Phòng, chữa bệnh bằng rau mùi

Phòng, chữa bệnh bằng rau mùiMiền Bắc gọi là rau mùi, miền Nam gọi là ngò rí. Tên Hán là hồ tuy. Bản thảo cương mục gọi là hương tuy. Tên khoa học là Coriandrum sativum L. Thuốc họ hoa tán Apiaceae. Đó là một trong loài cây được trồng lâu đời nhất trên thế giới, là vật dùng thờ cúng của người Hy Lạp khoảng 1.000 năm trước Công nguyên. Mùi cũng đã trở thành cây rau, cây thuốc Nam từ lâu đời vô cùng quen thuộc của người Việt Nam. Bản thảo cương mục của Lý Thời Trần...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phòng, chữa bệnh bằng rau mùi Phòng, chữa bệnh bằng rau mùiMiền Bắc gọi là rau mùi, miền Nam gọi là ngò rí. Tên Hán là hồ tuy. Bản thảocương mục gọi là hương tuy. Tên khoa học là Coriandrum sativum L. Thuốc họ hoatán Apiaceae. Đó là một trong loài cây được trồng lâu đời nhất trên thế giới, là vậtdùng thờ cúng của người Hy Lạp khoảng 1.000 năm trước Công nguyên. Mùi cũngđã trở thành cây rau, cây thuốc Nam từ lâu đời vô cùng quen thuộc của người ViệtNam.Bản thảo cương mục của Lý Thời Trần Rau mùi thơm cay ôn, nội thông tâm tỳ ngoạiđến tứ chi trục phong giải độc, kiện tỳ, tăng cường tuần hoàn huyết dịch. Chữa cảmphong hàn, sốt đau đầu, rối loạn tiêu hóa sởi. Nâng cao thị lực, phòng sởi khỏi ngứa.Nam dược thần hiệu của Tuệ Tĩnh viết: hồ tuy, mùi tui (rau mùi ta, ngò rí) vị cay ấm,không độc, tiêu thức ăn, thông đại - tiểu - tiện, trị chứng phong tà và làm cho ban đậu bịhãm sẽ mọc được. Hồ tuy tử: hạt mùi vị cay, tính bình không độc, có tác dụng tống độcra, sát khuẩn trị lở, tiêu thức ăn cũ, trị chứng trường phong hạ huyết, bệnh trĩ, mạch lươn.Để trị chứng khí kết trệ dùng rau mùi hái vào ngày 5 tháng 5 (tết Đoan Ngọ). Để chữabệnh về mùa hạ, thu, đông, dùng rễ mùi thì hay hơn. Có địa phương ăn mùi toàn cây cả rễcho là thơm ngon hơn.Toàn cây rau mùi có tinh dầu với thành phần chính là coriandrol (65-70%) được dùnglàm nước hoa, nước gội đầu, làm rượu, ướp chè. Hạt tươi quả mùi hắc nhưng sấy lên thìmùi trở nên thơm, dễ chịu. Tính năng công dụng của mùi trong Đông Tây y tương tự cáccây cỏ có tinh dầu, như gây hưng phấn thần kinh, kích dục, tăng trí nhớ, kích thích ănngon miệng, tiêu hóa tốt hơn, chữa nôn trướng bụng (gây trung tiện) giảm đau răng, đauthắt dạ dày ruột. Hàm lượng caroten (tiền vitamin A) trong lá gấp 10 lần cà chua, dưachuột và đậu rán. Hàm lượng canxi, sắt cao hơn các rau khác. Ngoài ra còn chứa cácvitamin B1, B2, B6, B12, C, E và các chất khoáng như kiềm, selen, magiê, đồng...Trong sách Thực phẩm kỳ diệu tăng cường sức khỏe và điều trị bệnh tim của LizApplegate (California) có viết: Rau gia vị như húng, mùi, bạc hà... thường được dùngmọi bộ phận của cây tươi để tạo ra hương vị đặc trưng của các món ăn. Ăn nhiều rau giavị là một cách tốt để ngăn ngừa bệnh tim, do chúng trung hòa muối natri và chất béo. Raumùi có thể phối hợp với hầu hết các loại rau có trong các món nấu, thịt gà, thịt cừu, thịtbê, trứng, cá...Một số cách dùng rau mùi:Làm cho sởi mọc nhanh và đều. Trước mùa sởi lấy cây mùi già rửa sạch, hong gió chokhô để nấu nước tắm, giặt quần áo cho trẻ 1-2 tuần một lần. Khi bị sởi dùng lá hay hạt giãnhỏ, nhuyễn, với ít rượu trắng, cho vào gói vải xoa nhẹ lên người thứ tự từ trên xuống taychân (trừ mặt) hoặc phun bằng miệng (sau khi đã súc sạch miệng) xong mặc áo kín, tránhgió lùa.Bên trong uống nước sắc rau mùi tươi.Chữa thiếu sữa, mất sữa- Lá rau mùi khô 50g, hạt mùi 20g. Sắc đặc uống mỗi lần 1 chén, ngày 2 lần.- Hạt mùi 12g, gạo nếp lức 30g. Nấu cháo ăn.- Hạt mùi 6g cho vào ấm cùng 100ml nước, đun sôi khoảng 15 phút lấy nước thuốc chiara 2 phần uống hết trong ngày.Chữa loét niêm mạc lưỡi: Lá rau mùi 20g, lá rau húng chanh 12 lá, ngâm nước muối.Nhai kỹ ngậm nuốt từ từ rất hiệu quả.Mặt mọc nốt ruồi đen: Hạt mùi sắc nước rửa mặt thường xuyên (Nam dược thần hiệu).Chứng đau bụng lâm râm sau khi ăn, bụng hơi đầy trướng, không tiêu: Rau mùi 1nắm, vỏ quýt 8-10g. Sắc uống khi nước sắc còn ấm.Kiết lỵ: Đau bụng mót rặn đi ngoài không được, hoặc ra tí chút kèm máu, mũi, lờ lờ máucá. Hạt mùi 1 vốc sao thơm tán nhỏ, mỗi lần uống khoảng 8g. Nếu lỵ ra máu uống vớinước đường, nếu lỵ ra nhầy uống với nước gừng. Ngày 2 lần.Giun kim: Hạt mùi tán nhỏ, lòng đỏ trứng gà luộc, ít dầu vừng nhào chung cho đều, nặnthành thỏi nhỏ nhét vào hậu môn của trẻ khi trẻ ngủ qua đêm. Làm 3 đêm liền.Ỉa chảy ra máu: Hạt mùi 1 vốc sao thơm tán nhỏ. Mỗi lần uống 8g với nước chín ngày 2lần rất tốt (Nam dược thần hiệu).Chứng lòi dom, sa trực tràng: Quả mùi đốt lên rồi tắt lửa cho khỏi lên để xông vào hậumôn.Lưu ý: Phải chọn rau mùi tươi, mới thu hoạch để ăn và làm thuốc. Phải loại bỏ rau cũ nátvàng gây độc hại.Không dùng khi đang dùng các thuốc Đông y như bạch truật, đan bì, đang bị loét dạ dàythì nên kiêng rau mùi. ...