Phát triển nguồn nhân lực trong nền kinh tế số góp phần phát triển bền vững

Bài viết tìm hiểu thực trạng nguồn nhân lực hiện nay như thế nào, đã phù hợp cho sự phát triển của kinh tế số chưa. Từ đó, đưa ra những đánh giá về nguồn nhân lực hiện tại và đề xuất một vài giải pháp để phát triển nguồn nhân lực phù hợp phục vụ cho nền kinh tế số.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển nguồn nhân lực trong nền kinh tế số góp phần phát triển bền vữngPHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC TRONG NỀN KINH TẾ SỐ GÓP PHẦN PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Đỗ Thị Huyền Thanh(1) TÓM TẮT: Cuộc cách mạng công nghệ 4.0 Ďang làm thay Ďổi nền kinh tế từ nền kinh tếtruyền thống dựa chủ yếu vào tài nguyên thiên nhiên sang nền kinh tế dựa vào trithức. Từ Ďó hình thành nên nền kinh tế số là nền kinh tế sử dụng các ứng dụngcông nghệ, nền kinh tế phát triển dựa trên tri thức, ở Ďây tri thức Ďóng vai trò tàinguyên cho sự phát triển. Nền kinh tế số tuy mới Ďược hình thành chưa lâunhưng nó cho thấy tiềm năng phát triển vô cùng lớn mạnh, do vậy Ďể phát triểnbền vững nền kinh tế thì cần quan tâm phát triển nền kinh tế số. Để chuyển Ďổithành công nền kinh tế thì cần chuẩn bị nhiều yếu tố, trong Ďó không thể thiếuyếu tố về nguồn nhân lực (Ďây là yếu tố Ďóng vai trò quyết Ďịnh cho sự phát triểncủa nền kinh tế số). Do vậy, chúng ta cần hiểu rõ thực trạng nguồn nhân lực hiệnnay như thế nào, Ďã phù hợp cho sự phát triển của kinh tế số chưa. Từ Ďó, Ďưa ranhững Ďánh giá về nguồn nhân lực hiện tại và Ďề xuất một vài giải pháp Ďể pháttriển nguồn nhân lực phù hợp phục vụ cho nền kinh tế số. Từ khoá: Phát triển, nguồn nhân lực, kinh tế số, phát triển bền vững. ABSTRACT: The 4.0 technology revolution is changing the economy from a traditionaleconomy based mainly on natural resources to a knowledge-based economy.From there, a digital economy is formed, an economy that uses technologyapplications, an economy that develops based on knowledge, where knowledgeplays a role as a resource for development. Although the digital economy has justbeen formed not long ago, it shows extremely strong development potential, so tosustainably develop the economy, it is necessary to pay attention to developingthe digital economy. To successfully transform the economy, many factors needto be prepared, including human resources (this is the factor that plays a decisiverole in the development of the digital economy). Therefore, we need to clearlyunderstand the current state of human resources and whether they are suitable forthe development of the digital economy. From there, provide assessments ofcurrent human resources and propose some solutions to develop appropriatehuman resources to serve the digital economy. Keywords: Development, human resources, digital economy, sustainable development.1. Trường Đại học Tài chính - Quản trị kinh doanh. Email: thanhktqd1001@gmail.com 537 1. Giới thiệu Cuộc cách mạng công nghệ 4.0 Ďã và Ďang tác Ďộng mạnh mẽ Ďến toàn bộnền kinh tế, góp phần chuyển Ďổi nền kinh tế từ dựa vào việc khai