Phân tích đoạn trích nỗi thương mìnhtrong truyện kiều

Nguyễn Du (1765 – 1820) quê ở Thăng Long, tên chữ TốNhư, hiệu là Thanh Hiên. Ông sinh ra trong một gia đìnhquý tộc và sống trong xã hội phong kiến – một xã hội thốinát, suy thoái.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích đoạn trích nỗi thương mìnhtrong truyện kiềuPhân tích đoạn trích nỗi thương mìnhtrong truyện kiều của Nguyễn DuNguyễn Du (1765 – 1820) quê ở Thăng Long, tên chữ TốNhư, hiệu là Thanh Hiên. Ông sinh ra trong một gia đìnhquý tộc và sống trong xã hội phong kiến – một xã hội thốinát, suy thoái. Chính vì thế mà ông có dịp hiểu biết về lốisống phong lưu xa hoa của giới quý tộc phong kiến và cóđiều kiện dùi mài kinh sử. Ông được tiếp thu truyền thốnghọc tập và sáng tác của cả gia đình, tạo cho ông vốn họcvấn Nho học uyên thâm, lối sống tao nhã, khiến ông hiễurõ về tầng lớp phong kiến . ‘’Truyện Kiều’’ còn có tênĐoạn Trường Tân Thanh là một trong những sáng tácchính của ông. Bên cạnh đó ‘’Nỗi Thương Mình’’ là mộtđoạn trích thể hiện khá rõ tài năng nghệ thuật độc đáo, cáinhìn vượt thời đại và đặc biệt tinh thần nhân đạo mới mẻcủa đại thi hào nguyễn Du. Đoạn trích chỉ vỏn vẹn haimươi câu, từ câu 1229 đến câu 1248, cho thấy tâm trạngđau đớn, tủi nhục, nỗi cô đơn, thương thân trách phận vàý thức sâu sắc về thân phận bất hạnh của Thúy Kiều ởchốn lầu xanh. Từ lúc gia đình gặp biến cố, phải bán mình chuộccha, trao duyên lại cho em là Thúy Vân, Kiều đã trải qua15 năm lưu lạc, trong 15 năm ấy, Kiều gặp phải bao sựlọc lừa nhưng lần Thúy Kiều bị lừa đau đớn nhất có lẽ làlần nàng bị Mã Giám Sinh lừa bán đến lầu xanh. Nó làbước ngoặt bẻ ngang cuộc đời Thúy Kiều rẽ sang mộthướng khác. Rơi vào tay Tú Bà, Kiều rút dao định tự tửnhưng không thành. Ở lầu Ngưng Bích, Kiều lại mắc bẫySở Khanh, bị Tú Bà đánh đập tơi bời. Tiếp đó là nhữngtháng ngày ê chề nhục nhã của nàng trong vai trò kĩ nữ -gái làng chơi, đem tấm thân trong ngọc trắng ngà củamình mua vui cho những kẻ lắm tiền háo sắc. Nhữngngày Thúy Kiều ở chốn lầu xanh là những nàng vô cùngbuồn tủi, tâm trạng rối bời như tơ vò nghĩ về thân phận,sự tủi nhục của kiếp hồng nhan.Đoạn trích có một kết cấukhá logic với diễn biến tâm trạng và trớ trêu của cuộc đòiđầy bất hạnh khi nghe những lời độc thoại nội tâm dầyđau đớn : “Khi tỉnh rượu …xuân là gì?” Đó cũng là thờiđiểm mở đầu cho những chuỗi tâm sự nối kết, ngỗnngang. Kiều nghĩ đến thân phận mình để rồi “mình lạithương mình xót xa” Kiều xót xa cho chính bản thân mình.Với nàng, hiện tại như một giấc mơ cay đắng khi nàngsánh với quá khứ. Mở đầu đoạn trích Nỗi Thương Mình là tâm trạng đaubuồn, tủi hổ đến ê chề của Thúy Kiều phải nếm trải trongchốn lầu xanh của mụ Tú Bà: “Biết bao bướm lả ong lơi, Cuộc say đầy tháng trận cười suốt đêm. Dập dìu lá gió cành chim Sớm đưa Tống Ngọc tối tìm Trường Khanh” Bốn câu đầu của đoạn trích cho ta thấy rõ hình ảnh lốisống xô bồ, nhơ nhớp và thân phận bẽ bàng của người kĩnữ ở chốn lầu xanh. Nguyễn Du đã miêu tả thật sốngđộng bức tranh sinh hoạt ở chốn lầu xanh bằng bút phápước lệ tượng trưng. Trong chốn lầu xanh ấy Kiều phải tiếpkhách mua vui cho “biết bao” người mà nàng không thểnào nhớ đươc hay là đếm được, bởi lẻ một điều rằnghằng ngày Kiêu tiếp khách làng chơi triền miên “suốt đêm,sớm đưa, tối tìm” những từ ngữ ấy đã cho ta thấy đươcsự nhộn nhịp của chốn lầu xanh , nơi mà Tú Bà ăn nênlàm ra. Bằng những hình ảnh ẩn dụ : bướm lả ong lơi,cuộc say đầy tháng, trận cười suốt đêm” và các điển tíchđiển cố: “lá gió cành chim”, “Tống Ngọc, Trường Khanh” –chỉ chung cho loại khách làng chơi phong lưu ND cho thấytình cảnh của TK tuy sống trong cảnh lầu xanh tưởng nhưthanh tao, phong nhã nhưng thực chất đó chỉ là giả tạo,hằng ngày K phải làm công việc nhơ nhuốc, tiếp đủ cácloại khách đến mua vui. Điều này cho ta thấy rõ hơn vềnỗi bất hạnh và tình cảnh trớ trêu của TK. Bút pháp ước lệgiúp ND không tránh né số phận thực tế của TK mà vẫngiữ được chân dung cao đẹp của nàng. Qua đó ta thấyđược thái độ trân trọng, cảm trhông của tác giả đối vớinhân vật. ND đã tái hiện cái hoàn cảnh của Thúy Kiều bằngnhững sự đối lập nghiệt ngã: một bên là nước mắt ThúyKiều – một bên là những cơn say, trận cười triền miên. Dovậy ở bốn câu thơ đầu, mặc dù chưa được miêu tả trựctiếp, người đọc vẫn thấy Kiều đang bị cuốn đi trong mộtcơn lốc vô hình, bị buộc vào cảnh sống nhơ nhớp nơi nhàchứa. Hiện thực nghiệt ngã mà nhân vật phải trải qua, hémở thân phận bẽ bàng của người kỹ nữ. Nguyễn Du đãmỹ lệ hóa cho cảnh sống ấy bằng một thứ ngôn ngữ ướclệ rất tài tình: ước lệ theo thành ngữ dân gian, ước lệ theođiển tích làm cho sự hồi tưởng kiếp sống đớn đau củaKiều trở nên tao nhã hơn. Bởi vì chỉ có hồi tưởng mới diễntả hết sức sống chân thật của nội tâm nhân vật, mới thểhiện đúng nỗi đau, mới nổi bật được phẩm giá và sự chịuđựng giày vò đáng thương của nhân vật. Đằng sau nhữngcâu thơ ấy là tấm lòng cảm thông, trân trọng mà tác giảdành cho Thúy Kiều. Bốn câu thơ đầu đã đặt ra một tình thế của tâm trạng.Ở lầu xanh có nhi ...