Options chứng khoán, tại sao không?

Một trong những công cụ giúp nhà đầu tư chứng khoán hạn chế rủi ro là quyền chọn (options)
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Options chứng khoán, tại sao không? Options chứng khoán, tạisao không?Một trong những công cụ giúp nhà đầu tư chứng khoán hạnchế rủi ro là quyền chọn (options)Hơn chục phiên giao dịch vừa qua, nhiều nhà đầu tư chứngkhoán cảm thấy choáng khi giá cổ phiếu trên sàn giảm bấtngờ, chỉ số VN-Index trồi sụt liên tục. Vậy giải pháp nào đểbảo vệ nhà đầu tư, tránh rủi ro từ những đợt sóng thầntrên thị trường...?Trao đổi về vấn đề này, PGS.TS Trần Hoàng Ngân - Trưởngkhoa Ngân hàng (Đại học Kinh tế Tp.HCM), Giám đốc Trung tâmĐào tạo và Tư vấn ngân hàng - chứng khoán - nói:- Thị trường tài chính luôn cần có những công cụ tự bảo vệ giốngnhư người chạy xe máy trên xa lộ buộc phải đội mũ bảo hiểm.Một trong những công cụ giúp nhà đầu tư chứng khoán hạn chếrủi ro là quyền chọn (options).Trên thế giới, người ta kinh doanh options hàng trăm năm nay.Đặc biệt, các hợp đồng quyền chọn đã phát triển rất mạnh kể từkhi Sở Giao dịch Option Chicago CBOE ở Mỹ thành lập tháng4/1973.Tại Việt Nam, options mới bắt đầu tại Eximbank tháng 2/2003,nhưng đó chỉ là options ngoại tệ với ngoại tệ. Sau đó, nhiều đơnvị triển khai options vàng, nông sản... Riêng options chứng khoánlà vấn đề hoàn toàn mới, dù thị trường chứng khoán đã hoạtđộng gần 7 năm qua.Thưa ông, liệu thị trường đã đủ lớn để phát triển options?Đây là thời điểm chín muồi để triển khai options chứng khoán vìtốc độ phát triển vừa qua khá nhanh, giá tăng - giảm đột biến, dođó nhu cầu về options càng trở nên cấp bách. Nếu có công cụoptions, nhà đầu tư không bị hoảng loạn vì gần như họ đã muabảo hiểm về giá.Kể cả nhà đầu tư ít vốn cũng có thể mua options, thay vì phải bỏra khoản tiền lớn để đầu tư cổ phiếu, sau đó đợi giá cổ phiếutăng cao thì bán để hưởng chênh lệch. Mấy năm trước, tôi đãtừng nghiên cứu, tiến hành định giá options chứng khoán, tính ramức phí... thấy tính khả thi rất cao.Phải chăng, chúng ta chậm chân trong lĩnh vực này? Ai được kinhdoanh options chứng khoán và đã có công ty nào chuẩn bị đóngió chưa?Tôi được biết, các nhà quản lý và một số công ty chứng khoán đãtìm hiểu, lặng lẽ chuẩn bị về options. Tuy nhiên, nhân lực am hiểuvề lĩnh vực này hiện nay quá ít; vả lại, nhiều doanh nghiệp đangsay sưa kiếm lợi nhuận từ việc làm môi giới, bảo lãnh phát hànhhay tự doanh... nên họ chưa mấy quan tâm đến options.Theo tôi, Nhà nước nên sớm có quy định, hướng dẫn về optionschứng khoán vì đây là loại chứng khoán phái sinh mà thế giới đãphát triển mạnh rồi, chúng ta có thể học hỏi để triển khai thuậnlợi.Đấy cũng là cơ hội kinh doanh mới rất thú vị của nhiều công tychứng khoán hay công ty chuyên về options vì chính nhà đầu tưcũng cần mua bảo hiểm để tự phòng thủ rủi ro, biến động mạnhcủa thị trường. Khi có công cụ options, chắc chắn giá chứngkhoán sẽ không có những đợt sóng thần.Options là công cụ chống lại rủi ro cho nhà đầu tư, vậy rủi ro đósẽ chuyển cho ai?Về lý thuyết, doanh nghiệp kinh doanh options sẽ gánh rủi ro đó.Trong thực tế, công ty kinh doanh options chứng khoán cũnggiống như kinh doanh bảo hiểm, có nghĩa là nó được cộng đồngrủi ro, có thể cái này lời, cái kia lỗ nhưng xét trên bình diện chungnếu có thiệt hại thì cũng không lớn.Các công ty kinh doanh options đều có chiến lược phòng thủ rủiro bằng cách đa dạng hoá sản phẩm, bán sản phẩm cho nhiềungười, nhiều đối tượng khác nhau và thu được một khoản phí.Thông qua công cụ options, liệu có phát sinh trường hợp làmgiá hay giao dịch nội gián gây biến động thị trường?Điều đó rất khó xảy ra vì nhà đầu tư bỏ ra một khoản phí để bảohiểm giá cho cổ phiếu của mình. Nếu có ai đó cố tình kích giá cổphiếu lên hay dìm giá xuống sẽ không ảnh hưởng đến các nhàđầu tư đã mua options.Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư hiện nay chưa nhận thức đầy đủ đâulà đầu tư và đầu cơ, nên có khi họ bán tống bán tháo vì sợ rủi rovề giá. Hơn nữa, do chưa có công cụ nào bảo hiểm nên mỗi khigiá cổ phiếu rớt ào ào, nhà đầu tư hoảng hốt bán ra khiến thịtrường suy sụp.Trong trường hợp tranh chấp, ví dụ công ty options thấy giá cổphiếu lên quá cao, họ không chịu bán cho người đã mua calloptions thì sao?Khi bán quyền chọn, người ta ghi rõ anh mua call options đó sẽđược quyền gì như: Mua giá bao nhiêu? Thời hạn bao lâu? Điềunày luật pháp đã chuẩn mực rồi, cũng giống như mua bảo hiểm,mức bồi thường rủi ro bao nhiêu đều đã được thoả thuận giữahai bên và ghi cụ thể trong hợp đồng chứ không thể từ chối vớikhách hàng.* Options - nghiệp vụ quyền chọnOptions có 2 loại gồm call option (quyền chọn mua) và put option(quyền chọn bán). Người mua call option phải trả cho người bánmột khoản phí quyền chọn mua để có quyền được mua mộtlượng tài sản nhất định (chứng khoán, ngoại tệ, hàng hoá...) theomức giá đã được thoả thuận trước vào một ngày xác định trongtương lai (theo kiểu Châu Âu) hoặc được thực hiện trước ngày đó(theo ki ...