thác tàinguyên là chính sang nền kinh tế dựa trên tài nguyên tri thức và kĩ thuật số. Nềnkinh tế số ra Ďời dần dần thay thế cho nền kinh tế truyền thống. Kinh tế số Ďượckỳ vọng Ďóng vai trò quan trọng trong việc duy trì Ďà tăng trưởng của Ďất nước.Mặc dù mới trong giai Ďoạn Ďầu của sự phát triển nhưng nền kinh số ở Việt Namcũng thể hiện Ďược tiềm năng phát triển to lớn. Để phát triển kinh tế số cần Ďápứng những yêu cầu cao về tiềm lực trí tuệ và khoa học công nghệ, cần có nguồnnhân lực chất lượng cao Ďể làm chủ công nghệ mới, Ďể có thể ứng dụng chuyểnĎổi số. Do vậy, Ďất nước nào có nguồn nhân lực tốt hơn sẽ phát triển nhanh vàbền vững hơn. Xu hướng chung của thế giới là giảm dần sự phụ thuộc vào khaithác tài nguyên, mở rộng tín dụng, từng bước ứng dụng khoa học, công nghệ, Ďổimới sáng tạo. Phát triển nguồn nhân lực, Ďặc biệt là nguồn nhân lực chất lượngcao gắn chặt với phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ Ďược cho là yếu tốthen chốt quyết Ďịnh sự Ďội phá của nền kinh tế. Vấn Ďề Ďặt ra cần phải hiểu rõ thực trạng nguồn nhân lực Ďể chuẩn bị tốtnguồn nhân lực Ďáp ứng cho sự phát triển kinh tế số ở Việt Nam, góp phần pháttriển bền vững nền kinh tế. 2. Cơ sở lí thuyết và phương pháp nghiên cứu 2.1. Cơ sở lí thuyết - Kinh tế số Kinh tế số trong tiếng Anh gọi là digital economy. Trong nền kinh tế mà sốhoá Ďang lan toả rộng rãi, cùng với Ďó là sự ứng dụng rộng rãi và tốc Ďộ pháttriển nhanh của Internet trong các hoạt Ďộng kinh tế, dẫn Ďến sự Ďa dạng trongĎịnh nghĩa về kinh tế số. Trong nền kinh tế cũ thì luồng thông tin là vật chất nhưtiền, hoá Ďơn giấy, các cuộc họp trực tiếp nghe báo cáo, hay quảng cáo trựctiếp,... Còn trong nền kinh tế mới thì tất cả các dạng thông tin Ďều trở thành kĩthuật số (lưu trên file Ďể trong máy tính). Sử dụng mã nhị phân, thông tin ĎềuĎược truyền dưới dạng số hoá. Mở ra một nền kinh tế số, nền kinh tế cho thời Ďạitrí tuệ và kết nối mạng (Trần Thị Ái Cẩm & Đỗ Thuỳ Trinh, 2022). Gần Ďây nhất, năm 2020, Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) ĎãĎưa ra Ďịnh nghĩa mang tính toàn diện hơn nhằm tạo sự Ďồng thuận giữa các quốcgia thành viên G20 trong xác Ďịnh khái niệm thống nhất và Ďo lường kinh tế số:―Kinh tế số bao gồm tất cả các hoạt Ďộng kinh tế dựa vào hoặc Ďược tăng cườngĎáng kể bằng cách sử dụng các yếu tố Ďầu vào kĩ thuật số, bao gồm công nghệ kĩthuật số, cơ sở hạ tầng kĩ thuật số, dịch vụ kĩ thuật số và dữ liệu‖ (Thông cáo báo 538chí kết quả biên soạn chỉ tiêu tỉ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP,GRDP ở Việt Nam của Tổng cục Thống kê, 2023). Kinh tế số là hoạt Ďộng kinh tế sử dụng công nghệ số và dữ liệu số làm yếu tốĎầu vào chính, sử dụng môi trường số làm không gian hoạt Ďộng chính, sử dụngcông nghệ thông tin - viễn thông Ďể tăng năng suất lao Ďộng, Ďổi mới mô hìnhkinh doanh và tối ưu hoá cấu trúc nền kinh tế. Kinh tế số bao gồm các ngành hỗtrợ kinh tế số (ngành kinh tế số lõi) và các ngành Ďược hỗ trợ bởi ngành kinh tếsố (ngành kinh tế Ďược số hoá). Như vậy kinh tế số bao gồm ngành kinh tế số lõivà ngành kinh tế Ďược số hoá. 2.2. C ...