Phương pháp Điều trị sốc bỏng

Việc cấp cứu, điều trị dự phòng và mđiều trị sốc bỏng phải được tiến hành khẩn trương, đầy đủ từ tuyến cơ sở đến bệnh viện chuyên khoa. I. Tại các tuyến cơ sở:Sau khi sơ cứu bỏng cần : Đánh giá chung tình trạng toàn thân, tại chỗ để có biện pháp phù hợp.1. Tại chỗ:Băng ép vừa (trong phần sơ cứu và sử trí bỏng kỳ đầu), theo dõi nếu băng chặt hoặc khi chi thể bị phù nề thì băng sẽ trở thành garo, nên phải nới băng. Nếu bị bỏng hoá chất phải băng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phương pháp Điều trị sốc bỏng Điều trị sốc bỏngViệc cấp cứu, điều trị dự phòng và mđiều trị sốc bỏng phải đ ược tiến hành khẩntrương, đầy đủ từ tuyến cơ sở đến bệnh viện chuyên khoa.I. Tại các tuyến cơ sở: Sau khi sơ cứu bỏng cần : Đánh giá chung tình trạng toàn thân, tại chỗ đểcó biện pháp phù hợp.1. Tại chỗ:Băng ép vừa (trong phần sơ cứu và sử trí bỏng kỳ đầu), theo dõi nếu băng chặthoặc khi chi thể bị phù nề thì băng sẽ trở thành garo, nên phải nới băng. Nếu bịbỏng hoá chất phải băng bằng chất trung hoà, làm nhanh.2. Toàn thân: 2.1: Dùng các thuốc giảm đau: Promedrol 0,02 x 1- 2 ml Dimedrol 0,02 x 1 - 2 mlhoặc Pipolphen 0,025 x 1 -2 mlCác thuốc trên trộn lẫn tiêm bắp 2.2. Uống dịch thể sớm:Nếu không có chướng bụng, tổn thương phối hợp (sọ não, tạng bụng, ngực...) cầncho uống nước đủ ngay sau bỏng. Thường dùng là:1 gói oresol pha với 1 lít nước cho uống, thành phần gồm: Natri clorua 3,5 g Kali clorua 1,5 g Glucose 20 g 2.3 ủ ấm: Cần giữ ấm nhưng không để thân nhiệt quá 37oc3. Vận chuyển đến tuyến cơ sở hoặc bệnh viện chuyên khoa:Nhẹ nhàng. Nếu gần tuyến cơ sở thì: chuyển ngay. Từ tuyến cơ sở đến bệnh việnchuyên khoa: phải đảm bảo thoát sốc mới chuyển, hoặc gần cũng phải đảm bảonhẹ nhàng kết hợp truyền dịch.II. Tại sơ sở điều trị chuyên khoaPhải khám toàn thân, tại chỗ nhanh để có biện pháp điều trị sớm:1. Tại chỗ: Để đánh giá được tổn thương và điều trị tại chỗ kịp thời cần - Dùng thuốc giảm đau, nặng hơn cần gây mê.- Thay băng, xử trí bỏng kỳ đầu, đưa thuốc vào điều trị tại chỗ và xác định diệntích, độ sâu bỏng, vẽ vùng tổn thương. Việc thay băng phải khẩn trương trong 10 -15 phút.2. Đưa bệnh nhân sốc bỏng vào buồng điều trị sốc: 2.1. Buồng điều trị sốc: Thoáng, đủ ánh sáng, đủ các ph ương tiện cấp cứu (thởoxy, bộ bộc lộ tĩnh mạch, hoặc đặt Catheter, bộ mở khí quản...), giường nằm sạchcó chắn 2 bên. 2.2. Các bước tiến hành: Phân công việc của bác sỹ, kỹ thuật viên. * Thở oxy: cần làm ngay và mất ít thời gian. * Đặt dây truyền dịch: Nếu