Phân tích các yếu tố ảnh hưởng mức độ tham gia thị trường chứng khoán của người dân Thành phố Thủ Dầu Một

Nghiên cứu này khám phá các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ tham gia của người dân Thành phố Thủ Dầu Một vào thị trường chứng khoán. Mặc dù thị trường chứng khoán Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, tỷ lệ tham gia tại Thủ Dầu Một vẫn còn tương đối thấp. Nghiên cứu đã xác định các yếu tố chính như trình độ hiểu biết tài chính, ảnh hưởng xã hội và các yếu tố tâm lý ảnh hưởng đến mức độ tham gia đầu tư.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích các yếu tố ảnh hưởng mức độ tham gia thị trường chứng khoán của người dân Thành phố Thủ Dầu Một PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG MỨC ĐỘ THAM GIA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN CỦA NGƯỜI DÂN THÀNH PHỐ THỦ DẦU MỘT Võ Trung Hưng 1 1. Khoa Kinh Tế, Trường Đại học Thủ Dầu MộtTÓM TẮT Nghiên cứu này khám phá các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ tham gia của người dânThành phố Thủ Dầu Một vào thị trường chứng khoán. Mặc dù thị trường chứng khoán ViệtNam đã phát triển mạnh mẽ, tỷ lệ tham gia tại Thủ Dầu Một vẫn còn tương đối thấp. Nghiêncứu đã xác định các yếu tố chính như trình độ hiểu biết tài chính, ảnh hưởng xã hội và các yếutố tâm lý ảnh hưởng đến mức độ tham gia đầu tư. Dữ liệu được thu thập thông qua một cuộckhảo sát dành cho 150 người dân được chọn ngẫu nhiên từ 14 phường của thành phố. Kết quảcho thấy có một khoảng cách lớn trong việc tham gia thị trường, với một bộ phận đáng kể củadân số cho thấy sự tham gia hạn chế. Nghiên cứu đề xuất việc nâng cao giáo dục tài chính, cảithiện quyền truy cập vào thông tin thị trường và hỗ trợ quy định có thể làm tăng tỷ lệ tham giathị trường. Từ khóa: Hiểu biết tài chính, Hành vi đầu tư, Quy định thị trường, Tham gia thị trường chứng khoán Thành Phố Thủ Dầu Một.1. ĐẶT VẤN ĐỀ Thị trường chứng khoán Việt Nam đã chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc trong nhữngnăm qua, đặc biệt là từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát. Đến cuối năm 2021, tổng giá trị vốnhóa thị trường đã đạt mức 919 triệu tỷ đồng, tương đương với 147.97% GDP, tăng 37.6% sovới năm trước. Đáng chú ý, thị trường cổ phiếu niêm yết đã đạt gần 77 triệu tỷ đồng, chiếm123.77% GDP và tăng 45.27% so với năm 2020; trong khi đó, thị trường trái phiếu gồm cảchính phủ và doanh nghiệp niêm yết đạt 15 triệu tỷ đồng, tương đương 24.19% GDP, tăng8.45%. Chỉ số Vn-Index cũng đã đạt mức cao kỷ lục với 1.500 điểm vào ngày 25/11, phản ánhsự tăng gần 36% so với cuối năm 2020 (Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, 2021). Thành phố Thủ Dầu Một, một trong những trung tâm đang phát triển nhanh chóng củatỉnh Bình Dương, không ngoại lệ trong làn sóng phát triển mạnh mẽ của hệ thống tài chính vàcơ sở hạ tầng. Dù người dân tại đây ngày càng tiếp cận được nhiều thông tin và sản phẩm tàichính, đặc biệt là trong lĩnh vực chứng khoán, sự tham gia vào thị trường này vẫn chưa thể hiệnđược hết tiềm năng. Thị trường chứng khoán là một phần không thể thiếu của hệ thống tài chính, nơi diễn racác hoạt động mua bán cổ phiếu và trái phiếu. Đặc điểm của thị trường này bao gồm hai phânkhúc chính: thị trường sơ cấp, nơi các chứng khoán được phát hành lần đầu tiên, và thị trườngthứ cấp, nơi các nhà đầu tư có thể mua bán chứng khoán với nhau (Fabozzi, Modigliani, &Jones, 2010). Thị trường chứng khoán không chỉ cung cấp cơ hội đầu tư mà còn phản ánh trạngthái kinh tế thông qua giá trị của các tài sản tài chính. 