Phần 1: CẤU TẠO NGUYÊN TỬ, ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN LIÊN KẾT HOÁ HỌC

I. Thành phần cấu tạo nguyên tử1. Nguyên tử gồm hạt hân mang dienẹ tích dương nằm ở tâm nguyên tử, có kích thước rấtnhỏ so với kích thước của nguyên tử. Các electron chuyển động toạ ra lớp vỏ nguyên tử.Hạt nhân gồm các hạt proton và nơtron.Như vậy nguyên tử được cấu tạo bởi các hạt cơ bản là: electron và nơtron.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phần 1: CẤU TẠO NGUYÊN TỬ, ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN LIÊN KẾT HOÁ HỌCTài liệu khóa học : Luyện thi ĐH đảm bảo 2011 môn Hóa học – cô Hà Phần 1: CẤU TẠO NGUYÊN TỬ, ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN LIÊN KẾT HOÁ HỌC.A.CẤU TẠO NGUYÊN TỬI. Thành phần cấu tạo nguyên tử 1. Nguyên tử gồm hạt hân mang dienẹ tích dương nằm ở tâm nguyên tử, có kích th ước rấtnhỏ so với kích thước của nguyên tử. Các electron chuyển động toạ ra lớp vỏ nguyên tử.Hạt nhân gồm các hạt proton và nơtron.Như vậy nguyên tử được cấu tạo bởi các hạt cơ bản là: electron và nơtron. 2. Đặc điểm về điện tích và khối lượng của hạt proton, electron, nơtron:Hạt nơtron không mang điện tích, hạt electron mang đi ện tích âm (-1), hạt proton mang đi ện tíchdương (+1).Khối lượng của hạt proton và nơtron xấp xỉ nhau và gần bằng 1u (đvC), kh ối l ượng c ủa h ạt electronkhông đáng kể so với hạt p, n. Như vậy, khối lượng của nguyên tử tập trung phần l ớn ở h ạt nhânnguyên tử, khối lượng của các hạt electron không đáng k ể (h ạt nhân là h ạt có kh ối l ượng riêng r ấtlớn). 3. Số khối hạt nhân nguyên tử, ký hiệu là A bằng tổn số proton (Z) và nơtron (N). 4. Quan hệ giữa số khối, số proton, số electron và số nơtron trong một nguyên tử.Số proton = số electron = số hiệu nguyên tử = số điện tích hạt nhân = số thứ tự của nguyên tố (Z).A = Z + N. 1Trong nguyên tử các nguyên tố (Z: từ 1 đến 82) :1,5 > N/Z ≥ 1 (trừ đồng vị 1 H ). 5. Đồng vị. Biể thức tính nguyên tử khối trung bình.Những nguyên tử có cùng số proton nhưng khác số n ơtron, do đó s ố kh ối A khác nhau, đ ược g ọi làcác đồng vị của cùng một nguyên tố. aA + bBBiểu thức tính NTKTB: A = ; trong đó A là NTKTB; A, B là NTK của đồng vị A, B; a, b 100là thành phần phần trăm số nguyên tử của đồng vị A, B.II. Vỏ nguyên tử1. Obitan nguyên tử a. Trong nguyên tử, các electron chuyển động rất nhanh xung quanh h ạt nhân nguyên t ử khôngtheo một quy đạo nào cả. Khu vực không gian xung quanh hạt nhân mà t ại đó xác su ất có m ặt (xác Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt -1-Tài liệu khóa học : Luyện thi ĐH đảm bảo 2011 môn Hóa học – cô Hàsuất tìm thấy) electron khoảng 90% được gọi là Obitan nguyên tử. Obitan nguyên t ử đ ược kí hi ệu làAO. b. Khi chuyển động trong nguyên tử , các electron có thể chiếm những m ức năng l ượng khácnhau đặc trưng cho trạng thái chuyển động của nó. Những electron chuyển đ ộng g ần h ạt nhân h ơn,chiếm những mức năng lượng thấp hơn, tức là ở trạng thái bền hơn, những electron chuyển