Phát triển kinh tế xanh hướng tới sự phát triển bền vững ở tỉnh Sơn La

Trong bài viết này, tác giả tổng hợp tóm tắt những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về sự phát triển KTX và thực trạng phát triển KTX ở tỉnh Sơn La – Kết quả đạt được và những thách thức trong phát triển KTX để phát triển bền vững, đồng thời bàn tới những giải pháp đề xuất với tỉnh nhà phục phụ cho việc đẩy mạnh và hiệu quả chiến lược phát triển KTX của tỉnh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển kinh tế xanh hướng tới sự phát triển bền vững ở tỉnh Sơn La Hội thảo khoa học Quốc gia Quản lý tài nguyên, môi trường và phát triển bền vững vùng Tây Bắc, Việt Nam PHÁT TRIỂN KINH TẾ XANH HƯỚNG TỚI SỰ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Ở TỈNH SƠN LA Lương Thị Thủy Khoa Kinh tế - Trường Đại học Tây Bắc Email: luongthuy277@utb.edu.vn Tóm tắt: Cụm từ “Kinh tế xanh” (KTX) đã được biết đến sử dụng khá nhiều trong thời gian gần đây. Đặc biệt, đứng trước những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển KTX nhằm hướng tới sự phát triển bền vững trong tương lai, Tỉnh Sơn La đã có những hành động cụ thể và đã đạt được một số thành tựu nhất định trong sự phát triển KTX của tỉnh. Trong bài viết này, tác giả tổng hợp tóm tắt những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về sự phát triển KTX và thực trạng phát triển KTX ở tỉnh Sơn La – Kết quả đạt được và những thách thức trong phát triển KTX để phát triển bền vững, đồng thời bàn tới những giải pháp đề xuất với tỉnh nhà phục phụ cho việc đẩy mạnh và hiệu quả chiến lược phát triển KTX của tỉnh. Từ khóa: Kinh tế xanh, môi trường, hệ sinh thái, phát triển bền vững. 1. KHÁI NIỆM VÀ VAI TRÒ CỦA PHÁT TRIỂN “KINH TẾ XANH” Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) định nghĩa nền “kinh tế xanh (KTX)” là: “Nền kinh tế nâng cao đời sống con người và cải thiện công bằng xã hội, đồng thời giảm thiểu đáng kể những rủi ro môi trường và những thiếu hụt sinh thái” [1]. Hay hiểu đơn giản: nền KTX có mức phát thải thấp, sử dụng tài nguyên theo cách có hiệu quả và hướng tới công bằng xã hội. Trong nền KTX, tăng trưởng về thu nhập và việc làm được tạo ra thông qua những khoản đầu tư của các thành phần kinh tế nhằm giảm thiểu phát thải cacbon, giảm ô nhiễm, sử dụng hiệu quả năng lượng và tài nguyên, ngăn chặn suy giảm đa dạng sinh học. Đường lối, định hướng phát triển phải hướng vào duy trì, cải thiện nguồn vốn tự nhiên và phục hồi, bởi đây là tài sản kinh tế quan trọng và là nguồn lợi chung của cả cộng đồng. KTX là nền kinh tế lấy con người là trung tâm, trong đó các chính sách tạo ra các nguồn lực mới về tăng trưởng kinh tế bền vững và bình đẳng. Đối với các nước đang phát triển như Việt Nam, KTX còn khá mới mẻ song bước đầu đã có sự đầu tư vào các công nghệ sản xuất sạch hơn – thân thiện với môi trường hơn, đó là một trong các tiêu chí của nền KTX. Khái niệm KTX không thay thế khái niệm bền vững, nhưng nó ngày càng được công nhận là mô hình phù hợp làm nền tảng cho phát triển bền vững. Tính bền vững là một mục tiêu dài hạn quan trọng, nhưng xanh hóa nền kinh tế là phương tiện đưa chúng ta tới đích. KTX là một nền kinh tế hay mô hình phát triển kinh tế dựa trên phát triển bền vững và kiến thức về kinh tế học sinh thái. Nền KTX có các hoạt động tạo ra lợi nhuận hoặc các giá trị có ích, hướng đến phát triển cuộc sống của cộng đồng xã hội con người (đặc biệt chú trọng yếu tố văn hóa), đồng thời những hoạt động này phải thân thiện với môi trường. Ba yếu tố : Kinh tế – Xã hội – Môi trường đạt trạng thái cân bằng sẽ thỏa mãn tính về bền vững. Từ đó có thể thấy phát triển KTX có vai trò cốt lõi và quyết định cho sự phát triển bền vững. Phát triển bền vững là một sự phát triển về mọi mặt trong xã hội hiện tại nhưng vẫn bảo đảm sự phát triển trong tương lai. Điều này đang trở thành mục tiêu hướng tới nhiều quốc gia trên thế giới. Trong khi đó KTX tạo ra việc làm, bảo đảm tăng trưởng kinh tế bền vững và ngăn chặn ô nhiễm môi trường, nóng lên toàn cầu, cạn kiệt nguồn tài nguyên và suy thoái môi trường. Đó chính là sự gìn giữ đảm bảo cho sự phát triển trong tương lai. 2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ XANH Ở TỈNH SƠN LA 2.1. Chủ trương của Đảng và Nhà nước về phát triển “Kinh tế xanh” Chủ trương phát triển bền vững và tăng trưởng xanh đã được Đảng và Nhà nước ta quan tâm, đề cập trong nhiều năm qua. Đại hội XII của Đảng đã khẳng định lại chủ trương “phát triển nhanh - bền vững” và phát triển KTX: “Bảo đảm phát triển nhanh, phát triển bền vững trên cơ sở ổn định kinh tế đồng thời nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh. Phát triển hài hòa giữa chiều rộng và chiều sâu, chú trọng phát triển chiều sâu; phát triển kinh tế tri thức, KTX. Phát triển kinh tế phải gắn kết chặt chẽ với phát triển văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu. Bảo đảm quốc phòng, an ninh và giữ vững hòa bình, ổn định để xây dựng đất nước” [9]. Điều đó có nghĩa là tăng trưởng kinh tế phải gắn với bảo vệ môi trường và giải quyết Phát triển kinh tế xanh hướng tới sự phát triển bền vững ở tỉnh Sơn La 549 tốt vấn đề bảo vệ môi trường (BVMT) cũng là một phần để giải quyết vấn đề xã hội. ...