Nuốt nghẹn

Khi ăn, thức ăn được vận chuyển từ miệng qua họng, xuống thực quản rồi đến dạ dày. Đầu tiên thức ăn được nhai, nghiền nát tại miệng, sau đó được đẩy ra sau họng. Tại đây thức ăn kích thích các thụ thể cảm nhận gây ra phản xạ nuốt để đẩy thức ăn qua họng tới thực quản. Ở thực quản nhờ sự co bóp nhịp nhàng của cơ thực quản mà thức ăn được đẩy xuống dạ dày. Bình thường quá trình này diễn ra một cách suôn sẻ, nhưng vì một lý do nào đấy mà...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nuốt nghẹn Nuốt nghẹnKhi ăn, thức ăn được vận chuyển từ miệng qua họng,xuống thực quản rồi đến dạ dày. Đầu tiên thức ăn đượcnhai, nghiền nát tại miệng, sau đó được đẩy ra sau họng.Tại đây thức ăn kích thích các thụ thể cảm nhận gây raphản xạ nuốt để đẩy thức ăn qua họng tới thực quản. Ởthực quản nhờ sự co bóp nhịp nhàng của cơ thực quản màthức ăn được đẩy xuống dạ dày. Bình thường quá trìnhnày diễn ra một cách suôn sẻ, nhưng vì một lý do nào đấymà thức ăn bị dừng lại tạm thời hoặc tắc lại trên đườngvận chuyển thì xảy ra hiện tượng nuốt nghẹn. Nuốt nghẹnkhông phải là bệnh mà là triệu chứng biểu hiện của cácbệnh lý khác nhau. Đề phòng nuốt nghẹn cần ăn chậm, nuốt từ từ.Nguyên nhân nuốt nghẹnCó hai nhóm nguyên nhân chính gâynuốt nghẹn: Ðể phòng nuốtNghẹn do rối loạn chức năng co bóp nghẹn cần thay đổicủa thực quản: do ăn uống vội vàng, cách ăn uống, ănnhai không kỹ, nuốt miếng thức ăn chậm nhai kỹ, nuốtto; do tính chất thức ăn, đặc biệt các từ từ. Những loạiloại thức ăn đặc, nhầy, dai và dính thức ăn có tínhdễ dẫn đến rối loạn chức năng nuốt. chất dai, nhầy, trơnPhản xạ co bóp nhịp nhàng của thực cần cắt nhỏ trướcquản bị rối loạn làm cho thức ăn, khi ăn. Khi ngồinước uống tạm thời dừng chuyển vào bàn ăn tinhđộng gây nên nghẹn. Đầu óc căng thần cần đượcthẳng, tức giận, uất ức trong khi ăn thoải mái, tránhcũng dễ dẫn đến rối loạn co bóp thực bức xúc tức giận.quản gây nghẹnNghẹn do bệnh lý:Các bệnh lý tại thực quản: sẹo hẹp thực quản thường là dichứng để lại khi bị bỏng thực quản. Bỏng có thể do nhiệtnhưng rất hay gặp do uống nhầm phải hóa chất như axit,kiềm. Bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ, đôi khi gặp ở người lớndo bất cẩn trong sinh hoạt, lao động.Các khối u thực quản: Thường là ung thư thực quản, cũngcó thể là khối u lành tính. Ung thư thực quản là nguyênnhân phổ biến nhất gây nuốt nghẹn hay gặp ở người lớn.Viêm thực quản, túi thừa thực quản, dị vật thực quản,bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản cũng gây nên nuốtvướng, nuốt nghẹn.Co thắt tâm vị thường gây nuốt nghẹn kèm theo nôn ọe.Các bệnh lý bên ngoài thực quản: Bệnh Basedow, bướugiáp đơn thuần với kích thước lớn gây chèn ép thực quảncổ; Các khối u, hạch di căn vùng trung thất; Các khối uphế quản, phổi; Suy tim, dầy thất, tim to, phình mạch đềulà những nguyên nhân gây chèn ép thực quản dẫn đếnnuốt nghẹn.Cần phải làm gì khi nuốt nghẹnNhững trường hợp nghẹn do phản xạ gây rối loạn chứcnăng co bóp thực quản chỉ cần uống một ngụm nước,vươn cổ, vươn vai hoặc vuốt dọc theo đường đi của thựcquản là có thể hết nghẹn. Để phòng nuốt nghẹn cần thayđổi cách ăn uống, ăn chậm nhai kỹ, nuốt từ từ. Những loạithức ăn có tính chất dai, nhầy, trơn cần cắt nhỏ trước khiăn. Khi ngồi vào bàn ăn tinh thần cần được thoải mái,tránh bức xúc tức giận.Trong trường hợp nuốt nghẹn lặp đi lặp lại nhiều lần, nuốtnghẹn tăng dần, thì cần phải đến bác sỹ để được thămkhám cẩn thận, phát hiện và có hướng xử lý kịp thời. Nếunghi ngờ tổn thương tại thực quản bác sỹ tiến hành soithực quản, bấm sinh thiết tổ chức u sùi làm giải phẫu bệnhđể chẩn đoán xác định. Nếu nghi ngờ tổn thương ngoàithực quản thì tiến hành chụp phim XQ, chụp CT scan,MRI hoặc soi khí phế quản và các xét nghiệm cần thiếtkhác. Hướng điều trị sẽ được bác sỹ quyết định sau khithăm khám cho bệnh nhân