Phát hiện người lành mang gen bệnh và chẩn đoán trước sinh bệnh tăng sản thượng thận bẩm sinh

Đề tài nghiên cứu này được thực hiện tiến hành ứng dụng kỹ thuật sinh học phân tử trong phát hiện người lành mang gen đột biến và chẩn đoán trước sinh bệnh tăng sản thượng thận bẩm sinh. Nghiên cứu tiến hành khảo sát trên hai gia đình có con bị đột biến gen CYP21A2. Gia đình 1 phân tích gen từ mẫu máu của người mẹ và dịch ối thai nhi. Gia đình 2 phân tích gen từ mẫu máu của bố mẹ và mẫu ối của thai nhi. Sử dụng kỹ thuật giải trình tự và MLPA để xác định tình trạng mang gen bệnh của các đối tượng nghiên cứu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát hiện người lành mang gen bệnh và chẩn đoán trước sinh bệnh tăng sản thượng thận bẩm sinhNghiêncứuYhọcYHọcTP.HồChíMinh*Tập18*PhụbảncủaSố1*2014PHÁTHIỆNNGƯỜILÀNHMANGGENBỆNHVÀCHẨNĐOÁNTRƯỚCSINHBỆNHTĂNGSẢNTHƯỢNGTHẬNBẨMSINHNguyễnThịBăngSương*TÓMTẮTMởđầu:Tăngsảnthượngthậnbẩmsinh(TSTTBS–CongentinalAdrenalHyperplasia,viếttắtlàCAH)làbệnhditruyềnlặntrênnhiễmsắcthểthường.90‐95%cáccabệnhlàdothiếuhụtenzyme21‐hydroxylase(21‐OH).Sựthiếuhụtenzyme21‐OHxảyradocácđộtbiếntrêngenCYP21A2mãhóatổnghợpenzymesteroid21‐hydroxylase.Mụctiêu:ỨngdụngkỹthuậtsinhhọcphântửtrongpháthiệnngườilànhmanggenđộtbiếnvàchẩnđoántrướcsinhbệnhTSTTBS.Đốitượngvàphươngphápnghiêncứu:HaigiađìnhcóconbịđộtbiếngenCYP21A2.Giađình1phântíchgentừmẫumáucủangườimẹvàdịchốithainhi.Giađình2phântíchgentừmẫumáucủabốmẹvàmẫuốicủathainhi.SửdụngkỹthuậtgiảitrìnhtựvàMLPAđểxácđịnhtìnhtrạngmanggenbệnhcủacácđốitượngnghiêncứu.Kết quả: Giađình1mẹvàthainhiđềumangđộtbiếngendịhợptửthaythếArgininbằngCysteintạicodon426.Giađình2cóbốmanggenđộtbiếndịhợptửmấtđoạntừexon1đếnexon8;mẹmangđộtbiếndịhợptửmấtđoạntừexon1đếnexon3;thainhinammangđộtbiếndịhợptửmấtđoạntừexon1đếnexon8.Kếtluận:ỨngdụngthànhcôngkỹthuậtgiảitrìnhtựvàMLPAđểxácđịnhđộtbiếngenCYP21A2,đâylàcơsởvữngchắcđểphòngbệnhbằngchẩnđoánvàđiềutrịtrướcsinh.Từkhoá:Bệnhtăngsảnthượngthậnbẩmsinh,độtbiếngenCYP21A2,mấtđoạn,độtbiếnđiểm,giảitrìnhtựgen,MLPA.ABSTRACTDETECTIONOFCONGENITALADRENALHYPERPLASIAMUTANTCARRIERANDPRENATALDIAGNOSISNguyenThiBangSuong*YHocTP.HoChiMinh*Vol.18‐SupplementofNo1‐2014:150‐156Introduction: Congenital adrenal hyperplasia (CAH) is an autosomal recessiveinherited geneticdisorder.Themostfrequentcauseisthedeficiencyofsteroid21‐hydroxylase(21‐OH)duetomutationsintheCYP21A2gene.Objective:IdentifymutationsinCYP21A2genebysequencingandMLPAtechnique.Patients and Methods: Tow families with children getting CAH disease. We analysed DNA extractedfrombloodandamnioticfluidsamplesofparentsandfetusinthesetwofamilies.Results: Analyzing mutations from mother and fetus of family 1 revealed that they both carried aheterozygous of missense mutant R426C in exon 10. Results from family 2 showed that the father carriedheterozygous deletion from exon 1 to exon 8 of CYP21A2 gen; the mother carried heterozygous deletion fromexon1toexon3;themalefetuscarriedhomologousdeletionformexon1toexon3andheterozygousdeletionfromexon4toexon8.Conclusion:SuccessfullydetectcarriersandmutantsinfetusbysequencingandMLPAtechniques.Keywords:Congenitaladrenalhyperplasia,CYP21A2mutants,deletions,pointmutants,sequencing,MLPA.*BộmônHóaSinh,TrungTâmYSinhHọcPhânTử,KhoaY‐ĐạihọcYDượcTPHCMTácgiảliênlạc:TS.BS.NguyễnthịBăngSương ĐT:0914007038,Email:suongnguyenmd@gmail.com150ChuyênĐềSứcKhỏeSinhSảnvàBàMẹTrẻemYHọcTP.HồChíMinh*Tập18*PhụbảncủaSố1*2014ĐẶTVẤNĐỀTăng sản thượng thận bẩm sinh (TSTTBS –Congentinal Adrenal Hyperplasia, viết tắt làCAH)haycòngọilàhộichứngsinhdục‐thượngthận, là bệnh di truyền lặn trên nhiễm sắc thểthường, được đặc trưng bởi sự thiếu hụt hoạtđộngcủacácenzymetổnghợphormonecortisoltừ cholesteron của vỏ thượng thận. Thiếu hụtenzyme 21‐hydroxylase (21‐OH) là thể thườnggặpnhất,chiếm90‐95%cáccabệnh,vớitầnsuấtkhoảng1:10.000đến1:15.000trẻsơsinh(3).Trongkhiđó,khoaNộitiết–Chuyểnhóa–DitruyềnBệnh viện Nhi Trung ương cho biết số lượngbệnh nhân mới được chẩn đoán tăng lên hằngnăm, trung bình 40‐70 trẻ mới mắc/ năm. Kếtquảsànglọcsơsinhtrên24.459bésinhtạiBệnhviệnTừDũ–TP.HồChíMinhtừnăm2002đếntháng06/2008chothấytỷlệcácbébịTSTTBSlà1/8153bésinhsống(8).Sự thiếu hụt hoạt động của enzyme 21‐OHdẫnđếnsựthiếuhụtcortisolvà/hoặcthiếuhụtaldosterone cũng như thừa androgen thượngthận(3).Tùymứcđộthiếuhụtenzyme21‐OHmàbệnhbiểuhiệntrênlâmsàngthành3thể:thểcổđiển mất muối (Salt‐wasting‐SW), thể cổ điểnnamhóađơnthuần(Simplevirilizing‐SV)vàthểkhông cổ điển (non‐classic). Triệu chứng lâmsàngcủathểcổđiểntùythuộcvàomứcđộthiếuhụthoạtđộngcủaenzyme.Nếuenzyme21‐OHthiếuhụtkhônghoàntoànsẽdẫnđếnbiểuhiệnlâmsàngchủyếulàhộichứngnamhóathainữvàdậythìsớmởtrẻtrai.Sựthiếuhoàntoànhaygần như hoàn toàn enzyme 21‐OH dẫn đế ...