Phân tích truyện Mị Châu Trọng Thủy

Tôi kể ngày xưa chuyện Mị Châu Trái tim lầm chỗ để trên đầu Nỏ thần vô ý trao tay giặc Nên nỗi cơ đồ đắm biển sâu (Tố Hữu) Truyền thuyết Mị Châu – Trọng Thủy là một trong những câu chuyện có sức hấp dẫn được lưu truyền trong dân gian về buổi đầu của lịch sử dân tộc – một câu chuyện vừa mang nét hiện thực vừa mang nét huyền thoại thời Âu Lạc. Hơn thế nữa, đây cũng là tác phẩm mang dấu ấn bi kịch sớm nhất trong văn chương dân tộc. Giếng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích truyện Mị Châu Trọng Thủy Phân tích truyện Mị Châu - Trọng Thủy MỊ CHÂU - TRỌNG THỦY Tôi kể ngày xưa chuyện Mị Châu Trái tim lầm chỗ để trên đầu Nỏ thần vô ý trao tay giặc Nên nỗi cơ đồ đắm biển sâu (Tố Hữu) Truyền thuyết Mị Châu – Trọng Thủy là một trong những câu chuyện có sứchấp dẫn được lưu truyền trong dân gian về buổi đầu của lịch sử dân tộc – một câuchuyện vừa mang nét hiện thực vừa mang nét huyền thoại thời Âu Lạc. Hơn thế nữa,đây cũng là tác phẩm mang dấu ấn bi kịch sớm nhất trong văn chương dân tộc. GiếngMị Châu ở Đông Anh còn đó, bên cạnh bài học về việc cần đề cao cảnh giác với kẻthù, tấm oan tình còn để lại những bài học mang giá trị nhân văn sâu sắc. Mị Châu là con gái của Thục An Dương Vương. Người con gái trong trắngngây thơ, tin tưởng tình yêu một cách chân thành cuối cùng đã bị chính người chồngđưa vào bẫy, làm mất nước. Câu chuyện trong sách giáo khoa chỉ tập trung vào mốiquan hệ Trọng Thủy – Mị Châu nhưng cũng đủ sức giúp ta nhận ra những thủ phạmvà nạn nhân đích thực của bi tình sử này. Trọng Thủy làm rể của An Dương Vương. Mọi nguyên nhân bi kịch trước hếtbắt đầu từ An Dương Vương khi đã để tình riêng lấn át tầm nhìn của một đấng minhquân. Nhất là, kẻ ở rể lại phục vụ cho dã tâm của Triệu Đà – lấy bí quyết nỏ thần đểcướp nước. Sự mất cảnh giác đáng trách của An Dương Vương làm mất nước đã đành, nhưng hậu quả của nó mang ý nghĩa bi kịch là làm nên cảnh sinh li tử biệt, tan vỡtình duyên của Mị Châu – Trọng Thủy. Mặc dù truyền thuyết được ghi lại bởi người đời sau hết sức ngắn gọn, nhưngcốt lõi của bi kịch ấy vẫn thật rõ ràng: mối quan hệ thông gia của hai nhà vốn dĩ đốiđịch tiềm ẩn những bất trắc khó lường. Vậy mà An Dương lại “vô tình” gả con gái yêucủa mình cho con trai kẻ thù. Theo mạch kể của truyền thuyết, không có những lí giảivề nguyên nhân sâu xa khiến cho Mị Châu đã tiếp tay cho Trọng Thủy đánh cắp lẫynỏ thần Kim Qui. Nhưng theo mạch truyện, Mị Châu rõ ràng đã tin Trọng Thủy đếnvới nàng bằng cả tấm chân tình. Sự ngây thơ ấy của cá nhân nàng là điều có thể thathứ , nhưng vì tình riêng mà để lộ bí mật quốc gia thật sự là một tội lỗi khó dung tình.Đáng trách hơn, tình yêu ấy thiếu lí trí sáng suốt đế nỗi nàng không nhận ra đượcnhững ẩn ý trong lời nói của Trọng Thủy khi từ biệt để cảnh báo với vua cha. Nàngkhông đủ tỉnh táo để nhận ra trong lời chồng tiềm tàng hiểm hoạ binh đao: “Ta nay trởvề thăm cha, nếu như đến lúc hai nước thất hoà, bắc nam cách biệt, ta lại tìm nàng lấygì làm dấu?”. Mị Châu mê muội đếm mức không thể nói một lời hỏi nguyên cớ chialìa, lại chỉ chăm chăm nghĩ về sự đoàn tụ lứa đôi. Đặt tình riêng lên trên vận mệnhquốc gia như vậy quả thật đáng phê phán. Đàng sau tình duyên Mị Châu – Trọng Thủy là cả một âm mưu thôn tính thâmhiểm của Triệu Đà, không ai khác kẻ thực hiện gian kế ấy lại là Trọng Thủy. Hắnngay từ khi đạt chân đến Loa Thành làm rể đã đặt nhiệm vụ gián điệp lên hàng đầu. Bỉổi hơn, hắn đã lợi dụng ngay người vợ ngây thơ để thực hiện gian kế mĩ mãn. Xét vềbản chất Trọng Thủy là một kẻ gian trá và tham lam: lừa gạt vợ để lấy vuốt Rùa Vàng,vừa âm mưu cướp được nước, vừa muốn được chiếm đoạt trọn vẹn trái tim của MịChâu. Từ thủ phạm, hắn đã biến thành nạn nhân của chính mình. Không thể nào có sựdung hoà giữa quyền lợi quốc gia với tình yêu đôi lứa khi thù địch là cái mầm hoạtiềm ẩn trong mối quan hệ vợ chồng. An Dương Vương mất nước từ sự thiếu cảnh giác, khinh địch của mình. Bảnthân nhà vua mong mỏi hoà hiếu giữa hai quốc gia, chấm dứt cảnh đao binh từ duyêntình con trẻ. Nhưng trớ trêu thay, đó lại là chỗ hở để kẻ dã tâm là cha con Triệu Đà lợidụng. Bản thân An Dương Vương cũng phải gánh chịu bi kịch khi tuốt gươm trừngphạt kẻ phản bội là chính con gái yêu của mình, nhà vua đã đứng trên quyền lợi quốcgia mà gạt bỏ tình riêng, hành động ấy được trân trọng bằng cách xử lí của dân gian :Rùa Vàng rẽ nước dẫn vua xuống biển. Mị Châu phải trả giá bằng sự nông nổi củamình, nhưng nàng cũng kịp thức tỉnh để nhận ra bi kịch của mình. Một người con gáingây thơ trong trắng đáng yêu bị phản bội, cuối cùng nàng đã nhận ra bộ mặt kẻ thùdù quá muộn màng. Cái nhìn nhân hậu của nhân dân ta đã dành cho Mị Châu khi đểnàng hoá thân thành ngọc thạch, máu hoá thành hạt châu nhưng cũng thật công bằngkhi từ lập trường yêu nước trừng trị kẻ có tội. Mị Châu quả thật đáng trách nhưngcũng thật đáng thương. Truyền thuyết không còn chỉ kể lại trang sử mất nước mà chứađựng cái nhìn thương cảm cho lứa đôi – khi tình yêu phải đối mặt với âm mưu. Trọng Thủy đã phải trả giá cho sự lừa dối khi hắn chỉ còn mang được xác MịChâu về chôn cất. Với kẻ cướp nước, nhân dân ta không để cho hắn chiếm đoạt và tiếptục lừa phỉnh Mị Châu. Nhưng điều đáng nói hơn là cái chết lao đầu xuống giếng củaTrọng Thủy và kết thúc câ ...