Phân tích, đánh giá hàm lượng đồng và mangan trong tôm thẻ chân trắng nuôi ở khu vực xã Trung Trạch, huyện Bố Trạch tỉnh Quảng Bình

Bài báo này trình bày kết quả đánh giá hàm lượng đồng và mangan trong tôm thẻ chân trắng nuôi ở khu vưc xã Trung Tr ̣ ạch huyện Bố Trạch - Quảng Bình bằng phương pháp quang phổ hấp thu ̣nguyên tử ngọn lửa (F-AAS). Phân tích đồng và mangan từ các mẫu tôm thẻ chất trắng được thu thập tại 16 địa điểm nghiên cứu đại diện cho 4 thôn trong xã vào ngày 01/12/2015 và 27/12/2015.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích, đánh giá hàm lượng đồng và mangan trong tôm thẻ chân trắng nuôi ở khu vực xã Trung Trạch, huyện Bố Trạch tỉnh Quảng BìnhPHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ HÀ M LƯỢNG ĐỒNG VÀ MANGANTRONG TÔM THẺ CHÂN TRẮNG NUÔI Ở KHU VỰCXÃ TRUNG TRẠCH HUYỆN BỐ TRẠCH TỈNH QUẢNG BÌNHNGUYỄN MẬU THÀNHVÕ THỊ KIM DUNG - NGUYỄN ĐỨC VƯỢNGTrường Đại học Quảng BìnhTóm tắt: Bài báo này trình bày kết quả đánh giá hàm lượng đồng và mangantrong tôm thẻ chân trắng nuôi ở khu vư c̣ xã Trung Trạch huyện Bố Trạch- Quảng Bình bằng phương phá p quang phổ hấ p thu ̣ nguyên tử ngọn lửa(F-AAS). Phân tích đồng và mangan từ các mẫu tôm thẻ chất trắng đượcthu thập tại 16 địa điểm nghiên cứu đại diện cho 4 thôn trong xã vào ngày01/12/2015 và 27/12/2015. Kết quả cho thấy, phương phá p nà y cho đô ̣ lă ̣pla ̣i cao với RSD < 4,86%, đô ̣ thu hồ i 93,6 ÷ 102,5%, giớ i ha ̣n phá t hiê ̣nthấ p. Kế t quả cho thấ y hà m lươ ṇ g trung bình đồng và mangan trong tômthẻ chân trắng tương đối cao (0,62 ÷ 2,76 mg/kg tươi và 0,87 ÷ 3,05mg/kg tươi), nằ m trong giớ i ha ̣n cho phé p theo quy đi nḥ 46/BYT 2007.Hà m lươ ṇ g đồng và mangan trong tôm thẻ chân trắng đa ̣t cá c tiêu chuẩ ncho phé p củ a Viê ̣t Nam tại thời điểm khảo sát.Từ khóa: Tôm thẻ chân trắng, đồng, mangan, phương pháp AAS1. ĐẶT VẤN ĐỀTôm được tôn vinh là vua của các loại hải sản bởi giá trị dinh dưỡng cao. Nói đến cácloại tôm thì tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei) luôn là thực phẩm hải sản rấtđược ưa chuộng từ trước đến nay và giá cả cũng phải chăng. Việc sử dụng thực phẩmhải sản tươi sống như tôm sẽ đem lại giá trị rất lớn cho hệ tim mạch như: ngăn ngừamáu đông, làm cho các tĩnh mạch đàn hồi hơn, giảm cholesterol, giảm nhịp tim,… Mặtkhác, trong thịt tôm thẻ chân trắng có chứa nhiều vitamin B12, axit béo, Omega 3, kẽm,iốt, photpho, sắt, canxi, magie,… Cho nên, trong những năm qua ngành nuôi trồng thuỷsản nước ta, đặc biệt là nuôi tôm thẻ chân trắng xuất khẩu, phát triển mạnh mẽ và trởthành một ngành kinh tế quan trọng, có động lực lớn trong việc thúc đẩy và phát triểnkinh tế [1].Trong cơ thể người, đồng (Cu) được phân bố ở mô của nhiều cơ quan và thường tồn tạiở dạng phức