Phục hồi chức năng bệnh gút

Tài liệu "Phục hồi chức năng bệnh gút" cung cấp cho học viên những nội dung về đại cương, quy trình chẩn đoán, phục hồi chức năng và điều trị, theo dõi và tái khám cho bệnh nhân gút. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phục hồi chức năng bệnh gút PHỤC HỒI CHỨC NĂNG BỆNH GÖT I. ĐẠI CƢƠNG - Gút là bệnh chuyển hóa, đặc trưng là có những đợt viêm khớp cấp táiphát và lắng đọng natri urat trong các mô, gây ra do tăng acid uric trong máu. - Trong phân loại có bệnh gút cấp tính, bệnh gút mãn tính và thời gian ổnđịnh giữa các cơn gút cấp. II. CHẨN ĐOÁN 1. Các công việc của chẩn đoán 1.1. Hỏi bệnh Bệnh nhân có xuất hiện bệnh sau khi có một bữa ăn có nhiều thịt không,sau một chấn thương hay phẫu thuật không, sau lao động năng, đi lại nhiều, đi giàychật không, sau khi bị căng thẳng tâm lý mạnh không, sau khi dùng thuốc không. 1.2. Khám và lượng giá chức năng - Gút cấp tính + Đau cấp tính ở khớp bàn ngón chân cái một bên, thường xuất hiện vàoban đêm làm bệnh nhân thức giấc. Khớp bàn ngón chân cái sưng to, căng bóng,nóng đỏ, xung huyết, đau dữ dội ngày càng tăng, không thể chịu nổi, chỉ một vachạm nhẹ cũng làm đau tăng lên. Trong khi các khớp khác vẫn bình thường. + Toàn thân: có biểu hiện sốt nhẹ, mệt mỏi, lo lắng, mắt nổi tia đỏ, khátnước, đái ít và đỏ, táo bón. + Đợt viêm kéo dài 1-2 tuần (trung bình 5 ngày), đêm đau nhiều hơnngày, viêm nhẹ dần, đau giảm, bớt phù, hơi ướt, ngứa nhẹ rồi bong vảy và khỏihẳn không để lại dấu vết gì ở ngón chân. Bệnh có thể tái phát nhiều lần trongmột năm. - Gút mãn tính + Tại khớp Nổi u cục (hạt tophi): là hiện tượng lắng đọng urat ở xung quanh khớp, ởmàng hoạt dịch, đầu xương, sụn…Vị trí thường thấy ở trên các khớp bàn, ngónchân cái, các ngón chân khác, cổ chân, gối, khuỷu, cổ tay, bàn ngón tay và đốtngón gần, có một vị trí rất đặc biệt là trên sụn vành tai. Không bao giờ có ở khớpháng, vai và cột sống Viêm đa khớp: Các khớp nhỏ, khớp nhỡ, bị viêm bàn ngón chân và tay,đốt ngón gần, cổ tay, gối, khuỷu, viêm thường nhẹ không đau nhiều và có tính 315chất đối xứng, diễn biến chậm. Các khớp hang, vai, cột sống không bị tổnthương. + Biểu hiện ngoài khớp Thận: Lắng đọng rải rác ở nhu mô thận, sỏi đường tiết niệu. Gân, túi thanh dịch: Có thể gây đứt gân hoặc chèn ép thần kinh Tim: Urat có thể lắng đọng ở màng ngoài tim, cơ tim, có khi cả van tim. 1.3. Chỉ định xét nghiệm cận lâm sàng - Xét nghiệm + Acid uric máu tăng trên 7mg% . + Acid uric niệu/24h bình thường từ 400-450 mg, tăng nhiều trong gútnguyên phát, giảm rõ trong gút thứ phát sau bệnh thận. + Tốc độ máu lắng trong đợt tiến triển tăng, các xét nghiệm khác bìnhthường. - Dịch khớp Dịch