Phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới

Hội nhập mới chỉ là điều kiện cần, chưa phải là điều kiện đủ cho phát triển. Là nước hội nhập muộn, hiện nay kinh tế Việt Nam vẫn là một nền kinh tế đang chuyển đổi, trình độ phát triển, năng lực thực tế của các doanh nghiệp còn ở mức thấp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC ĐÁP ỨNG YÊU CẦU CỦA HIỆP ĐỊNH THƢƠNG MẠI TỰ DO THẾ HỆ MỚI Ths. Đan Thu Vân Trường Đại học Kinh tế Kỹ thuật Công nghiệp Tóm lược: Hội nhập mới chỉ là điều kiện cần, chưa phải là điều kiện đủ cho pháttriển. Là nước hội nhập muộn, hiện nay kinh tế Việt Nam vẫn là một nền kinh tế đang chuyểnđổi, trình độ phát triển, năng lực thực tế của các doanh nghiệp còn ở mức thấp. Trước tácđộng của các FTA (FTA và FTA mới) đồng thời tác động của cuộc Cách mạng Công nghiệplần thứ 4 (CMCN 4,0); nước ta cần có các giải pháp tổng thể đồng bộ, trong đó giải phápchiến lược “phát triển nguồn nhân lực” là yếu tố hàng đầu, vì mọi vấn đề đều do yếu tố conngười quyết định. Từ khóa: FTA, FTA thế hệ mới, nguồn nhân lực chất lượng cao, thực trạng, giải pháp.1. FTA thế hệ mới tạo ra công việc nhưng đặt ra yêu cầu cao cho người lao động Với một lực lượng lao động lên đến hơn 55 triệu người, nền kinh tế Việt Nam nóichung và người lao động Việt Nam nói riêng chắc chắn là một trong các bên chịu ảnhhưởng nhiều nhất từ các hiệp định FTA thế hệ mới cho cả khoảng 25 triệu người lao độngđang được đăng ký trả lương theo các quy định hiện hành của nhà nước và khoảng 30 triệungười lao động tự do không được đăng ký trả lương một cách chính thức theo các thangbảng lương của nhà nước. Trước tình hình đó, nhiều người cho rằng FTA thế hệ mới chínhlà con dao hai lưỡi đối với thị trường lao động việc làm của Việt Nam. Nếu tận dụng tốt cácthời cơ mà nó mang lại, đó sẽ là cơ hội việc làm lớn cho người lao động, nhưng nếu khôngđược chuẩn bị một cách đầy đủ và kịp thời, các hiệp định này cũng có thể sẽ là nguy cơ chonhững người lao động. - Tác động tích cực của các FTA thế hệ mới đến thị trường lao động Việt Nam Trước hết, thị trường lao động việc làm của Việt Nam sẽ trở thành một bộ phận của thịtrường lao động việc làm khu vực và thế giới. Để gia nhập thị trường này một cách thànhcông, người lao động Việt Nam bắt buộc phải nâng cao chất lượng để đáp ứng các tiêu chuẩnkhu vực cũng như quốc tế. Người lao động Việt Nam cũng sẽ học hỏi được nhiều yếu tố tíchcực và hiện đại từ nguồn lao động tiến tiến và chuyên nghiệp của các nước tham gia hiệp định Tác động tích cực thứ hai là FTA thế hệ mới có thể đem lại nhiều cơ hội việc làm chongười lao động, các quyền của người lao động được bảo đảm tốt hơn. Hiệp định góp phầnthúc đẩy xuất khẩu hàng nói chung và nguồn lao động dồi dào của Việt Nam như một dạngthức của hàng hóa sang các thị trường có nhu cầu nhân lực lớn vì dân số đang trong quá trìnhgià hóa và nhu cầu phát triển kinh tế đang lên cao như Canađa, Úc, Nhật Bản… Trong mộtchiều hướng ngược lại, các nguồn lực đầu tư của các nước khác đổ vào Việt Nam cũng dễdàng và thuận lợi hơn nhiều. Cơ hội việc làm cho đội ngũ nhân lực của Việt Nam vì thế cũngtăng lên rõ rệt trong các mối quan hệ hợp tác với các đối tác có tiềm năng của các quốc gia 931thanh viên của hiệp định, đặc biệt trong các lĩnh vực mà lao động Việt Nam đặc biệt có lợithế. Dự báo cho thấy từ năm 2020 trở đi, trung bình mỗi năm, CPTPP sẽ tạo ra cho thị trườngViệt Nam 17.000 - 27.000 việc làm mới, còn EVFTA tạo ra khoảng 18.000 - 19.000 việclàm..Mà theo đó, cơ hội việc làm sẽ chuyển dịch sang nhóm lao động trình độ cao… TheoTrung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động Tp.HCM, nhu cầu nhânlực trong 6 tháng cuối năm 2019 cần khoảng 155.000 chỗ làm việc, tập trung chủ yếu ở laođộng qua đào tạo (chiếm 83,21%). Qua khảo sát nửa đầu năm nay, trung tâm này cho biết nhucầu tuyển dụng lao động của doanh nghiệp (DN) ở trình độ chuyên môn kỹ thuật cao ngàycàng gia tăng. Trong đó nhu cầu tuyển dụng lao động tập trung ở 4 nhóm ngành công nghiệptrọng yếu và 9 nhóm ngành kinh tế - dịch vụ với nhu cầu nhân lực ở trình độ cao và yêu cầuvề chất lượng lao động phải đáp ứng với hoạt động sản xuất kinh doanh của DN. - Tác động tiêu cực của FTA thế hệ mới đến thị trường lao động Việt Nam Bên cạnh rất nhiều lợi thế mà FTA mang lại thị trường lao động việc làm, đội ngũnguồn nhân lực tiềm năng của Việt Nam cũng đang gặp phải nhiều vấn đề không nhỏ trongquá trình hội nhập với các điều kiện chung của thị trường lao động các nước thành viên củaFTA. Vấn đề ở đây không chỉ là quy mô, số lượng, và độ tuổi của nguồn lao động mà chính làchất lượng, năng lực trình độ, và cơ cấu ngành nghề của đội ngũ lao động Việt Nam. Trước hết là về chất lượng nguồn nhân lực của Việt Nam. Mặc dù Việt Nam có mộtđội ngũ nguồn nhân lực dồi dào về số lượng, nhưng chất lượng của đội ngũ này đang rất cóvấn đề trên nhiều phương diện. Độ tuổi của nguồn nhân lực này về cơ bản còn tương đối trẻtrong so sánh với nhiều nước ...