257 Bên cạnh đó, tại Việt Nam, các hình thức đầu tư truyền thống như hụi vẫn được ưachuộng, đặc biệt là ở khu vực nông thôn hoặc các thành phố nhỏ. Đây là hình thức đầu tư dựatrên mối quan hệ tin tưởng, không qua các kênh tài chính chính thức, phản ánh sự đa dạng trongcách tiếp cận tài chính của người dân (Scott, 2004). Rủi ro là một yếu tố không thể tránh khỏi trong đầu tư, đặc biệt là trên thị trường chứngkhoán. Rủi ro đầu tư bao gồm sự không chắc chắn về lợi nhuận và khả năng mất vốn. Biến độnglãi suất có thể ảnh hưởng đến giá trị của các loại chứng khoán, nhất là trái phiếu (Cox, Ingersoll,& Ross, 1985). Lý thuyết Tài chính Hành vi cho rằng quyết định đầu tư không chỉ dựa trên phân tích kinhtế mà còn chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố tâm lý như lòng tham, nỗi sợ, và các yếu tố văn hóa(Barberis & Thaler, 2003). Điều này có thể dẫn đến các quyết định đầu tư không hiệu quả. Lý thuyết Thông tin bất cân xứng của Akerlof (1970) chỉ ra rằng sự chênh lệch thông tingiữa các bên trong giao dịch có thể dẫn đến quyết định sai lầm do thiếu thông tin đầy đủ. Điềunày nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cung cấp thông tin minh bạch cho các nhà đầu tư. Lý thuyết Ảnh hưởng xã hội giải thích cách mà các nhà đầu tư có thể bị ảnh hưởng bởihành vi của người khác, dẫn đến hiện tượng đám đông thông minh, nơi mọi người theo đuổicùng một hướng đầu tư mà không cần phân tích kỹ lưỡng (Bikhchandani, Hirshleifer, & Welch,1992). Lý thuyết Thanh khoản thị trường nhấn mạnh tầm quan trọng của khả năng mua bán cổphiếu một cách dễ dàng, qua đó giảm thiểu chi phí giao dịch và tạo điều kiện cho nhà đầu tưđưa ra quyết định chính xác hơn (Kyle, 1985). Các lý thuyết này giúp phân tích và hiểu sâu về các yếu tố có thể ảnh hưởng đến quyết địnhđầu tư của người dân Thành phố Thủ Dầu Một. Qua đó, nghiên cứu này không chỉ phân tích cácyếu tố kinh tế tài chính mà còn xét đến các yếu tố tâm lý và xã hội, cung cấp cái nhìn toàn diệnvề những yếu tố ảnh hưởng đến mức độ tham gia của người dân Thành phố Thủ Dầu Một vào thịtrường chứng khoán, từ đó đề xuất các chính sách thúc đẩy sự tham gia hiệu quả hơn. Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện ở cấp quốc tế để tim hiểu các yếu tố ảnh hưởng đếnhành vi đầu tư của nhà đầu tư cá nhân. Smith và cộng sự (2018) đã phân tích ảnh hưởng củacác tin tức kinh tế lên hành vi đầu tư chứng khoán ở châu Âu và chỉ ra rằng những tin tức tiêucực về kinh tế có thể gây ra phản ứng thái quá trong ngắn hạn từ phía nhà đầu tư. Công trìnhnày cho thấy mối liên hệ mật thiết giữa thông tin kinh tế và các quyết định đầu tư cá nhân, nhấnmạnh vai trò của thông tin trong việc hình thành quyết định đầu tư. Trong một nghiên cứu củaLee và Lee (2017), các tác giả khám phá ảnh hưởng của các nhân tố tâm lý đến quyết định đầutư và chỉ ra rằng quá tự tin và sợ hãi có thể dẫn đến các quyết định sai lệch. Trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam ngày c ...