Phẫu thuật nội soi điều trị viêm đường mật cấp do sỏi đường mật chính ngoài gan

Viêm đường mật cấp là biến chứng thường gặp của sỏi đường mật chính ngoài gan. Phẫu thuật nội soi mở ống mật chủ lấy sỏi trong mổ chương trình đã được thực hiện khá phổ biến tại Việt Nam, nhưng thực hiện trong tình huống cấp cứu thì chưa được nghiên cứu nhiều. Nghiên cứu nhằm đánh giá tính an toàn và hiệu quả của phẫu thuật nội soi trong viêm đường mật cấp do sỏi đường mật chính ngoài gan.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phẫu thuật nội soi điều trị viêm đường mật cấp do sỏi đường mật chính ngoài ganNghiên cứu Y họcY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012PHẪU THUẬT NỘI SOI ĐIỀU TRỊ VIÊM ĐƯỜNG MẬT CẤPDO SỎI ĐƯỜNG MẬT CHÍNH NGOÀI GANLê Phong Huy*, Vương Thừa Đức**, Trần Trung Hiếu**TÓM TẮTĐặt vấn đề: Viêm đường mật cấp là biến chứng thường gặp của sỏi đường mật chính ngoài gan. Phẫuthuật nội soi mở ống mật chủ lấy sỏi trong mổ chương trình đã được thực hiện khá phổ biến tại Việt nam, nhưngthực hiện trong tình huống cấp cứu thì chưa được nghiên cứu nhiều.Mục tiêu: Đánh giá tính an toàn và hiệu quả của phẫu thuật nội soi trong viêm đường mật cấp do sỏiđường mật chính ngoài gan.Đối tượng - Phương pháp nghiên cứu: tiền cứu, báo cáo hàng loạt ca. Đối tượng là những bệnh nhânviêm đường mật cấp do sỏi ống mật chính ngoài gan điều trị nội không ổn và can thiệp nội soi mật tụy ngượcdòng (ERCP) thất bại, nhưng không có sốc, suy gan hoặc viêm tụy cấp.Kết quả: Trong 3 năm (2008-2011) có 34 bệnh nhân bị viêm đường mật cấp do sỏi đường mật ngoài gan +sỏi túi mật đã được phẫu thuật nội soi cấp cứu gồm; 25 nữ (73,5%) và 9 nam (26,5%), tuổi trung bình là 56,8 ±20,44. Triệu chứng gồm đau hạ sườn phải (100%), sốt (91%), bạch cầu >10.000 (85%), vàng da hoặc Bilirubincao (72%), tăng men gan (79%). 32/34 bệnh nhân (94%) được xác định có sỏi ống mật chủ trước mổ, còn lại(2/34) dựa vào X quang đường mật trong khi mổ. Phẫu thuật nội soi lấy sỏi và dẫn lưu Kehr + cắt túi mật thựchiện được trong 31/34 bệnh nhân, 3 trường hợp còn lại phải mổ mở do dính.Kết quả phẫu thuật: không có tửvong (0%), 1 trường hợp (2,9%) bị chảy máu phải mổ lại, 7 trường hợp (20,6%) sót sỏi phải tán sỏi tiếp sau đóqua đường hầm Kehr.Kết luận: PTNS trong viêm đường mật cấp do sỏi đường mật ngoài gan là an toàn (tử vong 0%) và kháhiệu quả (sót sỏi 20,6%).Từ khóa: viêm đường mật cấp, phẫu thuật nội soi mở ống mật chủ.ABSTRACTLAPAROSCOPIC SURGERY IN TREATMENT OF ACUTE CHOLANGITIS CAUSED BYEXTRAHEPATIC MAIN BILE DUCT STONELe Phong Huy, Vuong Thua Duc, Tran Trung Hieu* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 1 - 2012: 84 - 91Background: Laparoscopic choledochotomy in scheduled operation were done widely, but the study of suchan operation in emergency situation of acute cholangitis was not performed in Vietnam until now.Purpose: Estimate the safety and effectiveness of laparoscopic surgery in acute cholangitis caused byextrahepatic main bile duct stone.Methode & Objectives: prospective case-series study. Patients of acute cholangitis caused by extrahepaticmain bile duct stone who didn’t respond well to medical treatment and failed to intervented ERCP without shock,hepatic failure or acute pancreatitis.