Phân tích biến động sử dụng đất ở tỉnh Hải Dương giai đoạn 2005-2015 và ảnh hưởng của sự biến động này tới việc sử dụng hợp lý tài nguyên đất

Bằng việc phân tích nguồn số liệu thống kê và đánh giá hiện trạng sử dụng đất qua các năm 2005, 2010, 2015 có sử dụng công cụ của hệ thông tin địa lí (GIS), các tác giả đã tìm ra và luận giải những biến động của các loại hình sử dụng đất, định hướng việc quản lí đất đai, đề xuất các giải pháp khai thác và sử dụng hợp lí tài nguyên đất.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích biến động sử dụng đất ở tỉnh Hải Dương giai đoạn 2005-2015 và ảnh hưởng của sự biến động này tới việc sử dụng hợp lý tài nguyên đấtJOURNAL OF SCIENCE OF HNUE DOI: 10.18173/2354-1067.2017-0103Social Science, 2017, Vol. 62, Iss. 11, pp. 177-186This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn PHÂN TÍCH BIẾN ĐỘNG SỬ DỤNG ĐẤT Ở TỈNH HẢI DƯƠNG GIAI ĐOẠN 2005-2015 VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA SỰ BIẾN ĐỘNG NÀY TỚI VIỆC SỬ DỤNG HỢP LÝ TÀI NGUYÊN ĐẤT 1 Nguyễn Ngọc Ánh, 1 Nguyễn Quang Thái, 2 Bùi Thị Cẩm Ngọc, 2 Phạm Anh Tuấn 1 KhoaĐịa lí, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 Khoa Quản lí Đất đai, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội Tóm tắt. Với chủ trương sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên đặc biệt là tài nguyên đất, các địa phương trong cả nước đang rà soát và kiểm tra tổng thể nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Trong quá trình thực hiện Hải Dương gặp không ít những bất cập như: việc phát triển kinh tế làm tổn hại đến môi trường, ô nhiễm môi trường ngày một trầm trọng; vấn đề thực hiện CNH – HĐH, các khu công nghiệp mở ra, đô thị phát triển làm thu hẹp quỹ đất sản xuất nông nghiệp dẫn đến vấn đề an ninh lương thực không được đảm bảo; cơ cấu sử dụng đất mất cân đối; quy hoạch mang nhiều bất cập, hạn chế; hiệu quả sử dụng đất chưa cao, đặc biệt là diện tích đất hoang hóa ngày một tăng tại các khu công nghiệp, khu đồng cao. . . những điều này đang tạo ra nhiều hệ lụy trong đời sống người dân, kìm hãm sự phát triển kinh tế - xã hội, khiến cho chất lượng môi trường đất bị suy thoái nặng nề ở nhiều khu vực trong tỉnh . . . Bằng việc phân tích nguồn số liệu thống kê và đánh giá hiện trạng sử dụng đất qua các năm 2005, 2010, 2015 có sử dụng công cụ của hệ thông tin địa lí (GIS), các tác giả đã tìm ra và luận giải những biến động của các loại hình sử dụng đất, định hướng việc quản lí đất đai, đề xuất các giải pháp khai thác và sử dụng hợp lí tài nguyên đất. Từ khóa: Mục đích sử dụng đất, hiện trạng sử dụng đất, biến động sử dụng đất, quy hoạch, môi trường, Hải Dương.1. Mở đầu Những năm gần đây, việc nghiên cứu đánh giá biến động sử dụng đất tại các địa phươngđược tiến hành khá thường xuyên và được thực hiện bằng nhiều cách thức khác nhau như: sử dụngnguồn số liệu thống kê hàng năm để hỗ trợ đánh giá biến động sử dụng đất; sử dụng nguồn bảnđồ hiện trạng sử dụng đất của các năm để thực hiện chồng xếp không gian, chiết xuất nội dungđể đánh giá biến động sử dụng đất; một cách khác là sử dụng nguồn dữ liệu ảnh hàng không hoặcảnh vệ tinh ở các thời kì khác nhau, tiến hành giải đoán và chồng xếp các lớp thông tin để tìm racác phần đất bị biến động. . . các phương pháp này đều có những ưu việt, hạn chế nhất định. Vậynên, các tác giả tập trung sử dụng kết hợp các cách thức trên để phân tích những biến động trongNgày nhận bài: 15/8/2017. Ngày sửa bài: 21/9/2017. Ngày nhận đăng: 25/10/2017Liên hệ: Nguyễn Ngọc Ánh, e-mail: anh@hnue.edu.vn 177 Nguyễn Ngọc Ánh, Nguyễn Quang Thái, Bùi Thị Cẩm Ngọc và Phạm Anh Tuấnsử dụng đất trên địa bàn tỉnh Hải Dương giai đoạn 2005 – 2015. Tính toán diện tích thay đổi củacác loại hình sử dụng đất. Tìm ra và luận giải những thay đổi trong quá trình quản lí và sử dụngđất đai ở Hải Dương. - Theo báo cáo mới nhất của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hải Dương, năm 2017 hiệntrạng sử dụng đất đã thống kê đến 31/12/2015 với đầy đủ diện tích các loại hình sử dụng đất như:Đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp và đất chưa sử dụng. Bên cạnh đó đánh giá kết quả thựchiện kế hoạch sử dụng đất 5 năm kì đầu 2011 – 2015. Đồng thời công bố kế hoạch sử dụng đất 5năm kì cuối 2016 – 2020 [6; 8]. Trong báo cáo mặc dù đã thống kê khá chi tiết nhưng chưa làmrõ được những biến động cụ thể của các loại hình sử dụng đất ở tỉnh Hải Dương giai đoạn từ 2005đến 2015, khoảng thời gian mà Hải Dương thực hiện mạnh nhất công nghiệp hóa, hiện đại hóa. - Trên địa bàn huyện Thanh Hà, tác giả Nguyễn Tuyết Ngân đã nghiên cứu Đánh giá hiệuquả sử dụng đất nông nghiệp theo hai góc độ là phát triển kinh tế và xã hội. Qua đó khẳng địnhrõ tầm quan trọng của việc biến động sử dụng đất ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng đất nôngnghiệp [2]. - Việc ứng dụng tư liệu viễn thám và dữ liệu trong GIS để nghiên cứu biến động sử dụngđất, giám sát sự thay đổi diện tích rừng, hoặc sự thay đổi diện tích mặt nước. . . đây là xu thế nghiêncứu phổ biến hiện nay. Trong đó khai thác tốt nguồn tư liệu ảnh vệ tinh và những công cụ hữu hiệutừ công nghệ GIS là ...