PHÙ TOÀN THÂN

Phù do sự mất quân bình giữa khu vực nội mạch và gian bào, bắt buộc kèm theo sự ứ nước – muối.1. Phù do tim Trong trường hợp suy tim, cung lượng tim giảm, dẫn đến giảm lượng máu đến thận, đặc biệt các nephron cạnh vùng lõi thận, gia tăng sự tái hấp thu H2O2.Na+ , chứng tăng aldosteron huyết xảy ra trong trường hợp này, một phần do rối loạn tưới máu vùng thận, phần khác do giảm sút sự thanh lọc,chuyển hóa ở gan. Đồng thời áp lực tĩnh mạch toàn thân và phổi gia...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
PHÙ TOÀN THÂN PHÙ TOÀN THÂNPhù do sự mất quân bình giữa khu vực nội mạch và gian bào, bắt buộc kèm theosự ứ nước – muối.1. Phù do timTrong trường hợp suy tim, cung lượng tim giảm, dẫn đến giảm lượng máu đếnthận, đặc biệt các nephron cạnh vùng lõi thận, gia tăng sự tái hấp thu H2O2.Na+ ,chứng tăng aldosteron huyết xảy ra trong trường hợp này, một phần do rối loạntưới máu vùng thận, phần khác do giảm sút sự thanh lọc,chuyển hóa ở gan. Đồngthời áp lực tĩnh mạch toàn thân và phổi gia tăng , dịch tái hấp thu sẽ đổ vàokhoảng gian bào, gây triệu chứng phù. Duy nhất, chỉ có cải thiện cung l ượng tim,mới có thể phá vỡ vòng lẩn quẩn làm giảm phù.Trường hợp suy tim ứ huyết, có cung lượng tim bình thường hoặc cao (thí dụ dothiếu máu, tăng năng tuyến giáp, dò động – tĩnh mạch, bệnh Paget, bệnh tê phù) cơchế phù cũng tương tự như trên, chỉ có sự không đáp ứng của cung lượng tim đồivới nhu cầu của tế bào ngoại vi gây ra sự tái phân phối lượng máu. Sự giảm tướimáu vô thận, do hệ giao cảm gây co mạch, d ường như có vai trò chủ yếu. Tìnhtrạng cường giao cảm này lại tạo điều kiện cho chứng cường aldosteron xảy ratrong trường hợp này.Trong cả 2 trường hợp trên, tăng áp lực tĩnh mạch trong phổi dẫn đến tình trạngphù phổi và tình trạng giảm oxy huyết do ph ù phổi gây ra càng thúc đẩy suy timvà phù.2. Phù do thậnSự mất protein với số lượng lớn qua đường niệu gây ra giảm protid máu và kèmtheo giảm albumin máu. Khi albumin huyết thanh giảm d ưới 25g/l, phù toàn thânsẽ xuất hiện. Sự giảm áp lực thể keo gây ra sự giảm thể tích nội mạch kèm theogiảm lượng máu đến thân, tăng tái hấp thu Na+ và chứng cường aldosteron thứphát Giảm áp lực thể keo hữu hiệu dẫn đếnsự tích tụ nước và muối trong khu vựcgian bào và giảm thể tích máu.Vị trí phù phần lớn ảnh hưởng do tư thế bệnh nhân.Trong chừng mực mà áp lực tuần hoàn phổi giảm ngay cả áp lực thể keo có giảm,phù phổi cũng có thể xảy ra.3. Phù do xơ ganSự giữ nước, muối trong bệnh xơ gan cổ trướng liên quan đến 2 yếu tố:a.Suy tế bào gan: nguồn gốc của giảm albumin máu là do giảm khả năng tổng hợpcủa gan, cũng tương tự trường hợp hội chứng thận hư. Giảm albumin máu làmgiảm áp lực thể keo dẫn đến tình tạng giảm thể tích máu.b.Sự nghẽn hệ thống cửa hay bạch huyết do xơ gan gây ra, làm tăng áp lực thủytĩnh và tích tụ nước trong khu vực gian bào và khoảng cửa. Tăng áp lực cửa thôngthường kèm theo sự tăng tính thấm của các mao mạch cửa đối với albumin và sựthất thoát albumin kiểu này càng thúc đẩy sự hình thành dịch cổ trướng. Nghẽndẫn lưu hệ bạch huyết của gan càng tạo điều điện củng cố hội chứng phù do sựgiàu protein tương đối của dịch cổ trướng. Sự