qqqBài giảng: Nuôi cấy mô - Tế bào thực vật bằng tế bào trần và kỹ thuật chuyển gen

Nuôi cấy mô tếbàothựcvậtlàkĩthuậtchophépnuôicấydễdàngnhữngtếbàothựcvậthaymôphânsinsạchbệnhtrongmôitrườngnhântạothíchhợpđểtạora
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
qqqBài giảng: Nuôi cấy mô - Tế bào thực vật bằng tế bào trần và kỹ thuật chuyển gen Chủ đề: NUÔI CẤY MÔ – TẾ BÀOTHỰC VẬT BẰNG TẾ BÀO TRẦN VÀ KĨ THUẬT CHUYỂN GEN KHÁI NIỆMNuôicấymôtếbàothựcvậtlàkĩthuậtchophép nuôicấydễdàngnhữngtếbàothựcvậthaymô phânsinhsạchbệnhtrongmôitrườngnhântạo thíchhợpđểtạoranhữngkhốitếbàohaynhững câyhoànchỉnhtrongốngnghiệm. CƠ SỞ SINH LÍ CỦA CÔNG NGHỆ NUÔI CẤY MÔ- TẾ BÀO  TÍNHTOÀNNĂNG: Làkhảnăngcủa1tếbào hìnhthành1câyhòa chỉnhtrongđiềukiệnnuôi cấythíchhợp,dotrongtế bàocóchứabộ AND(NST)hoànchỉnh, chứatoànbộthôngtindi truyềncho1chukìsống hoànchỉnh. ANDmARN Protêintínhtrạng  Tùy từng tế bào, từng loại mô, từng thời kì sinh trưởng, phát triển mà các gen phù hợp hoạt động; các gen không cùng hoạt động như nhau trong các giai đoạn phát triển của cơ thể (do cơ chế điều hòa hoạt động của gen). SỰ PHÂN CHIA, PHÂN HÓA, PHẢN PHÂN HÓA CỦA TẾ BÀO: Phân hóa: 1 tế bào 1khối tế bào(phân hóa) mô cơ quan hệ cơ quan. Phản phân hóa: khi các tế bào đã phân hóa thành các mô chức năng riêng biệt nhưng vẫn có thể quay về trạng thái chức năng phôi sinh ban đầu ki gặp điều kiện thuận lợi.• Các đặc tính trên được xác định dựa trên cơ sở là đặc điểm di truyền nhưng sự thay đổi môi trường cũng có ảnh hưởng trực tiếp đến các đặc tính đó. CÁCNHÂNTỐĐẢMBỎTHÀNH CÔNGTRONGCÔNGNGHỆNUÔI CẤYMÔTẾBÀOTHỰCVẬT: Đảmbảođiềukiện vôtrùng,phòngthí nghiệmphảichuyên hóacao. Chọnđúngmôi trườngvàchuẩnbị môitrườngđúng cách. Chọnmôcấy,xửlí môcấythíchhợp trướcvàsaukhicấy. CÁC BƯỚC TRONG KĨ THẬY NUÔI CẤY MÔ- TẾ BÀO THỰC VẬT Tạo vật liệu khởi đầu: thường chọn chồi là bộ phận nuôi cấy thích hợp nhất khử trùng cấy trong môi trường khởi động để tái sinh Giai đoạn nhân nhanh: vật liệu khởi đầu được chuyển sang môi trường nhân nhanh có bổ sung Xitokinin để tái sinh 1 thành nhiều chồi. Giai đoạn tạo cây hoàn chỉnh: tách riêng các chồi cho vào môi trường tạo rể (bố sung Auxin) mỗi chồi ra rể thành 1 cây hoàn chỉnh. Giai đoạn ra cây: cây trong ống nghiệm đủ tiêu chuẩn (chiều cao, số lá, số rể) sẽ được chuyển sang môi trường tự nhiên. CÁCHÌNHTHỨCNUÔI CẤYMÔ• Nuôicấymôthựcvật• Nuôicấymôbằngtếbào trần NUÔI CẤY MÔ THỰC VẬT  Nuôi cấy mô của cơ quan tách rời: VD: củ cà rốt cắt lát tách mảnh mạch rây xử lí+ nuôi cấy mô phôi phôi nảy mầm cây non trong ống nghiệm cây trưởng thành  Nuôicấytừmôhaycơ quan: VD:từ1môlátáchtế bàonuôicấytrên đĩaPêtriđiềukiện thuậnlợisẽhình thànhnhữngcâynon trồngchậuphát triểncâytrưởng thành.  Nuôi cấy đỉnh sinh trưởng: Từ 1 mô phân sinh của đỉnh sinh trưởng của rễ hoặc thân nuôi cấy trong môi trường dinh dưỡng sẽ tạo nên cây con Nuôi cấy mô sẹo từ hạt phấn( Auxin rất quan trọng):Nuôi cấy bao phấn có hạt phấn chín môi trường thuận lợi bao phấn chín sẽ phân hóa bằng cách: nhân sinh sản sẽ tiêu biến nhân sinh dưỡng sẽ nguyên phân tạo mô sẹo nuôi dưỡng cây đơn bội(n) xử lí cônxixin cây trưởng thành(đơn bội kép). NUÔI CẤY MÔ BẰNG TẾ BÀO TRẦN Khái niệm tế bào trần: Là tế bào thực vật bị loại bỏ vách bởi 1 xử lí enzim. Đó là tế bào tự do, cô lập, không định hướng( vì không còn chịu sự tương quan trong hệ thống thực vật).SỰ CÔ LẬP VÀ NUÔI CẤY TẾ BÀOTRẦN Sự cô lập: Trước hết phải xử lí vật liệu khởi đầu( lá, mô sẹo, dịch treo tế bào…) với enzim phân hủy vách( Xenlulaza, HemiXenlulaza, Pectolyaza…). Vídụ:phươngpháptạo tếbàotrầntừlá: Lálàmsạchlábằng Clorox10%rửalại lá3lầnbằngnướccất tiệttrùngtáchlớp biểubìdướicủalá+ gâyconguyênsinh 1hbằngMannitol 10%enzimthuđược tếbàotrần.  Sức trương tế bào bình thường thì được cân bằng với sức ép cơ học của vách vách mất, để tế bào không bị vỡ thì cho vào những chất gây co nguyên sinh (CaCl2,KCl,Mannitol…) hòa tan trong Enzim khi xử lí SỰ NUÔI CẤYThành phần của môitrường nuôi cấy lỏnghay đặc tùy thuộc vàovaät liệu thựcvật.Môi trường này cóthêm Auxin vàXitokinin để giúp sựtái tạo vách và các lầnphân cia đầu tiên Đảm bảo đủ các yếu tố dinh dưỡng: axit amin, polyamin, Hydrolysat Cazein, nước dừa, mạch nha… Đảm bảo điều kiện nhiệt độ, PH, ánh sáng,áp suát thẩm thấu…. ...