Nuôi cua, chạch trong ruộng lúa

Cua và chạch là món ăn truyền thống dân dã của người dân Việt, nay đã trở thành món ăn đặc sản trong các nhà hàng, không chỉ là món ăn bổ dưỡng mà còn là bài thuốc có tác dụng chữa trị được rất nhiều bệnh. Chúng sinh trưởng phát triển tự nhiên trong các ao, hồ, sông, rạch, mương, đồng ruộng…
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nuôi cua, chạch trong ruộng lúa Nuôi cua, chạch trong ruộng lúaCua và chạch là món ăn truyền thống dân dã của người dân Việt, nayđã trở thành món ăn đặc sản trong các nhà hàng, không chỉ là món ănbổ dưỡng mà còn là bài thuốc có tác dụng chữa trị được rất nhiều bệnh.Chúng sinh trưởng phát triển tự nhiên trong các ao, hồ, sông, rạch,mương, đồng ruộng…Trong các năm gần đây do sự phát triển nhanh chóng của ốc bươu vàngvà sâu bệnh hại cây trồng, dẫn đến tình trạng sử dụng thuốc BVTVngày một nhiều hơn gây ô nhiễm môi trường nước, làm cho động vậtthủy sinh ngày càng cạn kiệt. Cua, chạch là nguồn lợi tự nhiên có giá trịkinh tế cao cũng đang bị khan hiếm dần do tác động của con người.Nuôi cua, chạch trong ruộng lúa là một hướng đi mới rất khả quan,được nhiều người quan tâm do vốn bỏ ra ban đầu ít, dễ nuôi, hầu nhưkhông bị bệnh, thức ăn sẵn có trong tự nhiên…Được sự hỗ trợ của Trung tâm KN- KN Quốc gia và Trung tâm KN-KN TP Hà Nội, Trạm KN- KN Ứng Hoà đã triển khai mô hình nuôicua, chạch trong ruộng lúa tại HTX Đống Long - Hoà Lâm - Ứng Hoà;trong quá trình theo dõi chúng tôi đã ghi chép lại để trao đổi cùng bạnđọc tham khảo.1. Đặc điểm sống của cua, chạchChạch là loài có tập tính thích sống chui rúc vào trong bùn. Cua thíchnghi với lối sống bò dưới đáy mặt nước và đào hang để sống hoặc chuirúc vào các bụi, rễ gốc cây. Có khả năng bò trên cạn và di chuyển rất xa,mỗi lần lột xác trọng lượng của cua tăng 20 - 50%.Hai loài này đều có đặc điểm chung là: Ưa hoạt động về đêm, khôngthích ánh sáng mạnh. Nên ban ngày chỉ ở trong hang hoặc rúc dưới bùnít khi ra ngoài, chỉ khi trời tối chúng mới ra ngoài kiếm ăn. Thức ăn:tôm, tép, cám, ốc, giun… Nhiệt độ nước thích hợp từ 20 - 29oC; độ pH6,5 - 8. Vào mùa mưa tháng 3 - 4, tháng 6 - 8 cua, chạch phát triển vàsinh sản nhiều.2. Chuẩn bị ruộng nuôiTùy theo diện tích của ruộng nuôi, có thể từ 500 m2 - 10.000 m2 trở lên.Ruộng lúa xuân khi thu hoạch, cắt lúa để rạ dài làm lúa chét tận dụnglàm nguồn thức ăn cho cua chạch. Sau đó kích nước vào ruộng cao 50 -70 cm.Để nuôi được cua, chạch, không bị thất thoát thì phải chuẩn bị ruộngnuôi trước khi thả giống. Ruộng nuôi cua, chạch phải được kè bằngPro-ximăng thẳng đứng xung quanh ruộng để cua không đi mất (chônsâu xuống khoảng 20 cm), hoặc đơn giản - tiết kiệm có thể bao nilonxung quanh (loại cứng, khổ rộng 1,2m; chôn sâu khoảng 25 cm). Tuynhiên dùng nilon không bền do mưa gió có thể làm đứt nilon và mấtcông phải buộc lại. Tốt nhất nếu có điều kiện xây gạch, hoặc kè bê tôngtheo chiều thẳng đứng. Khi xây hoặc kè chú ý, cần làm cao hơn mặt bờđi lại khoảng 30 - 40 cm, đề phòng trời mưa làm ngập bờ cua, chạchthoát ra ngoài.Trong quá trình chuẩn bị ruộng nuôi, cần làm cống cấp và thoát nước.Hai cống này nên làm ở hai bờ ruộng đối diện nhau, miệng cống hơilệch nhau để cho nước vào ruộng chảy được khắp ruộng. Ở các miệngcống phải làm lưới chắn loại mắt nhỏ để tránh cá tạp theo dòng nướcvào và khi thoát nước cua,chạch theo dòng nước không ra ngoài được.Cống được đóng mở khi cần thiết (chế nước hoặc hoặc thu hoạch).Đối với cua cần phải làm bờ phụ cho cua đào hang trú ẩn, bờ rộngkhoảng 1m, cao hơn mặt nước 30 - 40cm, trên bờ rắc hạt điền thanh đểcua tránh nắng khi thời tiết ngoài trời nhiệt độ cao. Do vậy, bờ ruộngcàng rộng càng chắc chắn và sau này điền thanh tốt có bộ rễ phát triểngió to không làm bờ bị lật đổ. Tùy theo hình dáng và kích thước ruộngnuôi mà có thể làm bờ cho cua trú hình chữ thập hay đường song song.Mùa nóng hoặc rét, chạch cần có chỗ để tránh. Ngoài những hố đất đãđào để làm bờ cho cua trú, chạch có thể xuống đó thì trong ruộng nênthả thêm bèo tây hoặc bè rau muống ở ruộng để chạch trú ở dưới.Trước khi thả 1 - 2 tuần, thì tháo cạn và dọn ruộng đồng thời bắt sạchcá tạp trong ruộng nuôi, sau đó dùng chế phẩm sinh học khử trùngnước. Rồi tháo nước vào, mức nước tùy vào ruộng nuôi khoảng 50 - 70cm.3. Chọn giốngHiện nay trên thị trường chưa có đơn vị nào chuyên sản xuất giống cua,giống chạch. Để có được giống thả có thể đặt mua gom của các thươnglái. Khi mua cần chú ý: Chọn mua ở những địa chỉ tin cậy, đảm bảochất lượng con giống theo yêu cầu (khỏe mạnh, không xây xát, khôngmất nhớt, không gãy càng…); không mua ở chợ đặc biệt là chạch, nếukhông để ý dễ mua nhầm phải chạch bị kích điện, xương sống củachạch bị tổn thương, chạch vẹo mình. Khi nuôi sẽ chậm lớn làm giảmhiệu quả kinh tế.4. Thả giốngMùa vụ thả thích hợp là tháng 3 - 4 (đối với ruộng chuyên nuôi cuachạch) hoặc thả vào tháng 5 - 6 khi thu hoạch lúa xuân xong. Sau thảkhoảng 3 - 4 tháng sẽ được thu hoạch. Mật độ thả: Chạch: 15 - 20con/m2, cua: 7 - 10 con/m2. Chỉ cần thả giống một lần, các vụ saukhông cần thả thêm. Tốt nhất là thả giống vào buổi sáng và chiều mát.5. Chăm sócCua chạch là loài có sức chống chịu với điều kiện môi trường rất tốt,hầu như không bị bệnh. Thức ăn tự nhiên rất sẵn như: ốc bươu vàngchúng ta có thể tận ...