hữu cơ. Đồng có chức năng chính trong nhiều enzim của cơ thể người, lànguyên tố cần thiết cho sự sống ở dạng vết, nhưng ở nồng độ cao nó gây rối loạn dạdày, bệnh gan, thận. Đồng kích thích cho sự oxi hoá của dầu mỡ, một lượng vết đồngcũng đủ làm thúc đẩy sự phá huỷ của các vitamin, làm mất giá trị dinh dưỡng của thứcăn [3]. Mặt khác mangan (Mn) là kim loại đầu tiên được Gabriel Bertrand xem nhưnguyên tố vi lượng cơ bản đối với sự sống. Mangan tham gia vào sản xuất tác chất trunggian thần kinh dopamin – một chất dẫn truyền xung thần kinh cảm giác về ý chí và tinhTạp chí Khoa học và Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm HuếISSN 1859-1612, Số 03(39)/2016: tr. 93-10094NGUYỄN MẬU THÀNH và cs.thần sáng tạo của con người. Nếu thiếu mangan, cơ thể sẽ mất cảm giác sung sướng hayđau buồn, giảm khả năng phản xạ của cơ thể. Ngoài ra, mangan còn kích thích chuyểnhóa chất béo, giảm cholesterol góp phần ngăn ngừa xơ vữa động mạch. Trong ty thểmangan làm chất đồng xúc tác cùng các enzyme chuyển hóa hàng loạt quá trình trong tếbào, thúc đẩy hình thành sắc tố melanin làm sáng da, tăng sức sống cho tóc [5].Trung Trạch là một xã gồm 8 thôn thuộc huyện Bố Trạch, cách trung tâm thành phốĐồng Hới khoảng 15 km về phía bắc. Theo thống kê thực tế của xã thì tính đến năm2015, trên toàn xã đã có rất nhiều hộ dân nuôi tôm thẻ chân trắng, sản lượng lên đến250 tấn/năm. Nhưng kiểm soát về chất lượng thì chưa đáng được quan tâm. Phươngpháp phân tích quang phổ hấp thụ nguyên tử là một phương pháp phân tích hiện đại đãvà đang được ứng dụng rộng rãi để xác định hàm lượng các nguyên tố vi lượng trongcác đối tượng mẫu như: mẫu quặng, mẫu nước, thực phẩm, dược phẩm, ...[2]. Vì vâ ̣ytrong bài báo này chúng tôi trình bày kế t quả nghiên cứu phân tích, đánh giá hàm lươ ̣ngđồng và mangan trong tôm thẻ chân trắng nuôi ở khu vực xã Trung Trạch huyện BốTrạch tỉnh Quảng Bình bằ ng phương pháp F-AAS.2. THỰC NGHIỆM2.1. Thiế t bi vạ ̀ hóa chấ tCác ống nghiệm thủy tinh chịu nhiệt 30 ml có nắp xoáy; Cốc thủy tinh chịu nhiệt, thể tích100 ml, 250 ml, 1000 ml; Bình định mức thủy tinh, thể tích 25 ml, 50 ml,100 ml, 1000ml. Thiết bị quang phổ hấp thụ nguyên tử Analyst 400 của hãng Perkin Elmer tích hợp bakỹ thuật ngọn lửa; Cân phân tích, bếp điện, máy xay, bộ dao mổ y tế; Các micropipetteEppendorf và đầu hút.Các hóa chất sử dụng có độ tinh khiết PA của hãng Merck, Đức: Dung dịch chuẩn gốcđồng (1000 ± 2 ppm) và mangan (1001 ± 2 ppm) chuyên dùng cho AAS; axít HNO3và HCl đă ̣c, H2O2 đặc, nước cấ t hai lần.2.2. Chuẩ n bi mẫụMẫu tôm thẻ chân trắng được lấy ở 8 ao nuôi của 8 hộ dân trong 4 thôn (thôn 1, 2, 5 và7) tại xã Trung Trạch huyện Bố Trạch. Các ao được lựa chọn để lấy mẫu là những aođang được dùng thường xu ...