Phương pháp tiếp cận dựa trên quyền con người và khả năng áp dụng vào hoạt động xây dựng chính sách, pháp luật ở Việt Nam hiện nay

Bài viết trình bày khái quát về phương pháp tiếp cận dựa trên quyền con người, kinh nghiệm áp dụng phương pháp tiếp cận dựa trên quyền con người trong các dự án phát triển của Liên minh châu Âu, quyền con người trong hoạt động xây dựng chính sách, pháp luật ở Việt Nam hiện nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phương pháp tiếp cận dựa trên quyền con người và khả năng áp dụng vào hoạt động xây dựng chính sách, pháp luật ở Việt Nam hiện nay NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT PHƯƠNG PHÁP TIẾP CẬN DỰA TRÊN QUYỀN CON NGƯỜI VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG VÀO HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG CHÍNH SÁCH, PHÁP LUẬT Ở VIỆT NAM HIỆN NAY Vũ Công Giao* * PGS. TS. Khoa Luật ĐHQG Hà Nội. Thông tin bài viết: Tóm tắt: Từ khóa: Phương pháp tiếp cận dựa trên Phương pháp tiếp cận dựa trên quyền con người (HRBA) là một quyền con người, HRBA, quyền con nguyên tắc do các tổ chức quốc tế đề ra để áp dụng trong việc người, chính sách xây dựng và thực hiện các chương trình phát triển ở các quốc gia. Hiện nay, phương pháp này cũng đang được thừa nhận và Lịch sử bài viết: áp dụng rộng rãi trong việc hoạch định chính sách công ở nhiều Nhận bài : 13/09/2019 nước trên thế giới. Quy trình xây dựng chính sách, pháp luật ở Biên tập : 21/09/2019 Việt Nam từ trước tới nay đã bao hàm một số yếu tố của HRBA Duyệt bài : 23/09/2019 nhưng chưa rõ ràng và chưa được thực hiện đầy đủ trong thực tế. Việc lồng ghép HRBA vào quy trình xây dựng chính sách, pháp luật ở Việt Nam hiện nay là cần thiết nhằm đáp ứng các yêu cầu đặt ra của hội nhập quốc tế cũng như để thực hiện Hiến pháp năm 2013. Article Infomation: Abstract Keywords: Human rights-based Human rights-based approach (HRBA) is a principle set by the approach, human rights, policy. international organizations to apply in the development and Article History: implementation of the development programs. Currently, this method is also being widely recognized and applied in public Received : 13 Sep. 2019 policy making in several countries in the world. The process of Edited : 21 Sep. 2019 making policies and laws in Vietnam has so far included some Approved : 23 Sep. 2019 elements of HRBA but it is unclear and not fully adopted in practices. The integration of HRBA into the current law and policy making process in Vietnam is necessary to meet the requirements of international integration as well as to implement the Constitution of 2013. 1. Khái quát về phương pháp tiếp cận approach/ human rights-based approach - dựa trên quyền con người HRBA) là thuật ngữ được sử dụng phổ biến bởi các cơ quan của Liên hợp quốc, có mối “Phương pháp tiếp cận dựa trên quyền liên hệ chặt chẽ với khái niệm “phát triển con người” (hay “tiếp cận dựa trên quyền/ con người” (human development). Đầu tiên, dựa trên quyền con người” - right-based HRBA là quan điểm có tính nguyên tắc được Số 18(394) T9/2019 3 NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT các cơ quan của Liên hợp quốc sử dụng trong (iii) Làm rõ những chủ thể quyền, xây dựng và thực hiện các chương trình/dự án chủ thể có trách nhiệm và các quyền, trách phát triển1. Tuy nhiên, hiện tại nó đang được nhiệm, nghĩa vụ của họ, từ đó hỗ trợ tăng mở rộng sang việc hoạch định và thực hiện cường năng lực trong việc thực hiện các chính sách công nói chung ở các quốc gia. quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm4. HRBA hướng tới sự cân bằng của Theo hướng dẫn của Chương trình cả hai yếu tố nội dung và cách thức thực Phát triển của Liên hợp quốc (UNDP), đối thi quyền con người2. Điều đó có nghĩa là với mỗi chương trình, dự án hay chính sách, HRBA cần được áp dụng trong cả 4 giai HRBA không chỉ quan tâm tới việc đạt được đoạn: thứ nhất, xác định vấn đề, phân tích những mục tiêu đề ra, mà còn chú trọng tới tình hình (điều gì đang xảy ra với ai); thứ những quy trình, thủ tục thực hiện để đạt hai, xây dựng kế hoạch, thiết kế dự án (tìm được những mục tiêu đó. Nói cách khác, giải pháp cho các vấn đề đã được xác định HRBA quan tâm đến cả kết quả lẫn quá trình và liệt kê ở giai đoạn thứ nhất); thứ ba, thực thực hiện chính sách có liên quan đến quyền hiện dự án (thực hiện những gì đã lên kế con người, với mục đích làm cho chủ thể hoạch); và thứ tư, quản lý, giám sát và đánh quyền vừa được tham gia, vừa được hưởng giá dự án (đánh giá cuộc sống của người dân lợi từ chính sách, qua đó hỗ trợ sự tham gia có được cải thiện từ kết quả của dự án hay tích cực của người dân vào quá trình phát không)5. Yếu tố xuyên suốt trong những đặc triển.3 Đây là cách tiếp cận hợp lý, đúng đắn trưng này là việc tạo cơ hội nhiều hơn cho cả về mặt pháp lý và đạo đức, đã tạo ra sức người dân có thể tham gia vào quá trình xây hấp dẫn của ...