đ ộng ởxa hạt nhân có mức năng lượng cao hơn. Dựa trên sự khác nhau về trạng thái của electron trongnguyên tử, người ta phân laọi thành các obitán, obitan p, obitan d và obitan f. c. Obitan s có dạng hình cầu, tâm là hạt nhân nguyên tử. Obitan p gồm 3 onitan p x, py, pz, có dạnghình số tám nổi, hướng theo 3 trục z, y, z trong không gian. Các obitan d và f có hình d ạng ph ức t ạphơn.2. Sự phân bố các electron trong nguyên tử. a. Tong nguyên tử, các electron được sắp xếp thành từng lớp. Các electron trên cùng m ột l ớpcó năng lượng gần bằng nhau. Những electron ở lớp bên trong liên kết v ới h ạt nh ận b ền ch ặt h ơn ởlớp bên ngoài. Do đó năng lượng c ủa electron ở lớp trong th ấp h ơn ở l ớp ngoài. Vì v ậy năng l ượngcủa electron chủ yếu phụ thuộc vào số thứ tự của lớp. Thứ tự các lớp electron đ ược ghi b ằng s ốnguyên tử n = 1, 2, 3, …. 7 ứng với tên lớp K, L, M, … Q. b. Mỗi lớp electron phân chia thành các lớp, được ký hiệu bằng các chữ cái vi ết th ường: s, p,d, f. Các electron trên cùng một phân lớp có năng lượng bằng nhau. S ố phân l ớp trên m ỗi l ớp b ằng s ốthứ tự của lớp đó (lớp thứ n có n phân lớp). Tuy nhiên, trên tựhc t ế v ới h ơn 110 nguyên t ố ch ỉ cóelectron điền vào 4 phân lớp là s, p, d, f. Các electron thuộc phân lớp s được gọi là electron s, phân lớpp được gọi là electron p,… c. Số obitan trong một phân lớp: phân lớp s có 1 AO, phân l ớp p có 3 AO, phân l ớp d có 5 AO,phân lớp f có 7 AO.3. Năng lượng các electron và cấu hình electron a. Trật tự các mực năng lượng AO nguyên tử: 1s2s2p3s3p4s3d4p5s4d5p6s4f5d6p7s5f6d…. b. Sự phân bố các electron trong nguyên tử tuân theo nguyên lí Pauli, nguyên lí v ững b ền vàquy tắc Hund. Nguyên lí Pauli: trên 1 AO chỉ có thể có nhiều nhất là 2 eletron và 2 electron này chuy ển đ ộngtự quay khác chiều nhau. Nguyên lí vững bền: ở trạng thái cơ bản, trong nguyên tử các electron chi ếm l ần l ượt nh ữngAO có mức năng lượng từ thấp đến cao. Quy tắc Hund: trong cùng một phân lớp, các electrn sẽ phân bố trên các AO sao cho s ốelectron độc than là lớn nhất và các electron này phải có chiều tự quay giống nhau. Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt -2-Tài liệu khóa học : Luyện thi ĐH đảm bảo 2011 môn Hóa học – cô Hà c. Cấu hình electron nguyên tử biểu diễn sự phân bố electron trên các phân l ớp thu ộc các l ớpkhắc nhau.B. BẢNG TUẦN HOÀN VÀ ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC.I. Bảng tuần hoàn1. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn: Các nguyên tố được sắp xếp theo chiều tăng dần của diện tích Các nguyên tố cùng số lớp electron trong nguyên tử được xếp thành một hàng. Các nguyên tố có số electron hoá trị trong nguyên tử như nhau được xếp thành một cột.2. Cấu tạo của bảng tuần hoàn a. Ô nguyên tố Mỗi nguyên tố được sắp xếp vào một ô. Số thứ tự của nguyên tố đúng bằng số hiệu nguyêntử của nguyên tố. Như vậy dựa vào số thứ tự của nguyên tố xác định được số hi ệu nguyên t ử, s ốelectron, số proton của nguyên tử. b. Chu ...