Quan hệ giữa phát triển dân số và phát triển giáo dục phổ thông ở quận Bình Tân (Thành phố Hồ Chí Minh) sau 10 năm thành lập

Phát triển dân số (DS) và phát triển giáo dục phổ thông (GDPT) có mối quan hệ mật thiết với nhau. Phát triển DS ảnh hưởng đến quy mô, chất lượng giáo dục phổ thông qua quy mô, cơ cấu, phân bố dân số; ngược lại, phát triển GDPT cũng ảnh hưởng đến các động lực phát triển DS như mức sinh, mức tử, hôn nhân, di cư... Bài viết trình bày mối quan hệ giữa phát triển DS và phát triển GDPT ở quận Bình Tân sau 10 năm thành lập nhằm làm cơ sở để xây dựng kế hoạch phát triển giáo dục trong thời gian tới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quan hệ giữa phát triển dân số và phát triển giáo dục phổ thông ở quận Bình Tân (Thành phố Hồ Chí Minh) sau 10 năm thành lậpTRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HỒ CHÍ MINHHO CHI MINH CITY UNIVERSITY OF EDUCATIONTẠP CHÍ KHOA HỌCJOURNAL OF SCIENCEKHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂNSOCIAL SCIENCES AND HUMANITIESISSN:1859-3100 Tập 14, Số 2 (2017): 140-148Vol. 14, No. 2 (2017): 140-148Email: tapchikhoahoc@hcmue.edu.vn; Website: http://tckh.hcmue.edu.vnQUAN HỆ GIỮA PHÁT TRIỂN DÂN SỐVÀ PHÁT TRIỂN GIÁO DỤC PHỔ THÔNGỞ QUẬN BÌNH TÂN (THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH) SAU 10 NĂM THÀNH LẬPTrương Văn Tuấn*Ngày Tòa soạn nhận được bài: 02-5-2016; ngày phản biện đánh giá: 27-11-2016; ngày chấp nhận đăng: 22-02-2017TÓM TẮTPhát triển dân số (DS) và phát triển giáo dục phổ thông (GDPT) có mối quan hệ mật thiếtvới nhau. Phát triển DS ảnh hưởng đến quy mô, chất lượng giáo dục phổ thông qua quy mô, cơcấu, phân bố dân số; ngược lại, phát triển GDPT cũng ảnh hưởng đến các động lực phát triển DSnhư mức sinh, mức tử, hôn nhân, di cư... Bài viết trình bày mối quan hệ giữa phát triển DS và pháttriển GDPT ở quận Bình Tân sau 10 năm thành lập nhằm làm cơ sở để xây dựng kế hoạch pháttriển giáo dục trong thời gian tới.Từ khóa: phát triển dân số, phát triển giáo dục, quận Bình Tân.ABSTRACTThe relationship between population development and general education developmentin Binh Tan district (Ho Chi Minh City) after 10 years of establishmentPopulation development and general education development have an intimate relationship.Population development affects the scale and quality of general education via the scale, structureand distribution of the population; on the other hand, general education development also impactson driving forces of population development such as birth rate, death rate, marriage, immigration,etc. This article presents the relationship between population development and general educationdevelopment in Binh Tan district after 10 years of establishment to serve as the basis for upcomingeducation development planning.Keywords: population development, education development, Binh Tan district.1.Mở đầuDân số (DS) là đối tượng của giáo dục, ngược lại giáo dục tác động mạnh mẽ đến DS cảvề quy mô, chất lượng; chính vì thế, phát triển giáo dục và phát triển DS có mối quan hệ hữucơ với nhau, quan hệ này là quan hệ tương tác diễn ra theo hai chiều. Vì thế việc nghiên cứumối quan hệ giữa phát triển dân DS và phát triển giáo dục có ý nghĩa to lớn, giúp các nhàhoạch định về chính sách DS và giáo dục phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của từng địa phương ởtừng thời kì. Vì những ý nghĩa đó nên các vấn đề phát triển DS, phát triển giáo dục và mốiquan hệ giữa chúng được rất nhiều nhà khoa học, nhà hoạch định chính sách quan tâm nghiêncứu. Nhiều công trình nghiên cứu có giá trị cả khoa học và thực tiễn đã được công bố dưới cáchình thức khác nhau.Bình Tân là một quận vùng ven của TPHCM, được thành lập theo Nghị định số:*Trường Đại học Sư phạm TPHCM; Email: truongtuandhsp@yahoo.com140TẠP CHÍ KHOA HỌC - Trường ĐHSP TPHCMTrương Văn Tuấn130/2003/NĐ-CP ngày 05/11/2003 của Chính phủ gồm 10 phường. Cùng với xu thế pháttriển của cả nước và TPHCM, kinh tế-xã hội (KT-XH) của Quận đang phát triển nhanh,nhất là giáo dục. Sự phát triển mạnh mẽ KT-XH đã và đang thu hút lao động từ nhiều nơiđến làm ăn sinh sống, vì thế tốc độ tăng DS của Quận rất nhanh, đặc biệt là tăng cơ học,kéo theo là sự gia tăng áp lực cho giáo dục đào tạo, nhất là giáo dục phổ thông. Nhưng việcnghiên cứu mối quan hệ giữa phát triển DS và phát triển giáo dục trên địa bàn một quậnmới thành lập ở Thành phố đặc biệt và có nhiều biến động về DS - quận Bình Tân, TP.HồChí Minh - hiện vẫn còn bỏ ngỏ. Dưới góc độ Địa lí học, bài viết này tập trung phân tíchmối quan hệ của phát triển dân DS và phát triển GDPT ở quận Bình Tân về một số phươngdiện trên cơ sở dữ liệu thống kê chính thức đã được công bố; từ đó, đề xuất những giảipháp nhằm thực hiện tốt chiến lược phát triển DS và GDPT trong thời gian tới.2.Mối quan hệ giữa phát triển dân số và phát triển giáo dục phổ thông ở quậnBình Tân2.1. Ảnh hưởng của phát triển dân số đến phát triển giáo dục phổ thông2.1.1. Quy mô, độ tăng DS ảnh hưởng đến quy mô GDPTSự thay đổi về quy mô và cơ cấu của DS sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển về số lượngvà chất lượng của hệ thống giáo dục, nhất là GDPT.Kết quả phân tích cho thấy trong 10 năm qua, DS quận Bình Tân tăng rất nhanh(trong vòng 10 năm tăng lên gần 390 nghìn người), tính ra độ tăng của giai đoạn là146,2%. DS tăng nhanh tạo nhu cầu rất lớn cho phát triển GDPT, vì thế, số lượng học sinhphổ thông (HSPT) đã tăng từ 18451 năm 2003 lên 49493 học sinh (HS) năm 2013 (tăng31042 HS) độ tăng là 168,2%. Như vậy, sau 10 năm (2003 – 2013), DS tăng lên khoảng2,5 lần, số HSPT tăng tương ứng khoảng 2,6 lần. Độ tăng DS và số HSPT tương đồngnhau trong suốt thời kì, tuy nhiên, số HSPT tăng chậm hơn về thời gian. Năm 2005, DStăng 54% ...