Nuốt kiếm gây thủng hạ họng thực quản: Một số kinh nghiệm trong điều trị

Nghiên cứu tiến hành báo cáo 3 trường hợp thủng thực quản hiếm gặp, do nguyên nhân nuốt kiếm. Các trường hợp đều đến ở giai đoạn muộn, khi đã có biến chứng áp-xe. Mục đích điều trị nhằm đạt được mục tiêu dẫn lưu ổ nhiễm trùng, ngăn chặn nhiễm trùng lan trung thất, đảm bảo dinh dưỡng hợp lý giúp mau lành đường tiêu hóa. Tất cả các trường hợp đều phục hồi hoàn toàn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nuốt kiếm gây thủng hạ họng thực quản: Một số kinh nghiệm trong điều trịY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 4 * 2011Nghiên cứu Y họcNUỐT KIẾM GÂY THỦNG HẠ HỌNG THỰC QUẢN:MỘT SỐ KINH NGHIỆM TRONG ĐIỀU TRỊTrần Anh Bích*, Trần Minh Trường*TÓM TẮTThủng thực quản là một tình trạng nghiêm trọng với tỷ lệ tử vong cao. Điều trị thành công phụ thuộc vàokích thước lỗ thủng, thời gian từ lúc thủng đến khi chẩn đoán và tiền sử bệnh trước đó. Thủng thực quản phầnlớn do dị vật thực quản như hóc xương, có thể do bất kỳ thiết bị, dụng cụ đến hạ họng – thực quản. Dị vật thựcquản có thể can thiệp phẫu thuật. Ở đây, chúng tôi báo cáo 3 trường hợp thủng thực quản hiếm gặp, do nguyênnhân nuốt kiếm. Các trường hợp đều đến ở giai đoạn muộn, khi đã có biến chứng áp-xe. Mục đích điều trị nhằmđạt được mục tiêu dẫn lưu ổ nhiễm trùng, ngăn chặn nhiễm trùng lan trung thất, đảm bảo dinh dưỡng hợp lýgiúp mau lành đường tiêu hóa. Tất cả các trường hợp đều phục hồi hoàn toàn.Từ khoá: Thủng thực quản, hạ họng- thực quản, dẫn lưu, dinh dưỡng hỗ trợ, trung thất.ABSTRACTESOPHAGEAL PERFORATION CAUSED BY SWORD SWALLOWERS:SOME EXPERIENCES IN MANAGEMENTTran Anh Bich, Tran Minh Truong* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 4 - 2011: 591 - 595Esophageal perforation is a serious condition with a high mortality rate. Successful treatment depends on thesize of the perforation, early diagnosis (less than 24 hours), and the underlying health of the patient. Esophagealperforation can be caused by foreign body any instrument, device reaching the hypopharynx-esophagus. Foreignbody can be treated. We present three cases of esophageal perforation with an unusual cause: sword swallowing.All of cases were diagnosed lately with abscess formation in and around the esophagus. The goal of allmanagement approaches is to achieve drainage of all affected compartment, to prevent further mediastinalcontamination, to provide mutritional support, and to restore the gastrointestinal tract. All of patients recoveredand have resumed their daily activitives.Key words: Esophageal perforation, hypopharynx-esophagus, drainage, mutritional support, mediastinallà nuốt kiếm. Thủng thực quản do nguyênĐẶT VẤN ĐỀnhân nuốt kiếm hiện nay trên thế giới có rất ítThủng thực quản là một tai biến có tỉ lệ tửtài liệu đề cập đến. Điều trị có thể bảo tồn hayvong cao. Nguyên nhân thường do: dụng cụ,phẫu thuật phụ thuộc vào vị trí, thời gian từthiết bị y tế, thủng thực quản tự phát (gia tănglúc thủng đến khi chẩn đoán, triệu chứng, dấuáp lực trong lòng ống thực quản, bệnh thựchiệu, biến chứng.quản kéo dài, thủng có liên quan đến di truyềnTại Khoa Tai Mũi Họng bệnh viện Chợ rẫy,thần kinh), do