PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ĐỊA MẠO PHỤC VỤ ĐÁNH GIÁ TIỀM NĂNG VÀ KHAI THÁC NHANH VÀNG SA KHOÁNG KHU VỰC THƯỢNG NGUỒN SÔNG SEKAMAN - CHDCND LÀO

Khu vực thượng nguồn sông Sekaman thuộc huyện San Xay, tỉnh Attapeu, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào (hình 1), trong tương lai sẽ là lòng hồ chứa của nhà máy thủy điện. Do vậy, việc khai thác tận thu nhanh các nguồn tài nguyên, khoáng sản quý (nếu có) trong khu vực là một trong những nhiệm vụ quan trọng và có nhiều ý nghĩa trong nền kinh tế quốc dân. Qua các đợt thực địa nằm trong các nhóm nhiệm vụ khác nhau chúng tôi nhận định đây là khu vực có tiềm năng sa khoáng vàng. Để phục vụ khai thác vàng sa khoáng cần có...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ĐỊA MẠO PHỤC VỤ ĐÁNH GIÁ TIỀM NĂNG VÀ KHAI THÁC NHANH VÀNG SA KHOÁNG KHU VỰC THƯỢNG NGUỒN SÔNG SEKAMAN - CHDCND LÀO Tạp chí CÁC KHOA HỌC VỀ TRÁI ĐẤT 33(3), 652-660 12-2011 PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ĐỊA MẠO PHỤC VỤ ĐÁNH GIÁ TIỀM NĂNG VÀ KHAI THÁC NHANH VÀNG SA KHOÁNG KHU VỰC THƯỢNG NGUỒN SÔNG SEKAMAN - CHDCND LÀO PHẠM VIỆT HÀ1, NGÔ VĂN LIÊM2, BÙI THỊ LÊ HOÀN3 E-mail: phamviethageo@gmail.com 1 Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản - Bộ Tài nguyên và Môi trường 2 Viện Địa chất - Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam 3 Viện Khoa học Đo đạc và Bản đồ - Bộ Tài nguyên và Môi trường Ngày nhận bài: 10 - 8 - 2011 1. Mở đầu công tác tiếp theo. Trong bài báo này, chúng tôi trình bày một trong những hướng nghiên cứu của Khu vực thượng nguồn sông Sekaman thuộc địa mạo ứng dụng trong công tác tìm kiếm thăm dò huyện San Xay, tỉnh Attapeu, nước Cộng hòa Dân khoáng sản, cụ thể ở đây là sa khoáng vàng thuộc chủ Nhân dân Lào (hình 1), trong tương lai sẽ là khu vực thượng nguồn của sông Sekaman, nước lòng hồ chứa của nhà máy thủy điện. Do vậy, việc Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. Kết quả đã chỉ khai thác tận thu nhanh các nguồn tài nguyên, ra được hầu hết các vị trí là các đối tượng địa mạo khoáng sản quý (nếu có) trong khu vực là một có nguồn gốc tích tụ với khả năng chứa sa khoáng trong những nhiệm vụ quan trọng và có nhiều ý và sa khoáng vàng cao. Các kết quả ban đầu này nghĩa trong nền kinh tế quốc dân. Qua các đợt thực hoàn toàn có thể đáp ứng yêu cầu làm cơ sở định địa nằm trong các nhóm nhiệm vụ khác nhau hướng cho công tác thực địa lấy mẫu đánh giá trữ chúng tôi nhận định đây là khu vực có tiềm năng sa lượng vàng sa khoáng khu vực sông Sekaman. khoáng vàng. Để phục vụ khai thác vàng sa khoáng cần có cơ sở khoa học để có định hướng cho công tác thăm dò nhanh tiến tới tận thu nguồn tài nguyên khoáng sản này. Tuy nhiên, đây là khu vực có địa hình rất hiểm trở, hệ thống giao thông kém, dân cư thưa thớt nên việc đi lại, khảo sát thực địa rất khó khăn, mất rất nhiều thời gian và công sức. Vì vậy, cần phải có các nghiên cứu định hướng ban đầu nhằm tìm kiếm và khoanh vùng các vị trí có tiềm năng chứa sa khoáng, phục vụ các nghiên cứu đánh giá chi tiết sau này. Để định hướng cho việc nghiên cứu, khoanh vùng và đánh giá nhanh tiềm năng vàng sa khoáng trong khu vực thì việc nghiên cứu, phân tích các yếu tố địa mạo, xác lập mối quan hệ và các quy luật địa mạo về sự phân bố sa khoáng vàng trong khu vực là nhiệm vụ tiên phong, quan Hình 1. Vị trí vùng nghiên cứu trọng, quyết định đến tiến độ, hiệu quả của các 652 2. Nguồn dữ liệu và phương pháp nghiên cứu - Số lượng và ranh giới phân bố thềm, các yếu tố dòng (các lạch, các bãi vắt ngang, doi đất, 2.1. Các dữ liệu đầu vào bao gồm: bãi cạn). - Ảnh vệ tinh Landsat ETM+: sử dụng với mục - Quy luật và sự định hướng của mạng lưới đích đánh giá tổng quan khu vực, kết hợp với DEM sông suối liên quan với mức độ nứt nẻ đất đá và và ảnh máy bay thiết lập các tuyến mặt cắt địa đứt gãy. hình, làm rõ quan hệ của các dòng chảy và nguồn cấp sa khoáng, xác định các thung lũng nhận lượng - Tính bất đối xứng của thung lũng và nguyên vật chất bóc mòn từ vùng đã được dự đoán về triển nhân của nó. vọng vàng gốc và các thung lũng có điều kiện - Các di tích lòng sông cổ và mối quan hệ với tích tụ. mạng lưới sông suối hiện tại,… - Mô hình số độ cao DEM: thành lập từ cặp ảnh Đối tượng sa khoáng vàng trong nghiên cứu SPOT5. Do có tính chi tiết cao, nguồn dữ liệu này sẽ này là dạng sa khoáng aluvi. Các yếu tố ảnh hưởng được sử dụng để nghiên cứu đặc điểm phân bậc địa đến sự thành tạo dạng sa khoáng này là các đặc hình của các thung lũng. Xác định các tuyến mặt cắt điểm chuyển động Tân kiến tạo, các quá trình dòng nghiên cứu tính phân bậc độ cao địa hình [3]. chảy và khí hậu, sự có mặt của các nguồn quặng gốc và các thời kì tạo vỏ với sự giải phóng các kim - Ảnh máy bay: sử dụng để soi lập thể nhằm xác loại khỏi các mỏ quặng, sự trùng hợp của các thung định các đối tượng địa mạo cần giải đoán liên quan lũng với các đới khoáng hóa của các đới phá hủy đến sa khoáng vàng. Các ảnh máy bay còn được kiến tạo. Tất cả các nhân tố này phải được xem xét chuyển về dạng dữ liệu số, nắn chỉnh hình học, đăng trong mối quan hệ tương tác với nhau. Tuỳ thuộc ký tọa độ để tích hợp với các dữ liệu khác. vào sự trùng hợp của các sa khoáng aluvi với một 2.2. Cơ sở lý thuyết phương pháp nghiên cứu yếu tố địa mạo nhất định của thung lũng sông mà ...