Phân tích đặc điểm triệu chứng ngoài vận động ở bệnh nhân Parkinson khởi phát sớm

Bài viết phân tích đặc điểm triệu chứng ngoài vận động và tìm hiểu mối tương quan với một số yếu tố khác của bệnh Parkinson. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu, mô tả cắt ngang có phân tích trên 135 bệnh nhân (BN) Parkinson khởi phát sớm từ tháng 4/2019 - 12/2021.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích đặc điểm triệu chứng ngoài vận động ở bệnh nhân Parkinson khởi phát sớmTẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9 - 2023 PHÂN TÍCH ĐẶC ĐIỂM TRIỆU CHỨNG NGOÀI VẬN ĐỘNG Ở BỆNH NHÂN PARKINSON KHỞI PHÁT SỚM Hoàng Thị Dung1, Nguyễn Đăng Tôn2, Nguyễn Đức Thuận1* Tóm tắt Mục tiêu: Phân tích đặc điểm triệu chứng ngoài vận động và tìm hiểu mốitương quan với một số yếu tố khác của bệnh Parkinson. Phương pháp nghiêncứu: Nghiên cứu tiến cứu, mô tả cắt ngang có phân tích trên 135 bệnh nhân (BN)Parkinson khởi phát sớm từ tháng 4/2019 - 12/2021. Thông tin của BN được thuthập theo mẫu bệnh án thống nhất. Triệu chứng ngoài vận động được thu thậptheo thang điểm NMSS (Non Motor Symtoms Scale). Kết quả: Nhóm triệuchứng “Ngủ/mệt mỏi”, “Tâm trạng/Nhận thức”, “Sự chú ý/trí nhớ”, “Triệu chứngkhác”, “Tim mạch”, “Tiêu hóa”, “Tiết niệu”, “Sinh dục”, “Tri giác/ảo giác”chiếm tỷ lệ lần lượt là 91,1%, 86,7%, 81,5%, 68,1%, 65,9%, 57%, 57%, 51,9%và 15,6%. Triệu chứng ngoài vận động (điểm NMSS) có mối tương quan thuậnvới tuổi khởi phát bệnh (r = 0,359), thời gian mắc bệnh (r = 0,304), mức độ bệnh(điểm UPDRS, r = 0,470), giai đoạn bệnh (điểm H-Y, r = 0,267), đau (điểmKPPS, r = 0,679), trầm cảm (điểm BECK, r = 0,597) và nhận thức (điểm MMSE,r = -0,589). Kết luận: Triệu chứng ngoài vận động rất hay gặp (91,1% BN có ítnhất 1 triệu chứng). Triệu chứng hay gặp và có mức độ nặng hơn là “Ngủ/mệtmỏi” (91,1%), “Tâm trạng/ Nhận thức” (86,7%), “Sự chú ý/trí nhớ” (81,5%),“Tim mạch” (65,9%). Triệu chứng ngoài vận động có mối tương quan với độtuổi, mức độ, giai đoạn bệnh, mức độ đau, trầm cảm và suy giảm nhận thức. Từ khóa: Bệnh Parkinson; Khởi phát sớm; Triệu chứng ngoài vận động.ANALYSIS OF CHARACTERISTICS OF NON-MOTOR SYMPTOMS IN EARLY-ONSET PARKINSON’S PATIENTS Abstract Objectives: To analyze the characteristics of non-motor symptoms anddetermine the correlation of these symptoms with some other factors of early-onset1 Học viện Quân y2 Viện Hàn lâm và Khoa học Việt Nam* Tác giả lên hệ: Nguyễn Đức Thuận (nguyenducthuan@vmmu.edu.vn) Ngày nhận bài: 16/10/2023 Ngày được chấp nhận đăng: 20/11/2023http://doi.org/10.56535/jmpm.v48i9.55436 TẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9 - 2023Parkinson’s disease (EOPD). Methods: A prospective cross-sectional descriptivestudy analysing 135 early-onset Parkinsons patients from April 2019 toDecember 2021. General information of patients was collected according to theconstant medical record. Non-motor symptoms were scored according to theNon-Motor Symptoms Scale (NMSS). Results: Symptomatic group“Sleep/fatigue”, “Mood/Cognition”, “Attention/memory”, “Miscellaneous”;“Cardiovascular”, “Gastrointestinal tract”, “Urinary”, “Sexual function”;“Perception/hallucination” accounted for 91.1%; 86.7%; 81.5%; 68.1%; 65.9%;57%; 57%; 51.9% and 15.6%, respectively. Non-motor symptoms (NMSS score)were positively correlated with age of disease onset (r = 0.359), disease duration(r = 0.304), disease severity (UPDRS score, r = 0.470), disease stage (HY score, r= 0.267), pain (KPPS score, r = 0.679), depression (BECK score, r = 0.597) andcognitive status (MMSE score, r = -0.589). Conclusion: Non-motor symptomsare very common (91.1% of patients have at least one symptom). The groups ofsymptoms that are more common and severe are “Sleep/fatigue”: 91.1%;“Mood/Cognition”: 86.7%, “Attention/memory”: 81.5%, and “Cardiovascular”:65.9%. Non-motor symptoms correlated with age, disease severity, disease stage,pain, depression, and cognitive impairment. Keywords: Parkinsons disease; Early-onset; Non-motor symptoms. ĐẶT VẤN ĐỀ Parkinson chung nhưng cũng có những Parkinson là bệnh thoái hóa thần đặc điểm riêng biệt. So với bệnhkinh phổ biến thứ hai sau bệnh Parkinson khởi phát muộn thì nhómAlzheimer và thường là bệnh lý của bệnh lý này thường có thời gian mangtuổi già [1]. Tuy nhiên, theo những kết bệnh lâu hơn, tỷ lệ trầm cảm, hộiquả nghiên cứu trong một vài thập kỉ chứng chân không yên, dao động vậngần đây cho thấy, bệnh Parkinson có động và loạn động liên quan tới dùngthể xuất hiện ở tuổi trẻ hơn, được gọi L-dopa, chất lượng cuộc sống và ảnhlà bệnh Parkinson khởi phát trẻ/sớm. hưởng nhiều và nặng hơn tới hoạt độngTrong đó, mốc tuổi khởi phát ≤ 50 để nghề nghiệp [2]. Trên thế giới cũng cóxác định là bệnh Parkinson khởi phát nhiều nghiên cứu về đặc điểm chungtrẻ được nhiều nghiên cứu sử dụng [3]. của bệnh Parkinson khởi phát sớmBệnh Parkinson khởi phát sớm mang nhưng các triệu chứng ngoài vận độngnhững đặc điểm lâm sàng của bệnh có liên quan tới đặc điểm lâm sàng 37TẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9 - 2023khác vẫn c ...