chấn thương từ bên ngoài(3).chúng tôi tiếp nhận và điều trị 3 trường hợpNgoài ra nguyên nhân chúng tôi muốn đề cậpthủng hạ họng thực quản do nguyên nhântrong trường hợp này là dị vật đặt biệt gây ranuốt kiếm, với bệnh sử, triệu chứng và mức độthủng thực quản có liên quan đến nghề nghiệp* Khoa Tai Mũi Họng Bệnh viện Chợ RẫyTác giả liên lạc: BSCKII. Trần Anh Bích, ĐT: 0913954972,Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2011Email: anhbich2005@yahoo.com591Nghiên cứu Y họcY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 4 * 2011diễn tiến bệnh khác nhau, để từ đó chúng tôicó những hướng giải quyết cho phù hợp.TRÌNH BÀY BỆNH ÁNBệnh án 1Bệnh nhân nam 41 tuổi làm nghề xiếc đã 15năm. Cách nhập viện 3 ngày, ngay sau khi biểudiễn tiết mục nuốt kiếm, bệnh nhân cảm thấyđau nhói vùng ngực và rút kiếm ra có máu, kèmnuốt khó. Bệnh nhân tự mua thuốc uống nhưngkhông giảm, ngày hôm sau nhập viện bệnh việnđịa phương. Qua 2 ngày điều trị, bệnh nhân bịsốt, kèm ớn lạnh, sưng cổ, nuốt đau và khó thởkhi nằm nên chuyển bệnh viện Chợ Rẫy.Tình trạng lúc nhập viện: sốt 390C, mạch 88lần/phút, thở nông 24 lần/phút, khó thở khinằm, sưng tấy vùng cổ, không dấu hiệu trànkhí dưới da. Không ghi nhận bất thường các cơquan khác.Cận lâm sàng: Bạch cầu 19000/mm3, CT Scancó hình ảnh áp-xe vùng cổ và trung thất trên.Bệnh nhân được phẫu thuật cấp cứu mởcạnh cổ, dẫn lưu áp-xe và nuôi ăn qua ống thôngmũi dạ dày. Nội soi thực quản ống cứng thấythủng thành sau thực quản, cách cung răng trên19cm. Sau khi kết hợp điều trị nội tích cực, chămsóc vết thương, nuôi ăn qua ống thông mũi dạdày và đường tĩnh mạch, bệnh nhân hồi phục.Chụp X quang thực quản có uống chất cảnquang kiểm tra không thấy dò thực quản. Bệnhnhân được xuất viện sau 2 tuần điều trị.Bệnh nhân được mở cạnh cổ 2 bên dẫn lưuáp xe, đặt ống thông mũi dạ dày. Nội soi pháthiện thủng thành sau hạ họng kích thước 0,5 x0,5cm, có mủ nhầy trắng rỉ qua vết thủng.Chăm sóc vết thương tại chỗ kết hợp vớikháng sinh và kháng viêm đường toàn thân.Soi hạ họng – thực quản kiểm tra thấy lỗ thủnglành. Sau 10 ngày điều trị, kết quả hồi phụctốt, bệnh nhân xuất viện.Bệnh án 3Bệnh nhân nam 27 tuổi, làm nghề thổi kèntây. Bệnh nhân cho biết cách nhập viện 2 ngày,sau khi thổi kèn thì phát hiện sưng cổ và đauhọng, sưng cổ ngày càng tăng kèm theo sốt.Bệnh nhân nhập viện bệnh viện địa phươngđiều trị 1 ngày, bệnh diễn tiến ngày càng nặngnên chuyển bệnh viện Chợ Rẫy.Tình trạng lúc nhập viện: nuốt đau, khôngăn uống được, sốt 39,10C, mạch 90 lần/phút, thởnông 25 lần/phút, khó thở khi nằm, sưng tấyvùng cổ và tràn khí dưới da vùng cổ ngực.Không ghi nhận bất thường các cơ quan khác.Cận lâm sàng: Bạch cầu 17000/mm3, CTscan chỉ thấy hình ảnh tràn khí dưới da vùngcổ ngực và trung thất, chưa ghi nhận áp-xevùng cổ ngực.Tình trạng lúc nhập viện: sốt 38,80C, mạch 87lần/phút, thở nông 23 lần/phút, khó thở khi nằmđầu thấp, sưng tấy vùng cổ, tràn khí dưới davùng cổ và ngực. Không ghi nhận bất thườngcác cơ quan khác.Bệnh nhân được nhập viện điều trị khángsinh, kháng viêm và giảm đau, với cảm nghĩ banđầu là vỡ phế nang do thổi kèn. Sau 2 ngày điềutrị tình trạng tràn khí ngày càng tăng kèm khóthở và sốt không giảm. Kiểm tra công thứ ...