Phát triển kinh tế biển trong phát triển kinh tế của tỉnh Bình Định

Bài viết nhằm đánh giá thực trạng phát triển và đóng góp của kinh tế biển của tỉnh Bình Định trong những năm qua, chỉ ra những thành công, hạn chế, nguyên nhân và vấn đề đặt ra đối với phát triển kinh tế biển tỉnh Bình Định. Trên cơ sở đó, bài viết đề xuất phương hướng và giải pháp chủ yếu nhằm phát triển kinh tế biển tỉnh Bình Định thời gian tới. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển kinh tế biển trong phát triển kinh tế của tỉnh Bình Định PHÁT TRIỂN KINH TẾ BIỂN TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ CỦA TỈNH BÌNH ĐỊNH MARINE ECONOMIC DEVELOPMENT IN BINH DINH PROVINCE ThS. NCS. Huỳnh Văn Đặng Trường Cao đẳng Thương mại Tóm tắt Bài viết nhằm đánh giá thực trạng phát triển và đóng góp của kinh tế biển của tỉnh Bình Định trong những năm qua, chỉ ra những thành công, hạn chế, nguyên nhân và vấn đề đặt ra đối với phát triển kinh tế biển tỉnh Bình Định. Trên cơ sở đó, bài viết đề xuất phương hướng và giải pháp chủ yếu nhằm phát triển kinh tế biển tỉnh Bình Định thời gian tới. Từ khóa: Vai trò, kinh tế biển, Bình Định Abstract This paper aims to evaluate the current development and the contribution of marine economy of Binh Dinh province in recent years, point out its achievements, constraints, causes, and problems posed to the marine economy of Binh Dinh province. On that basis, the paper propose approaches and solutions to boost the development of Binh Dinh province’s marine economy in the future. Key words: Role, marine economy, Binh Dinh province, 1. Đặt vấn đề Hiện nay, phát triển kinh tế biển được xem là một vấn đề chiến lược của các quốc gia có biển trên thế giới. Với những lợi thế rất lớn, Việt Nam đang cố gắng tận dụng mọi nguồn lực để trở thành một trong những quốc gia mạnh về kinh tế biển, bởi kinh tế biển có vai trò rất quan trọng trong việc phát triển nền kinh tế. Tỉnh Bình Định có vị trí chiến lược không chỉ về kinh tế biển mà cả về an ninh quốc phòng. Bình Định là tỉnh có nhiều tiềm năng về mọi mặt, trong đó có điều kiện thuận lợi để phát triển mạnh kinh tế biển. Với lợi thế về những ưu đãi của thiên nhiên biển, kinh tế biển đã đóng góp quan trọng cho phát triển kinh tế xã hội của địa phương, khu vực và cả nước. Kinh tế biển khẳng định vị trí quan trọng trong phát triển kinh tế và đang đặt ra yêu cầu tăng tốc độ phát triển để tương xứng với tiềm năng đang có của tỉnh. Thực hiện chủ trương chính sách phát triển kinh tế biển của Đảng và Nhà nước, trong những năm qua, Bình Định đã có nhiều nỗ lực nhằm khai thác tiềm năng, lợi thế phát triển kinh tế biển. Tuy nhiên, việc phát triển kinh tế biển của tỉnh chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh của tỉnh và đang gặp một số khó khăn. Kết quả nghiên cứu đã khái quát được tình hình phát triển kinh tế biển của tỉnh, chỉ ra những thành công, hạn chế và nguyên nhân. Đưa ra các giải pháp nhằm phát triển kinh tế biển của tỉnh Bình Định trong những năm tới. 711 2. Cơ sở lý luận về phát triển kinh tế biển Qua các cuộc hội thảo ở cấp quốc gia, chuyên ngành và các địa phương