Phòng và điều trị các bệnh đau đầu: Phần 2

Nối tiếp phần 1, phần 2 của cuốn "Phòng và chữa các loại đau đầu" tiếp tục trình bày các nội dung chính sau: Đau đầu nguyên phát căn nguyên tĩnh mạch, đau đầu căn nguyên cổ, đau dây thần kinh sọ não nguyên phát, đau mặt hỗn hợp, đau đầu căn nguyên toàn thân, bệnh suy nhược thần kinh,... Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phòng và điều trị các bệnh đau đầu: Phần 2 ĐAU ĐẦU TỪNG CHUỖl e. Các yếu tô khởi p hát của các cơn đau: người takhông thể chứng minh một yếu tố khởi phát nào xácđáng. Nhưng do kinh nghiệm bản thân nên có nhiềubệnh nhân tự khẳng định do loại thức ăn này hay thứkhác, hoặc do sự biến động đột ngột của thòi tiết, ...,thật ra không thể xác định một cách khách quan được. Chỉ có một yếu tố khởi phát cơn đau chắc chắnnhưng không thường xuyên là rượu. Một sô bệnh nhâncòn khẳng định rằng với một thứ rượu nhất định nào đócó thể gây bừng phát cơn đau đầu. ớ đây, cũng cần nhấnmạnh rằng không bao giò có thể phát cơn đau đầu nàybằng cách kích thích vào những vùng bùng nổ (Trigger -zônes) ở mặt như là trong chứng đau đầu thần kinhtam thoa. Có một sô chất dược có thể làm khởi phát cơn đau nhưhistamin, nitrit d amyle hay nitroglycérine. Một sô tácgiả đề nghị dùng những thứ thuốc đó đế gây cơn chẩnđoán. G.Serratrice (1974) đã dùng nitrit damyle, nhưngkết quả không được hằng định; còn K.Ekbom thì lạidùng nitroglycérine, thu được kêt quả tốt. Tuy nhiên,người ta cũng lưu ý rằng tác dụng của những thứ thuốctrên chỉ có giá trị dương tính trong thòi kỳ của những cơnđau, và không có tác dụng ở ngoài thòi kỳ cơn đau. f. Tiến triển của bệnh: bệnh tiến triển theo nhữngnhịp điệu chu kỳ của những cơn đau thê hàng năm.Những cơn của những đợt đau trong những nàm sau lạilặp lại những đặc trưng của những cơn đau từ nhữngnăm trước. Một sô tác giả cho rằng những cơn đau đầutừng chuỗi có xu hướng biến hắn sau tuổi đời 60 củangười bệnh. I.R.Graham (1992) đã lưu ý tới những biểuhiện ngoài da kéo dài (da dày, giãn tĩnh mạch) làm chobệnh nhân, về lâu dài sau này, có bộ mặt sư tử. Một sôtác giả khác cũng thông báo rằng những bệnh nhân288PHÒNG VÀ CHỮA CÁC BỆNH ĐAU ĐẦUđau đầu từng chuỗi sau này hay mắc bệnh loét dạdày - hành tá tràng, bệnh động mạch vành kết hợptheo kiểu những cơn co th ắt ngực và đau đầu từngchuỗi thay phiên nhau. Nói chung, về tương lai xacủa những bệnh nhân đau đầu từng chuỗi, người tabiết chưa được nhiều lắm.6. Các th ế lâm sàn g ơ đây chỉ kê những thể thường gặp nhiều hơn. Cóhai loại biến thể: theo định khu đau và theo cách tiếntriển bệnh. a. N hữ ng biến th ể theo định khu đau Theo K.Ekbom, có 2 thể: thể đau đầu từng chuỗi kiểucao, có khu trú đau tập trung vào vùng hô mắt, là thể phổbiến nhất và thể đau đầu từng chuỗi kiểu thấp, mà đautập trung vào vùng dưới hốc mắt trong khu vực gò máhay hàm. Trong thể thấp, người ta thường hay gặp nhiềunhất hội chứng Claude Bernard - Horner và loét dạ dày -hành tá tràng kết hợp. Một sô tác giả Pháp đã mô tả mộtsô hội chứng gần gũi với đau đầu từng chuỗi thể thấpnhư: hội chứng động mạch mắt, chứng đau động mạchcảnh (carotidodynie). Chứng đau động mạch cảnh nàyđược tả dưới dạng hội chứng hay chứng đau kiểu mạchmáu, khu trú ở phần bên của cổ, góc hàm và lan về haimá. Sờ nắn vào động mạch cảnh có thể gợi lên đau tại chỗvà đôi khi mạch cảnh đập căng, có cảm giác ở đó cómột đám quánh tại chỗ nhẹ. Chính những kiểu đau này,trước đây đã được các tác giả cũ mô tả dưới thuật ngữMigraine mặt. Tính chất cô định của đau trong suốt quá trình bệnhđã trỏ thành một qui luật của đau đầu từng chuỗi. Tuynhiên, trong vài trường hợp, có thể thấy đau đổi bên, từ 289 ĐAU ĐẨU TỪNG CHUÔIbên này sang nửa mặt bên kia (J.W.Lance (1971) đã gặp5/60 trường hợp có đau đổi bên như thế). Ngược lại, trong một cơn mà đau cùng xuất hiện ở cảhai bên mặt thì phải nghi ngờ chẩn đoán đau đầu từngchuỗi và kiên trì đi tìm tốn thương thực thê ỏ vùng các hốccủa mặt, mũi và cạnh hô yên. b. N hững biến th ể theo tiến triển - Thể tiến triển thành từng chuỗi: là thể phổ biến nhất như đã mô tả ở trên. - Thế đau đầu từng chuỗi mạn tính: theo K.Ekbom, có 2 kiểu tiến triển mạn tírih khác nhau + Thể mạn tính sớm, tiến triển không theo đúng từng chuỗi như qui luật mà chuyển thành mạn tính trong một thời gian ngắn. + Thế đau đầu từng chuỗi mạn tính muộn, chỉ sau dăm ba cơn gián đoạn theo dạng từng chuỗi sẽ chuyển dần thành kiểu đau hàng ngày và thường xuyên. Ekbom gọi thế này là thể đau đầu từng chuỗi mạn tính thứ phát. Nói chung, những thế mạn tính đều là đáng sợ,thường không chịu tác dụng của những biện pháp điềutrị, buộc người bệnh phải bỏ nghề nghiệp, rồi dẫn tớitrạng thái trầm cảm hay loạn thần kinh phản ứng, đôikhi có tâm lý hay hành vi tự sát. Thể đau đầu từng chuỗi mạn tính không điển hình,tiến triển không tương ứng thể điển hình mà cũng khônggiông thể mạn tính tuy vẫn mang đầy đủ và rõ nét nhữngđặc điểm của chứng đau mạch ở mặt, kể cả những triệuchứng cơ bản và những triệu chứng kèm theo (ví dụ: cóbệnh nhân có kiểu tiến triển bệnh theo nhịp điệu nhữngcơn hàng tuần).290PHÒNG VÀ CHỮA CÁC BÊNH ĐAU ĐẦ ...