Phân biệt bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá, lùn sọc đen hại lúa

Bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá và lùn sọc đen là những bệnh do vi-rút gây hại, rất nguy hiểm đối với cây lúa. Bệnh dễ lây lan do các loại rầy chích hút từ cây bệnh sang cây khỏe. Vì vậy, để nhận biết và hạn chế thiệt hại do bệnh gây ra, xin giới thiệu một số đặc điểm nhận biết và hướng dẫn quản lý các loại bệnh này. Triệu chứng Bệnh không truyền qua hạt giống, đất, nước, gió, vết thương cơ giới mà chỉ lây lan thông qua rầy nâu, rầy lưng trắng làm môi...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân biệt bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá, lùn sọc đen hại lúa Phân biệt bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá, lùn sọc đen hại lúaBệnh vàng lùn, lùn xoắn lá và lùn sọc đen là những bệnhdo vi-rút gây hại, rất nguy hiểm đối với cây lúa. Bệnh dễlây lan do các loại rầy chích hút từ cây bệnh sang câykhỏe. Vì vậy, để nhận biết và hạn chế thiệt hại do bệnhgây ra, xin giới thiệu một số đặc điểm nhận biết và hướngdẫn quản lý các loại bệnh này.Triệu chứngBệnh không truyền qua hạt giống, đất, nước, gió, vếtthương cơ giới mà chỉ lây lan thông qua rầy nâu, rầy lưngtrắng làm môi giới. Trên đồng ruộng, có thể nhận dạngbởi những điểm sau: Khi bị bệnh, cây lúa thấp lùn hơn sovới bình thường, phân bố tương đối đều trên cả ruộng.Nếu bệnh sớm, cây lúa sẽ chết, nếu bị muộn, cây nghẹnđòng trổ không thoát, nếu trổ được thì hạt đen lép, bộ rễvẫn phát triển bình thường.* Đối với bệnh vàng lùn: Lá lúa từ xanh nhạt chuyển sangvàng nhạt đến vàng cam rồi vàng khô. Lá dưới vàngtrước, lần lượt đến các lá phía trên, vết vàng trên lá từchóp lá vàng dần vào bẹ. Lá có khuynh hướng xòe ngang,bệnh làm giảm chiều cao của chồi lúa và giảm số chồi củabụi lúa mắc bệnh; ruộng lúa ngả sang màu vàng, chiềucao cây không đồng đều.* Đối với bệnh lùn xoắn lá: Cây lúa thấp lùn, lá và thân cómàu xanh đậm, lá non mới ra ngắn, lá xoắn, gợn sóng vàcó những u sưng. Cây đẻ nhánh nhiều hơn bình thường,đôi khi mọc chồi trên đốt thân. Cây bị bệnh muộn, pháttriển được nhưng không trổ bông, nghẹn đòng hoặc hạtlép, mép lá của loại bệnh này thường bị rách hình chữ Vhay gân lá bị sưng to giống như những u bướu.* Đối với bệnh lùn sọc đen: Cây lúa thấp lùn, lá và thâncó màu xanh đậm, lá non mới ra ngắn, lá xoắn, gợn sóngvà có những u sưng. Cây đẻ nhánh nhiều hơn bìnhthường, đôi khi mọc chồi trên đốt thân. Cây bị bệnhmuộn, phát triển được nhưng không trổ bông, nghẹn đònghoặc hạt lép. Lá vẫn xoăn, nhưng mép lá không rách. Khicây lúa ở giai đoạn vươn lóng, nếu bóc bẹ lúa quan sát kỹphần thân sẽ thấy những u sáp màu trắng sữa chạy dọctheo thân. Khi bị nặng, những u sáp này chuyển sang màuđen nên gọi là lùn sọc đen.Biện pháp xử lýĐây là những bệnh hại rất nguy hiểm trên cây lúa mà hiệnnay chưa có loại thuốc nào chữa trị. Chỉ phun trừ rầy đểngừa bệnh và bằng những cách sau:- Sử dụng giống kháng hoặc hơi kháng rầy để gieo cấy.- Gieo sạ mật độ vừa phải, hợp lý.- Bón phân cân đối đạm, lân, kali.- Không nên phun thuốc trừ sâu cuốn lá trong giai đoạn40 ngày đầu sau khi sạ để bảo vệ thiên địch, tránh hiệntượng bộc phát rầy giai đoạn sau.- Đối với lúa cấy, ruộng có nước, có thể dùng dầu để diệtrầy: liều lượng 5 - 6 lít dầu gazol (hoặc dầu cặn)/ha nhễuđều trên mặt nước, dùng cây gạt cho rầy rơi xuống dínhdầu chết.- Sử dụng thuốc hóa học: dùng một trong các loại thuốcsau:+ Applaud 10BHN (Butyl, Difluent): dùng 1 - 1,2 kg/ha.+ Bassa 50ND (Bassan, Vibasa, Bascide): dùng 1,5 lít/ha.+ Applaud + Bassa: dùng 1 kg + 1 lít/ha+ Applaud-Bas 27BTN: dùng 1 kg/ha.+ Applaud-Mip 25BTN: 1,2 kg/ha.+ Admire 50EC: dùng 0,4 lít/ha.+ Actara 35WG: dùng 50 gam/ha.+ Access 180EC: dùng 1 lít/ha.- Ngoài ra có thể sử dụng thuốc: Butyl, Marshall …Chú ý : Thuốc có ảnh hưởng đến tôm, cá