Quá trình phát triển ở động vật

Trong quá trình phát triển chủng loại, ở động vật bậc thấp, cấu tạo và chức năng của hệ nội tiết còn chưa hoàn chỉnh, chỉ có một vài tuyến ở sâu bọ và côn trùng, chất tiết chủ yếu là các Feromon. Đối với côn trùng, sâu bọ... lột xác là một quá trình rất quan trọng của sự phát triển cá thể. Cơ thể muốn lớn lên, chúng bắt buộc phải lột bỏ lớp vỏ kitin cũ (được coi là bộ xương ngoài) và xây dựng một lớp vỏ mới. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quá trình phát triển ở động vật Quá trình phát triển ở động vậtTrong quá trình phát triển chủngloại, ở động vật bậc thấp, cấu tạovà chức năng của hệ nội tiết cònchưa hoàn chỉnh, chỉ có một vàituyến ở sâu bọ và côn trùng, chấttiết chủ yếu là các Feromon.Đối với côn trùng, sâu bọ... lột xáclà một quá trình rất quan trọng củasự phát triển cá thể. Cơ thể muốnlớn lên, chúng bắt buộc phải lột bỏlớp vỏ kitin cũ (được coi là bộxương ngoài) và xây dựng một lớpvỏ mới. Lớp vỏ mới đã được hìnhthành dưới lớp vỏ cứng cũ, nhưngchúng chỉ cứng lại sau khi lớp vỏcũ được bóc đi một thời gian, chínhthời gian này giúp cho cơ thể convật phát triển. Ở đa số côn trùng,trên bề mặt hạch não có tuyến giannão. Tuyến này tiết ra một chất cótác dụng thúc đẩy một tuyến thứ haiở phần ngực tiết ra chất Erdison.Bản chất Erdison là một steroid, cócông thức hóa học là C27H44O6.Erdison có tác dụng thông qua mộtsố enzym thúc đẩy quá trình hìnhthành lớp vỏ cứng mới. Cụ thể là:khi tiêm Erdison cho ấu trùng, chúng thúc đẩy enzym dofa-decarboxylase trong tế bào biểubì tăng cường chuyển hóadioxyphenylalanin thành N-acetyldioxyphenylalanin. Chất nàycó tác dụng làm lớp vỏ cuticuncứng lại.Ngoài hai tuyến trên, côn trùng còncó tuyến corpora allata nhỏ hơn,chúng tiết ra juvenil (C18H30O3), có tác dụng thúc đẩy sự lột xác. Mất tuyến này, côn trùng ngưng lột xác mà chuyển sang trạng tháibiến thái. Tiêm juvenil làm ngưngbiến thái và tiếp tục lột xác. Ngườita ứng dụng tính chất này trongcông tác bảo vệ thực vật, phunjuvenil để làm ngưng quá trình biếnthái của côn trùng thành dạngtrưởng thành, có khả năng sinh sản.Những con ngài cái của tằm tiết rachất bombicon, còn những ngài cáicủa sâu róm tiết ra chất giplur. Haichất này thông qua mùi của nó cótác dụng hấp dẫn ngài đực. Ngườita ứng dụng tính chất này trongnông nghiệp bằng cách tổng hợpcác chất dẫn dụ côn trùng để tiêudiệt chúng.Một số côn trùng khác, dùng chấttiết feromon để đánh dấu đường đitìm mồi, hoặc báo động cho đồngloại biết có nguy hiểm. Ví dụ nhưkiến, ong... Ong thợ tiết rageranion, là một rượu mạnh cómạch phân nhánh gồm 10 nguyêntử carbon để đánh dấu đường đi.Ong chúa tiết ra acid 9-xetodecaniccó tác dụng quyến rũ ong đực ởmùa sinh sản và đồng thời ức chếsự phát triển buồng trứng ở ongthợ.Mối chúa, mối đực và mối línhtiết ra chất ức chế tuyến corporaallata của mối thợ để không chomối thợ biến thành mối chúa, mốiđực hay mối lính mới.Ở một số động vật bậc caocũng tiết ra một số chất có mùiđặc trưng được gọi là feromon.Ở động vật bậc cao, hệ nội tiết là hệthống tuyến trong cơ thể, chúngđược hình thành từ các tế bào tuyếnđiển hình, một phần nhỏ từ các tếbào thần kinh tiết.Một hệ thống mao mạch phân bốtrong tuyến, tiếp xúc với các tế bàotiết. Mao mạch vừa làm nhiệm vụcung cấp chất dinh dưỡng, nguyênliệu tổng hợp cho tế bào, vừa tiếpnhận trực tiếp và vận chuyển cácchất tiết của tế bào tuyến đến cáccơ quan trong cơ thể.Như vậy tuyến nội tiết là tuyếnkhông có ống dẫn (phân biệt vớicác tuyến có ống dẫn được gọi làtuyến ngoại tiết). Chất tiết mangtính chất đặc hiệu và có hoạt tínhsinh học cao, được đổ trực tiếp vào máu qua hệ thống mao mạch. Người ta gọi chất tiết của tuyến là hormon. Ở động vậtbậc cao và đặc biệt là người, hệthống nội tiết có cấu tạo hoàn chỉnhvà bao gồm các tuyến sau:Tuyến tùng (chỉ tồn tại ở giai đoạnấu thơ).Tuyến yên (còn gọi là tuyến hạnão).Tuyến giáp. Tuyến cận giáp.Tuyến ức (tuyến thymus). Tuyếntuỵ.Tuyến trên thận.Tuyến sinh dục đực (là tinh hoàn).Tuyến sinh dục cái (bao gồm buồngtrứng, thể vàng khi trứng rụng,nhau thai khi thai làm tổ ở tử cung)Các tuyến nội tiết trong cơ thểngườiNgoài ra cũng còn một số bộ phậncủa các cơ quan trong cơ thể tiết ranhững chất đặc hiệu, có hoạt tínhsinh học và thường có tác dụng tạichỗ (địa phương) như serotonin,secretin, histamin, gastrin,erythropoetin, rennin,prostaglandin... ...