Phân tích vai trò của triệu hồi sản phẩm trong việc đảm bảo chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của nhà sản xuất đối với xe cơ giới

Bài viết Phân tích vai trò của triệu hồi sản phẩm trong việc đảm bảo chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của nhà sản xuất đối với xe cơ giới trình bày vài trò của triệu hồi xe cơ giới, các hệ thống triệu hồi phổ biến trên thế giới, tình hình triệu hồi của một số quốc gia, đánh giá tình hình triệu hồi xe cơ giới tại Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích vai trò của triệu hồi sản phẩm trong việc đảm bảo chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của nhà sản xuất đối với xe cơ giới PHÂN TÍCH VAI TRÒ CỦA TRIỆU HỒI SẢN PHẨM TRONG VIỆC ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG AN TOÀN KỸ THUẬT VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG CỦA NHÀ SẢN XUẤT ĐỐI VỚI XE CƠ GIỚI ANALYSIS OF THE ROLE OF PRODUCT RECALLS IN ENSURING THE SAFETY AND ENVIRONMENTAL PROTECTION OF MANUFACTURERS FOR MOTOR VEHICLES TS. Đặng Việt Hà Cục Đăng kiểm Việt Nam TÓM TẮT: Triệu hồi xe cơ giới là nội dung quan trọng nhằm nhằm nâng cao trách nhiệm của nhà sản xuất, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, cũng như đảm bảo chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của phương tiện khi tham gia giao thông. Hầu hết các nước trên thế giới đều có hệ thống triệu hồi xe với sự tham gia của cơ quan quản lý, nhà sản xuất, đại lý và người sử dụng. Bài báo này trình bày vài trò của triệu hồi xe cơ giới, các hệ thống triệu hồi phổ biến trên thế giới, tình hình triệu hồi của một số quốc gia, đánh giá tình hình triệu hồi xe cơ giới tại Việt Nam. Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra những nội dung tồn tại và trao đổi một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác triệu hồi xe cơ giới tại Việt Nam. Từ khóa: Triệu hồi, Nhà sản xuất, Cơ quan quản lý, An toàn, Chất lượng, xe cơ giới. ABSTRACT: Motor vehicle recall is an important content in order to improve the responsibility of manufacturers, protect the interests of consumers, as well as ensure the safety and environmental protection of vehicles when participating in traffic. Most countries in the world have a vehicle recall system with the participation of management agency, manufacturers, dealers and users. This article presents role of product recall, the popular recall systems in the world, the recall situation of some countries; evaluate the situation of motor vehicle recall in Vietnam. The research results have shown the existing contents and exchanged some solutions to improve the efficiency of the motor vehicle recall in Vietnam. Keywords: Recall, Manufacturer, Management agency, Safety, Quality, Motor vehicle. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Triệu hồi xe cơ giới là hành động của doanh nghiệp sản xuất lắp ráp (sau đây viết tắt là SXLR) và doanh nghiệp nhập khẩu thực hiện đối với xe cơ giới có khuyết tật trong quá trình thiết kế, chế tạo, đã được cung cấp ra thị trường nhằm ngăn ngừa các nguy hiểm có thể xảy ra. Không chỉ xe cơ giới, các sản phẩm hàng hóa nói chung đều có khâu triệu hồi, tuy nhiên xe cơ giới là sản phẩm có yêu cầu an toàn cao nên công tác triệu hồi được quy định rất chặt chẽ. 221 Công tác triệu hồi có lịch sử khá lâu, từ khi có hệ thống chứng nhận xe, là hoạt động phổ biến diễn ra trên toàn thế giới, đặc biệt ở những quốc gia có nền công nghiệp phát triển và có tính minh bạch cao. Tại Mỹ, kể từ khi Đạo luật An toàn xe cơ giới và giao thông quốc gia (National Traffic and Motor Vehicle Safety Act) được ban hành vào năm 1966, Cục An toàn giao thông đường bộ quốc gia NHTSA (National Highway Traffic Safety Administration) đã triệu hồi hơn 390 triệu xe các loại (ô tô con, xe tải, xe buýt, xe mô tô và xe gắn máy), cũng như 46 triệu lốp xe và 42 triệu ghế ô tô do lỗi an toàn hoặc bị ảnh hưởng bởi các cuộc điều tra của NHTSA [1]. Tại Nhật Bản, hệ thống triệu hồi ra đời từ năm 1969 và thường xuyên được sửa đổi, đề cao tính tự nguyện của NSX và tăng mức phạt với các NSX vi phạm. Xe cơ giới là phương tiện có yêu cầu cao về an toàn. Chất lượng xe được kiểm soát từ khâu thiết kế, thử nghiệm chứng nhận, sản xuất hàng loạt, lưu hành, bảo dưỡng, sửa chữa và triệu hồi sản phẩm. Kiểm soát chất lượng xe cơ giới là quá trình gồm nhiều giai đoạn với sự tham gia của Cơ quan quản lý (sau đây viết tắt là CQQL), nhà sản xuất (sau đây viết tắt là NSX) và đại lý/cơ sở bảo dưỡng, sửa chữa. Trong đó vai trò của NSX rất quan trọng, chịu trách nhiệm cao nhất cho sản phẩm chế tạo ra và theo suốt vòng đời hoạt động của chiếc xe. NSX đã kiểm soát chất lượng xe cơ giới trong quá trình kiểm tra xuất xưởng, tuy nhiên một số lỗi kỹ thuật chỉ có thể xuất hiện khi lưu hành, thậm chí sau nhiều năm sử dụng. Các lỗi kỹ thuật xảy ra trong quá trình sử dụng có thể do các nguyên nhân: quá trình sản xuất (thuộc về NSX), khí hậu, thời tiết (yếu tố khách quan), chế độ sử dụng, trình độ người sử dụng (thuộc về người sử dụng). Không phải xe nào bị lỗi cũng triệu hồi, với các SPCKT, NSX sẽ điều tra nguyên nhân xem lỗi ở chi tiết, bộ phận nào, ảnh hưởng như nào đến an toàn của xe; đồng thời đánh giá xem các lỗi này phát sinh trong điều kiện nào. Với các lỗi thông thường sẽ được khắc phục thông qua bảo dưỡng sửa chữa, với các lỗi do người sử dụng không tuân thủ hướng dẫn sử dụng NSX sẽ không chịu trách nhiệm, với các lỗi do thiết kế hoặc quá trình sản xuất sẽ được NSX triệu hồi để khắc phục. Khi đó, NSX sẽ khoanh vùng xác định phạm vi sản phẩm bị ảnh hưởng (lô xe, thị trường, năm sản xuất), thông báo đến người sử dụng, thực hiện hành động khắc phục (thay thế miễn phí chi tiết bị lỗi/bị ảnh hưởng, bồi thường). Vì vậy, việc triệu hồi xe cơ giới để khắc phục các lỗi kỹ thuật đã trở thành một nội dung quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của NSX đối với xe cơ giới cung cấp ra thị trường. Việc kiểm soát chất lượng xe cơ giới có sự khác biệt ở mỗi quốc gia, tùy thuộc vào mức độ phát triển của thị trường, nền công nghiệp sản xuất xe cơ giới cũng như đặc điểm của hệ thống chứng nhận, tuy nhiên triệu hồi sản phẩm là khâu không thể thiếu trong việc kiểm soát chất lượng từ hệ thống chứng nhận kiểu loại (type approval) đến hệ thống tự chứng nhận (self certificate). Nghiên cứu này tập trung phân tích hệ thống triệu hồi của Châu Âu, Mỹ, Nhật B ...