chưa có điều kiện kỹ thuật thì bộc lộ tĩnh mạchđể truyền dịch, nếu có đủ ph ương tiện kỹ thuật cần đặt Catheter tĩnh mạch dươíđòn. Kết hợp lấy máu xét nghiệm và đo huyết áp tĩnh mạch trung ương. * Có thể đặt ống sonde dạ dày để vừa hút được hơi dạ dày khi chướngbụng vừa đưa dịch (oresol) cho ăn sớm (sữa) (trong điều kiện không có tổn th ươngdạ dày). * Đặt ống thông tiểu: phải đảm bảo vô trùng, dẫn qua chai, bỏ nước tiểuđầu (là nước tiểu trước khi bị bỏng) theo dõi nước tiểu hàng giờ (số lượng, màusắc...), 24 giờ.Cần theo dõi cụ thể thì mới có biện pháp để điều trị sốc hợp lý. 2.3. Các xét nghiệm cần làm:Như phần lâm sàng đã nêu về các chỉ tiêu cận lâm sàng để kiểm tra. 2.4. Nếu có các tổn thương kết hợp cần khám hoặc mời các chuyên khoa có liênquan: Mắt, tai mũi họng.. đến khám để có biện pháp điều trị kết hợp3. Các thuốc điều trị: 3.1. Thuốc giảm đau: * Các loại thuốc tiêm để giảm đau, hoặc pha vào dịch truyền, truyền xen kẽvới các dịch khác. Khi bệnh nhân ngủ th ì lại ngừng truyền dịch có pha thuốcnày. * Dung dịch Novocain 0,25%. Truyền mỗi lần 50 m-100ml. Khi bệnh nhânngủ sẽ ngừng. * Nếu bệnh nhân dãy dụa vật vã nhiều cần phải gây mê.3.2. Dịch truyền:Đây là vấn đề quan trọng nhất để bù đắp khối lượng máu lưu hành, giữ được huyếtáp, chống thiểu niệu, vô niệu, chống đ ược các rối loạn chuyển hoá, cân bằng kiềmtoan.... Có nhiều công thức để tính lượng dịch truyền. Một số công thứcchính: * Công thức Evans:Dịch keo = 1ml x kg (cân nặng) x diện tích bỏngĐiện giải = 1ml x kg (cân nặng) x diện tích bỏngHuyết thanh ngọt 5% = 2000ml (người lớn)Chú ý: - Diện bỏng trên 50% tính bằng 50 - Ngày đầu truyền dịch không quá 10 lít: chia 8 giờ đầu truyền bằng 1/2 tổng lượng 16 giờ sau truyền bằng 1/2 tổng lượng - Ngày thứ 2: Dịch keo và điện giải bằng 1/2 ngày thứ nhất. * Công thức BROOKE: như công thức EVANS, nhưng dịch keo là 0,5 ml,dịch điện giải 1,5. * Công thức BAXTER ( còn được gọi là công thức Parklano): 24 giờ đầuchỉ truyền Ringer lactatTổng lượng = 4ml x kg (cân nặng) x diện tích bỏng.24 giờ sau dùng: huyết thanh ngọt đẳng trương 2000ml (người lớn) và huyết tươnghoặc dịch keo tính theo diện tích bỏng.- Nếu diện bỏng 40 - 50% truyền 50 - 250 ml- Nếu diện bỏng 50 -70% truyền 500 - 800 ml- Nếu diện bỏng trên 70% truyền 800 - 1000 ml * ở Viện Bỏng Quốc Gia Lê Hữu Trác:Tính cho mỗi % diện tích bỏng số ml dịch cần thiết theo mức độ nhẹ, vừa, nặngvà rất nặng (trên 50% diện tích cơ thể tính bằng 50). dưới 1 tuổi 1 -2 tuổi 3 - 6 tuổi 7 -14 tuổi 15 - 56 tuổiSốc nhẹ q/3) 15 40 ...