tích lũy nước trong hệ thống cửacũng tùy thuộc vào các địa hạt khác, cũng xảy ra tình trạng giảm thể tích máu hữuhiệu tạo điều kiện cho sự giữ nước và muối.Chứng cường aldosteron xảy ra ở bệnh xơ gan liên quan đến việc tưới máu ở thậnđồng thời cũng do giảm sự thanh lọc, chuyển hóa ở gan. Trường hợp cổ trướnglớn, sự tăng áp lực trong ổ bụng làm trở ngại tuần hoàn tĩnh mạch hệ chi.4. Phù do suy dinh dưỡngTình trạng thiếu ăn kéo dài, nuôi ăn qua đường tiêm truyền không đầy đủ hoặckém hấp thu ruột mãn tính trong khuôn khổ bệnh viện hoặc ký sinh trùng ruột lànguồn gốc của sự giảm albumin huyết và hậu quả là tăng thể tích dịch gian bào.Trên các bệnh nhân này, triệu chứng phù rất rõ ràng vì bệnh nhân rất gầy. Dinhdưỡng tái phục hồi đột ngột cũng có thể làm phù nặng hơn trong giai đoạn đầu dotăng sự ứ nước và muối.Nếu phối hợp với tình trạng tê phù và nếu có tổn thương tim thì phù càng dễ xuấthiện.5. Phù của các bệnh ruột xuất tiếtMất protein quá nhiều và kéo dài qua đường tiêu hóa trong một số bệnh:-Bệnh dạ dày: K dạ dày, bệnh Ménétrier, hội chứng sau khi cắt dạ dày, viêm dạdày thể keo.-Bệnh ruột non: bệnh scrue, bệnh Whipple, u lympho, tăng sinh tuần hòa bạchhuyết, lao ruột, viêm ruột cấp tính, xơ cứng bì, bệnh túi thừa, viêm ruột dị ứng.-Bệnh ruột già: K đại tràng, viêm loét đại tràng, viêm đại tràng u hạt tiên phát,chứng to ruột kết.-Linh tinh: suy tim phải, bệnh cơ tim tiên phát, thông liên thất, chứng khônggamma globulin máu do có sự thay đổi niêm mạc ruột (viêm, loét, dị thường trongcấu trúc tế bào), tăng áp lực hệ bạch huyết. Điều quan trọng là mất toàn bộ protein,albumin cũng như globulin, sẽ làm giảm protein máu, tăng thể tích khu vực gianbào và phù càng hiển nhiên nếu bệnh nhân gầy mất nhiều mô mỡ.6. Phù vô cănPhù không rõ nguyên nhân xảy ra trên phụ nữ sau tuổi dậy thì, thường kèm theorối loạn kinh nguyệt và xáo trộn tâm lý. Đặc điểm của bệnh này là xảy ra từng đợtphù toàn thân, không đặc tính viêm, tiểu ít, trong ngày thể trọng cơ thể tăng nhiềuvà dễ xảy ra khi bệnh nhân đứng lâu, do nắng, dùng thuốc và đôi khi do chu kỳkinh nguyệt.Người bị bệnh phù vô căn không hề có dữ kiện nào về một bệnh tim, thận, gan,nội tiết, dinh dưỡng dị ứng, tĩnh mạch, bạch huyết hoặc bệnh do dùng thuốc. Phânbố phù diễn tiến một cách lạ thường:a. Buổi sáng sưng mặtb. Trong ngày phù 2 chi, bụng chướng cho đến khi phù vùng ngực, khii bệnh nhânđứng huyết áp thương thấp, mạch rất nhanh, phản ánh tình trạng giảm thể tích máulưu hànhSinh bệnh học của phù vô căn rất phức tạp: môt số tác giả ghi nhận có tình trạngprotein thoát ra ngoài mạch, gây hạ albumin huyết, hậu quả giảm thể tích máu,giảm tưới máu thận. Người ta cũng tìm thấy có hiện tượng tăng áp lực thể keo ởkhu vực ngoại bào, tăng độ thấm và diện tích mao mạch. Người ta cũng đề cập đếnvai trò của một số chất trung gian nh ư Bradykinine, Histamin và hormon nhưoestrogen. Ngoài ra còn có nghẽn tuần hoàn bạch huyết, tình trạng cườngaldosteron thứ thát, tăng tiết AND. Gần đây có một giả thuyết cho phép giải thíchmột số yếu tố của hội chứng này là do có sự suy yếu của hệ thống giải phóngDopamin, bằng cớ là có sự giảm bài tiết Dopamin trong nước tiểu, từ đó ...