mặt nước vàkhông thể nhìn thấy từ trên bề mặt.Phần nói ngập ngừng không liên tục, hoặc kéo dài hoặc lập lại âm tiết tượng trưngcho phần thấy được của “Tảng Băng Trôi Nói Lắp” và chỉ là một phần nhỏ củahiện tượng này.Phần bị khuất của tảng băng trôi nói lắp bao gồm những điều sau:Sự căng cơ của hệ thống Valsalva:Điều này sẽ được mô tả chi tiết trong chương sau.Những kiểu thở bất bình thường:Người nói lắp thường có những kiểu thở khác thường và gặp khó khăn trong việcvừa thở vừa nói. Thỉnh thoảng họ cố gắng nói với ít hơi thở ra từ phổi hoặc vừanói vừa hít hơi vào.3) Những xúc cảm, tình cảm và nhận thức tiêu cực như sự xấu hổ, mặc cảm tội lỗi,sự thất vọng, sự ngượng ngùng, lòng tự trọng bị tổn thương, thiếu tự tin:Người nói lắp thường hay cảm thấy hổ thẹn vì không có khả năng nói trôi chảy vàhọ thường cảm thấy vô dụng vì những khó khăn họ gặp khi phải giao tiếp vớingười khác. Họ cảm thấy tội lỗi vì không thể đạt được những gì họ cảm thấy họ sẽđạt được nếu họ nói trôi chảy. Họ cảm thấy lúng túng vì nói không lưu loát và làmngười nghe mất kiên nhẫn.Nỗi sợ với những tình huống nói chuyện đặc biệt:Hầu hết người nói lắp đều sợ những tình huống nói chuyện đặc biệt như sử dụngđiện thoại, gọi thức ăn trong nhà hàng, hỏi thăm đường… Nói lắp luôn là tìnhtrạng nhạy cảm. Nó tuỳ thuộc vào mỗi cá nhân nhưng một người nói lắp điển hìnhsẽ nói lắp hơn khi nói chuyện với những nhân vật có thẩm quyền như viên cảnhsát, cha mẹ, thầy cô hay người chủ của mình. Người nói lắp sẽ không hề nói lắpkhi nói chuyện một mình hoặc với vật nuôi khi không có ai bên cạnh. Người nóilắp thường ít nói lắp hơn khi nói chuyện với người phối ngẫu của mình có lẽ vìngười chồng hoặc người vợ của người ấy là người khá thân thiết.Sử dụng từ đệm:Khi một người nói lắp cảm thấy có điều gì đó cản trở lời nói thì người thườngthêm vào những từ vô nghĩa như: “ừm”, “ừ”, “à”, “vâng”, “ờ”… Mọi người đều cóxu hướng dùng những từ vô nghĩa như thế nhưng xu hướng này xảy ra khá thườngxuyên hơn đối với người nói lắp. Người nói lắp luôn cảm thấy những từ vô ích đósẽ giúp họ có một khởi đầu liền lạc và giúp họ nói nhanh qua những từ khó nói.Kỹ thuật nói tránh:Khi một người nói lắp cảm thấy sẽ gặp khó khăn khi nói một từ cụ thể nào đó,người ấy thường sử dụng từ khác với nghĩa tương đương. Thường thì từ thay thếnày kém chính xác hơn và điều này sẽ ngày càng khiến người cảm thấy không thểgiao tiếp có hiệu quả được. Người nói lắp thỉnh thoảng sẽ nói hoàn toàn khác vớinhững điều họ muốn nói.Kìm nén không nói:Một cách khác để tránh bị nói lắp là không nói. Chắc chắn bạn nhớ đã phải nghengười nào đó lảm nhảm những lời vô nghĩa chỉ vì người đó sợ phải nói. Đây hẳn làmột trong những tình huống gây nản lòng nhất mà người nói lắp phải chịu đựng.Tránh nhìn vào mắt:Người nói lắp có khuynh h ướng tránh nhìn vào mắt người nghe. Họ làm vậy có lẽvì họ không thể chịu đựng nổi khi thấy phản ứng của người nghe khi họ bị nói lắp.Thái độ này sẽ gây ra khó khăn khi muốn giao tiếp hiệu quả với người khác.Xu hướng đứng bất động:Người nói lắp ...