gần đây, như: “Hội thảo về tầm nhìn kinh tế biển và phát triển thủy sản Việt Nam”; “Hội thảo đào tạo nguồn nhân lực biển trong thời kỳ hội nhập quốc tế”... cũng như các bài viết có giá trị học thuật và thực tiễn được đăng tải trên những tài liệu nghiên cứu về biển. Tôi nhận thấy và nhất trí với khái niệm kinh tế biển theo đúng tinh thần Nghị quyết 4 của TW khóa X đã đưa ra. Hiện nay trên bình diện quốc tế, các nước cũng chưa hoàn toàn đồng thuận về khái niệm kinh tế biển, vì mỗi quốc gia có biển khác nhau, ở mỗi thời kỳ lịch sử khác nhau có cách nhìn khác nhau về kinh tế biển, vì vậy khái niệm kinh tế biển cũng bị phụ thuộc vào cách nhìn nhận và giá trị đóng góp của vùng biển đối với nền kinh tế quốc gia đó. Kinh tế biển hiểu một cách tổng quát nhất bao gồm toàn bộ các hoạt động kinh tế diễn ra trên biển và các hoạt động kinh tế diễn ra trên đất liền, nhưng trực tiếp liên quan đến khai thác và sử dụng tài nguyên biển. Kinh tế biển bao gồm: - Các hoạt động kinh tế diễn ra trên biển, chủ yếu bao gồm: (i) Kinh tế hàng hải (vận tải biển và dịch vụ cảng biển); (ii) Hải sản (đánh bắt và nuôi trồng hải sản); (iii) Khai thác dầu khí ngoài khơi; (iv) Du lịch biển; (v) Làm muối; (vi) Dịch vụ tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn; và (vii) Kinh tế đảo. - Các hoạt động kinh tế trực tiếp liên quan đến khai thác và sử dụng tài nguyên biển, mặc dù không diễn ra trên biển nhưng những hoạt động kinh tế này phải dựa vào yếu tố biển hoặc trực tiếp phục vụ các hoạt động kinh tế biển ở dải đất liền ven biển, bao gồm: (i) Đóng và sửa chữa tàu biển; (ii) Công nghiệp chế biến dầu, khí; (iii) Công nghiệp chế biến thuỷ, hải sản; (iv) Cung cấp dịch vụ biển; (v) Thông tin liên lạc biển; (vi) Nghiên cứu khoa học - công nghệ biển; (vii) Đào tạo nhân lực phục vụ phát triển kinh tế biển; và (viii) Điều tra cơ bản về tài nguyên - môi trường biển. Từ định nghĩa về kinh tế biển như đã nêu cho chúng ta thấy đặc điểm của kinh tế biển khác so với một số ngành kinh tế khác đó là: - Kinh tế biển là một lĩnh vực kinh tế đa ngành, đa lĩnh vực. Bao gồm nhiều ngành, nghề khác nhau, có quan hệ và tác động lẩn nhau. - Quá trình phát triển của kinh tế biển phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện về vị trí địa lý, tiềm năng tài nguyên biển và vùng ven biển, thời tiết và khí hậu… Kinh tế biển chịu sự tác động rất lớn của thiên nhiên, bão lũ. - Kinh tế biển là ngành kinh tế chủ yếu nhờ vào việc khai thác tài nguyên, khoáng sản là chính. Thí dụ như: khai thác dầu khí, đánh bắt thuỷ sản, du lịch… - Kinh tế biển là ngành kinh tế mà ở đó mọi hoạt động chủ yếu diễn ra trên biển và ven biển. Do vậy, tác động rất lớn đến môi trường sinh thái biển. - Trong kinh tế biển doanh nghiệp nhà nước giữ vai trò đầu tàu trong một số ngành trọng yếu của kinh tế biển như: tìm kiếm, khai thác, chế biến dầu khí; khai thác khoáng sản biển và ven biển; cảng biển...Với vốn đầu tư lớn, sử dụng lao động và công nghệ chất lượng cao, đóng góp lớn cho ngân sách nhà nước, nhiệm vụ mở đường, hỗ trợ cho các ngành kinh tế phát triển, khai thác có hiệu quả tài nguyên biển. ...