khớp có biểu hiện viêm rõ rệt (lượng muxin giảm, bạch cầu tăngnhiều). Đặc biệt thấy những tinh thể urat monosodic nằm trong hoặc ngoài tếbào. - X quang Dấu hiệu quan trọng nhất của bệnh là khuyết xương hình hốc ở các đầuxương: hay gặp ở xương, đốt ngón chân, ngón tay, xương bàn tay, bàn chân, đôikhi ở cổ tay, cổ chân, khuỷu và gối. 2. Chẩn đoán xác định: Tiêu chuẩn của Bennet và Wood (1968) Độ nhạy 70%, độ đặc hiệu 82,7% - Hoặc tìm thấy tinh thể natri urat trong dịch khớp hay trong các hạt tophi - Hoặc tối thiểu có trên 2 trong các yếu tố sau đây: + Tiền sử hoặc hiện tại có tối thiểu 2 đợt sưng đau của một khớp với tínhchất khởi phát đột ngột, đau dữ dội và khỏi hoàn toàn trong vòng 2 tuần. + Tiền sử hoặc hiện tại có sưng đau khớp bàn ngón chân cái với các tínhchất như trên. + Có hạt tophi + Đáp ứng tốt với colchicin (giảm viêm, giảm đau trong 48 giờ) trong tiềnsử hoặc hiện tại. 316 Chẩn đoán xác định khi có tiêu chuẩn thứ nhất hoặc 2 yếu tố của tiêuchuẩn thứ hai. 3. Chẩn đoán phân biệt - Viêm khớp do lắng đọng các tinh thể khác (pyrophosphate calcidihydrat) hay bệnh giả gút. - Viêm khớp nhiễm khuẩn - Viêm khớp dạng thấp - Viêm khớp phản ứng - Bệnh lý khác: viêm mô tế bào, bệnh mạch máu ngoại biên… 4. Chẩn đoán nguyên nhân - Nguyên nhân nguyên phát: Chưa rõ nguyên nhân nhưng trong chế độ ănthực phẩm có chứa nhiều purin như gan, thận, tôm, cua, long đỏ trứng, nấmđược coi là làm nặng thêm bệnh. Gặp 95% ở nam giới, độ tuổi thường gặp là 30-60 tuổi. - Nguyên nhân thứ phát Có thể do tăng sản xuất acid uric, giảm đào thải acid uric hoặc cả hai, cụthể: - Suy thận nói riêng và các bệnh lý làm giảm độ thanh lọc acid uric củacầu thận nói chung. - Các bệnh về máu: bệnh bạch cầu cấp. - Dùng thuốc lợi tiểu như furosemid, thiazide, acetazolamide… - Sử dụng các loại thuốc diệt tế bào để điều trị các bệnh ác tính nhưcyclosporine, thuốc chống lao (ethambutol)… Các yếu tố nguy cơ của bệnh là tăng huyết áp, béo phì và hội chứngchuyển hóa, tăng insulin máu và sự đề kháng insulin, uống nhiều rượu. III. PHỤC HỒI CHỨC NĂNG VÀ ĐIỀU TRỊ 1. Nguyên tắc phục hồi chức năng và điều trị - Chống viêm, giảm đau - Duy trì tầm vận động của khớp 2. Các phương pháp và kỹ thuật phục hồi chức năng 2.1. Giai đoạn cấp - Tương tự như điều trị giai đoạn cấp của bệnh viêm đa khớp dạng thấp 317- Nhiệt lạnh trị liệu- Điện phân trị liệu- Siêu âm trị liệu- Bất động khớp ở tư thế chức năng2.2. Giai đoạn mãnVận động khớp nhẹ nhàng3. Các điều trị khác- Chế độ ăn uống sinh hoạt- Thuốc chống viêm- Thuốc hạ acid uric máuIV. THEO DÕI VÀ TÁI KHÁM- Bệnh nhân cần được theo dõi tình trạng đau- Hẹn tái khám khi bệnh nhân đau lại hoặc đau tăng lên 318 ...