* Khoa Ngoại tổng quát Bệnh Viện Bình DânTác giả liên lạc: BS Lê Phong Huy ĐT: 090821993384Email: lephonghuy@rocketmail.comHội nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2012Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012Nghiên cứu Y họcResults: In 3 years (2008-2011), we have laparoscopically operated on 34 patients of acute cholangitis,caused by extrahepatic main bile duct stones, associated with gallbladder stone or not, in the emergencydepartment of Binh Dan hospital. These patients were composed of 25 females (73.5%) and 9 males (26.5%) withthe mean age of 56.8 + 20.44. The main symtomps were: abdominal pain and tenderness (100%), fever (91%),leucocytoses (85%), jaundice or high blood bilirubin (72%), high blood aminotransferase (79%). Extrahepaticmain bile duct stones were discovered before operation in 32 cases (94%) by ultrasound and CT scan, and duringoperation in 2 resting cases (6%) by per-operative cholangiography. Laparoscopic extraction of bile duct stonesand drainage + cholecystectomy were performed in 31 cases ((92%). We had to transfer to open surgery in 3resting cases for strict adhesion in the subhepatic area. Operative results: No death (0%), 1 postoperative bleeding(2.9%, reoperated), 7 cases of retained stones (20.6%) which required post-operative lythotripsis through Kehrtube tunnel.Conclusion: Laparoscopic Choledochotomy is safe (mortality: 0%) and effective (retained stone: 20.6%) intreatment of acute cholangitis caused by extrahepatic main bile duct stone.Key words: acute cholangitis, laparoscopic choledochotomy.tích cực > 6 giờ nhưng không cải thiện do:ĐẶT VẤN ĐỀViêm đường mật cấp là biến chứng thườnggặp nhất của sỏi đường mật ngoài gan(8). Thôngthường, viêm đường mật cấp được điều trị nộikhoa ổn định trước, rồi mới mổ chương trình(hoặc nội soi mật tụy ngược dòng) nhằm lấy sỏisau. Tuy nhiên, trong một số ít trường hợp, điềutrị nội khoa không ổn định hoặc do tình trạngbệnh nhân nặng không thể chờ đợi lâu buộcphải mổ cấp cứu sớm(8). Đối với sỏi đường mậtngoài gan được mổ chương trình, đã có vài côngtrình báo cáo việc áp dụng kỹ thuật mở ống mậtchủ lấy sỏi qua nội soi ổ bụng bằng bơm hơi haynâng thành bụng(4,9,11,12,13,14), nhưng cho đến naytại Việt nam ít có nghiên cứu nào đề cập đếnviệc sử dụng phẫu thuật nội soi trong tìnhhuống viêm đường mật cấp do sỏi mà phải mổcấp cứu. Do đó, chúng tôi thực hiện nghiên cứunày nhằm đánh giá vai trò của phẫu thuật nộisoi trong điều trị biến chứng nhiễm trùng củasỏi đường mật, mà cụ thể là nhằm vào mục tiêuxác định tính an toàn và hiệu quả của phẫuthuật nội soi trong viêm đường mật cấp do sỏiđường mật ngoài gan.Do sỏi ống mật chủ đơn thuần đã làm nộisoi mật tụy ngược dòng lấy sỏi thất bại.Do sỏi ống mật chủ có kèm thêm sỏi túimật(3,5).Chúng tôi xác định BN viêm đường mật cấptheo Tokyo Guidelines (2008)(7) khi: (1) có đủ tamchứng Charcot hoặc, (2) có 2/3 triệu chứng củatam chứng Charcot kèm với cả 2 tiêu chuẩntrong nhóm B và C (Bảng 1).Bảng 1: Tiêu chuẩn chẩn đoán viêm đường mật cấptheo Tokyo Guidelines (2008)A. Bệnh cảnh vàbiểu hiện lâmsàng1. Tiền căn bệnh đường mậta2. Sốt và/ hoặc lạnh run3. Vàng da niêm4. Đau bụng (1/4 tr ...